Epitafium Anny i Mikołaja Ożarowskich
Zdjęcie nr 1: Płyta w kształcie leżącego prostokąta, ujęta od dołu szerokim cokołem, od góry belkowaniem. W polu, w lewym narożu kompozycji ukazane są perspektywicznie, widoczne z prawego profilu dwie klęczące postacie: niezamężna kobieta w długiej przepasanej na biodrach sukni z kryzą wokół szyi i toczenicą na głowie oraz chłopiec. Obie postacie z rękami złożonymi do modlitwy. Po prawej stronie kompozycji znajduje się Chrystus w otoczeniu dwunastu apostołów. Apostołowie ukazani są całopostaciowo, w różnych pozach, ubrani są w długie szaty. W lewym górnym narożu epitafium znajduje się owalny i pusty medalion. Na belkowaniu inskrypcja: „SINITE PARVULOS VENIRE AD ME”, natomiast na cokole: „INFANTULI OZAROWSCI DE WIRSBNO DELITIAE MOEROR PARENTUM ANNA A(NNO) D(OMINI) 1600 DIE 10 MEN(SIS) (OCTO)BRIS VIXIT DIES 30 NI/COLAUS AUTEM A(NNO) D(OMINI). 1607 DIE 9 MEN(SIS) (DECEM)BRIS VIXIT DIES 36 HIC SEPULTI”.
Zdjęcie nr 2: Płyta w kształcie leżącego prostokąta, ujęta od dołu szerokim cokołem, od góry belkowaniem. W polu, w lewym narożu kompozycji ukazane są perspektywicznie, widoczne z prawego profilu dwie klęczące postacie: niezamężna kobieta w długiej przepasanej na biodrach sukni z kryzą wokół szyi i toczenicą na głowie oraz chłopiec. Obie postacie z rękami złożonymi do modlitwy. Po prawej stronie kompozycji znajduje się Chrystus w otoczeniu dwunastu apostołów. Apostołowie ukazani są całopostaciowo, w różnych pozach, ubrani są w długie szaty. W lewym górnym narożu epitafium znajduje się owalny i pusty medalion. Na belkowaniu inskrypcja: „SINITE PARVULOS VENIRE AD ME”, natomiast na cokole: „INFANTULI OZAROWSCI DE WIRSBNO DELITIAE MOEROR PARENTUM ANNA A(NNO) D(OMINI) 1600 DIE 10 MEN(SIS) (OCTO)BRIS VIXIT DIES 30 NI/COLAUS AUTEM A(NNO) D(OMINI). 1607 DIE 9 MEN(SIS) (DECEM)BRIS VIXIT DIES 36 HIC SEPULTI”.
Zdjęcie nr 3: Płyta w kształcie leżącego prostokąta, ujęta od dołu szerokim cokołem, od góry belkowaniem. W polu, w lewym narożu kompozycji ukazane są perspektywicznie, widoczne z prawego profilu dwie klęczące postacie: niezamężna kobieta w długiej przepasanej na biodrach sukni z kryzą wokół szyi i toczenicą na głowie oraz chłopiec. Obie postacie z rękami złożonymi do modlitwy. Po prawej stronie kompozycji znajduje się Chrystus w otoczeniu dwunastu apostołów. Apostołowie ukazani są całopostaciowo, w różnych pozach, ubrani są w długie szaty. W lewym górnym narożu epitafium znajduje się owalny i pusty medalion. Na belkowaniu inskrypcja: „SINITE PARVULOS VENIRE AD ME”, natomiast na cokole: „INFANTULI OZAROWSCI DE WIRSBNO DELITIAE MOEROR PARENTUM ANNA A(NNO) D(OMINI) 1600 DIE 10 MEN(SIS) (OCTO)BRIS VIXIT DIES 30 NI/COLAUS AUTEM A(NNO) D(OMINI). 1607 DIE 9 MEN(SIS) (DECEM)BRIS VIXIT DIES 36 HIC SEPULTI”.

Epitafium Anny i Mikołaja Ożarowskich

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Igołomia-Wawrzeńczyce
Miejscowość
Igołomia
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wawrzeńczyce
Parafia
Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
epitafium Ożarowska Anna Ożarowski Mikołaj
Miejsce przechowywania
na zewnątrz kościoła
Identyfikator
DZIELO/01807
Kategoria
płyta nagrobna
Ilość
1
Czas powstania
początek XVII wieku
Technika i materiał
marmur chęciński, techniki kamieniarskie, techniki rzeźbiarskie
Wymiary podstawowe
szerokość – 57,5 cm
wysokość – 71 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Opis

