Rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego powstała około 1440 roku. Pochodzi z domu katedralnego na Wawelu, należącego do roratystów i mansjonarzy. Została nabyta do kościoła w Raciborowicach w 1835 roku. Zastąpiła krucyfiks wymieniany w ołtarzu głównym w aktach wizytacji z lat 1665, 1728, 1747 i 1783. Prawdopodobnie aż do pierwszej połowy XX wieku rzeźba była polichromowana w całości na brązowo. W drugiej połowie XX wieku przeszła gruntowną konserwację.
Figura Chrystusa żywego, ścięta z tyłu, przybita do krzyża trzema gwoździami. Ciało w lekkim zwisie, o ramionach układających się na kształt łuku, głowa opadająca na prawy bark, nogi wyprostowane, stopy skrzyżowane w układzie prawa na lewą. Chrystus ma pociągłą twarz, o wystających kościach policzkowych, dużych, półprzymkniętych oczach, długim, prostym nosie oraz szerokich, otwartych ustach z widoczną linią zębów. Twarz okolona jest krótką brodą silnie skręconą w pojedyncze pukle oraz falowanymi włosami opadającymi pojedynczymi pasmami na ramiona. Na głowie ma koronę cierniową. Jego ciało jest smukłe i wychudzone z podkreślonymi żebrami i mostkiem klatki piersiowej oraz ścięgnami w partii ramion i nóg. Stopy i dłonie ma nieproporcjonalnie duże. Prawy bok ma przebity, z widocznym dużym otworem oraz rzeźbioną, obficie broczącą krwią ze wszystkich ran. Perizonium sięgające połowy ud, silnie fałdowane, z dwoma kaskadowymi zwisami tkaniny na obu bokach. Ciało polichromowane naturalistycznie, o bladej karnacji, włosy i broda ciemnobrązowe, perizonium złocone. Na zakończeniu pionowej belki krzyża pozioma, srebrzona banderola z napisem „INRI”.
Anatomia rzeźby została starannie opracowana, z zamierzonym efektem wychudzonego, smukłego ciała oraz ran silnie broczących rzeźbionymi kroplami krwi. W studium postaci uwidaczniają się tendencje naturalistyczne oraz reakcje psychiczne i fizyczne, odzwierciedlone chociażby w wyrazie twarzy. Perizonium jest stosunkowo krótkie i mocno fałdowane poziomo, ale ujęte wertykalnymi zwisami bocznymi, nawiązującymi jeszcze do dawnej stylizacji powstałych wcześniej krucyfiksów. Badacze sytuują rzeźbę na styku zanikających już tendencji idealizujących i nadchodzącej stylistyki późnego gotyku. Typ omawianego krucyfiksu jest zbliżony do figur Ukrzyżowanego z Luborzycy i Krosna.
Spękania warstwy polichromii, zabrudzenia figury.
Rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego powstała około 1440 roku. Pochodzi z domu katedralnego na Wawelu, należącego do roratystów i mansjonarzy, skąd została nabyta do kościoła w Raciborowicach w 1835 roku. Badacze sytuują rzeźbę na styku zanikających już tendencji idealizujących i nadchodzącej stylistyki późnego gotyku. Typ omawianego krucyfiksu jest zbliżony do figur Ukrzyżowanego z Luborzycy i Krosna.
Autor: Aleksander Maciej Rudzki
Autor: Michał Kunicki
Paulina Kluz, "Krucyfiks", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/krucyfiks-99