Płyta w kształcie leżącego prostokąta, ujęta od dołu szerokim cokołem, od góry belkowaniem. W polu, w lewym narożu kompozycji ukazane są perspektywicznie, widoczne z prawego profilu dwie klęczące postacie: niezamężna kobieta w długiej przepasanej na biodrach sukni z kryzą wokół szyi i toczenicą na głowie oraz chłopiec. Obie postacie z rękami złożonymi do modlitwy. Po prawej stronie kompozycji znajduje się Chrystus w otoczeniu dwunastu apostołów. Apostołowie ukazani są całopostaciowo, w różnych pozach, ubrani są w długie szaty. W lewym górnym narożu epitafium znajduje się owalny i pusty medalion. Na belkowaniu inskrypcja: „SINITE PARVULOS VENIRE AD ME”, natomiast na cokole: „INFANTULI OZAROWSCI DE WIRSBNO DELITIAE MOEROR PARENTUM ANNA A(NNO) D(OMINI) 1600 DIE 10 MEN(SIS) (OCTO)BRIS VIXIT DIES 30 NI/COLAUS AUTEM A(NNO) D(OMINI). 1607 DIE 9 MEN(SIS) (DECEM)BRIS VIXIT DIES 36 HIC SEPULTI”.

Zarys problematyki artystycznej

Siedemnastowieczne epitafium upamiętnia dwójkę dzieci zmarłych w okresie niemowlęcym: Annę (ur. 1600 r.) oraz Mikołaja (ur. 1607 r.) Ożarowskich z Wierzbna. Przedstawienie Chrystusa z apostołami oraz inskrypcją umieszczoną w górnej części epitafium „SINITE PARVULOS VENIRE AD ME” – "Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie" nawiązuje do sceny opisanej w Ewangelii św. Marka: "Przynosili Mu również dzieci, żeby ich dotknął; lecz uczniowie szorstko zabraniali im tego. A Jezus, widząc to, oburzył się i rzekł do nich: «Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie, nie przeszkadzajcie im; do takich bowiem należy królestwo Boże." (Mk 10, 13-14). Epitafium Ożarowskich reprezentuje typ nagrobka z adorantami. Postacie klęczące na płytach epitafijnych pojawiły się dopiero na początku XVI wieku. W XVI wieku charakterystyczne było przedstawienie zminiaturyzowanej postaci zmarłego wraz z rodziną przed Chrystusem Ukrzyżowanym, a w XVII wieku postacie te zaczęły być wyobrażane jako pełnoplastyczne rzeźby o naturalnej wielkości.

Streszczenie

Epitafium Anny i Mikołaja Ożarowskich, zmarłych na początku XVII wieku. Na płycie ukazano ich przed Chrystusem z apostołami w postawie klęczącej.

Bibliografia

Tatarkiewicz Władysław, "Nagrobki z figurami klęczącymi" , [w:] "Studia renesansowe, t. 1" , red.Walicki Michał , Wrocław 1956 , s. 274-328
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Natanek Piotr, "Informator Archidiecezji Krakowskiej 2000. Parafie i kościoły", Kraków 2000
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016
Wiśniewski Jan, "Dekanat miechowski", Radom 1917

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna, z tyłu opracowana. Na podstawie w formie okrągłego pagórka figura Chrystusa Zmartwychwstałego. W lekkim kontrapoście, z prawą ręką uniesioną w geście błogosławieństwa, w lewej złocony krzyż na wysokim drzewcu. Na ramiona zarzucony złocony płaszcz o czerwonej podszewce. Na głowie złocona, otwarta korona.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna, z dostępem od strony północnej w formie podestu z balustradą, prowadzącego do drzwi przekutych w murze. Kosz na planie zbliżonym do kwadratu, o wklęsło-wypukłych ściankach, na cokole dekorowanym rocaille'em, z podwieszeniem w formie stożka ujętego spływami wolutowymi i zakończonego szyszką. Ścianki kosza ujęte w narożach pilastrami o trzonach w formie spływów wolutowych dekorowanych kampanulami, podtrzymujących belkowanie z gzymsem tworzącym parapet. Na ściankach płyciny zdobione rocaille'em. Balustrada podestu pełna, dekorowana płycinami ze stylizowanym ornamentem roślinnym. Zaplecek flankowany pilastrami o kanelowanych trzonach, o kapitelach w formie konsol dźwigających imposty oraz fragmenty przerwanego, wolutowego, odwróconego na zewnątrz przyczółka. W polu zaplecka płycina w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych narożach, z malowanym krzyżem ujętym wieńcem laurowym i tablicami Dekalogu. Zaplecek flankowany uszami w formie stylizowanego rocaille'u. Całość zwieńczona rzeźbą gołębicy Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura ambony polichromowana na kolor biały, profile i ornamentyka złocone, detale srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica osadzona na wysokim, prostopadłościennym cokole, z gruszkowatym trzonem ujętym pierścieniami, z niską, puklowaną czarą o profilowanym bogato wylewie.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica osadzona na wysokim postumencie wmurowanym w ścianę, prostopadłościennym cokole, z trzonem w typie gruszkowym oraz czarą z puklami i profilowanym brzegiem. Na trzonie herb Przyjaciel i sygle wokół niego: "MB O[LSZYŃSKI] / S[ANCTAE] T[HEOLOGIAE] D[OCTOR] / P[AROCHUS] I[GOLOMIENSIS]". Pokrywa w kształcie ażurowej świątynki, na rzucie sześcioboku, ujętej spływami wolutowymi, nakryta czaszą ozdobioną liśćmi akantu, z popiersiem Boga Ojca błogosławiącego z kulą w dłoni; wewnątrz św. Jana Chrzciciel chrzczący Jezusa w Jordanie.
chrzcielnica
chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełna, ustawiona jest na niskiej podstawie w formie płyty oraz na wypukłym postumencie imitującym fragment gruntu. Chrystus ukazany jest w całej postaci, frontalnie, w wykroku, z prawą ręką uniesioną w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma drzewce zakończone krzyżem, z brakującą chorągwią. Jego twarz jest szczupła i pociągła, o dużych oczach, prostym nosie i pełnych ustach, okolona krótką, brązową brodą skręconą w dwa pukle oraz brązowymi, silnie kręconymi włosami opadającymi na plecy. Biodra Chrystusa przepasane są krótkim perizonium, zaś na jego lewym ramieniu zawieszony jest czerwony płaszcz, który otacza diagonalnie postać i zarzucony jest z przodu postaci na lewym przedramieniu, odsłaniając tors i nogi. Ciało bardzo wychudzone, o podkreślonych liniach żeber i mostka klatki piersiowej, z zaznaczonymi śladami męki. Polichromia ciała jest naturalistyczna, perizonium pozłacane, a drzewce pomalowane na kolor brązowy.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Rzeźba jest drążona z tyłu, ustawiona na niewielkiej, prostej podstawie. Dawid przedstawiony w całej postaci, ukazany jest frontalnie, stoi w kontrapoście, z głową skierowaną w lewą stronę, lekko uniesioną. Jego lewa ręka spoczywa na piersi, prawą przytrzymuje stojącą przed nim harfę. Twarz ma szczupłą, o dużych oczach z głęboko rzeźbionymi powiekami i uniesionymi brwiami, o prostym nosie i pełnych ustach, okoloną krótką kręconą brodą oraz rzeźbionymi w falowane pasma włosami opadającymi na jego lewe ramię. Dawid ubrany jest w wysokie buty, tunikę sięgającą kolan i zbroję torsową, na piersi ma zapięty płaszcz królewski z futrzanym kołnierzem, opadający po bokach postaci i zawinięty na jego prawej nodze. Na głowie ma koronę otwartą. Partie ciała polichromowane naturalistycznie, broda i włosy w kolorze brązowym, zaś części stroju i atrybuty są pozłacane.
rzeźba
Dawid

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.
obraz

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta w rozbudowanej, profilowanej ramie dekorowanej nakładanymi motywami geometrycznymi oraz kwiatowymi, zwieńczonej na osi monogramem maryjnym. W centrum kompozycji, nieco z lewej strony obrazu przedstawienie Marii trzymającej na kolanach martwe ciało Chrystusa. Twarz Marii szeroka, z delikatnie otwartymi ustami, szerokim nosem i wzrokiem skierowanym ku niebu. Matka Boska jest ubrana w czerwoną suknię, ciemnobłękitny płaszcz nałożony na głowę oraz biały welon. Chrystus ukazany w pozycji półleżącej na białym płótnie, z lewą ręką podtrzymywaną przez Marię, prawą opadłą bezwładnie w dół. Twarz szczupła, oczy zamknięte, okolona krótką brodą i długimi, ciemnobrązowymi włosami, spływającymi na ramiona i plecy. Odziany jest w białe perizonium na biodrach, delikatnie drapowane. Wokół głów są zaznaczone nimby. W lewym, dolnym rogu przedstawienia titulus oraz misa, w prawym widoczny fragment krzyża. W tle otwiera się rozległy pejzaż z widokiem na Jerozolimę. Kolorystyka ciemna, ciepła z dominacją brązów.
obraz

Pieta

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Jak cytować?

Maria Działo , "Epitafium Anny i Mikołaja Ożarowskich", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/epitafium-anny-i-mikolaja-ozarowskich

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności