Chrzcielnica

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków-Nowa Huta
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kraków Mogiła
Parafia
Św. Wincentego i Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Kościół
Św. Wincentego
Tagi
marmur dębnicki
Miejsce przechowywania
nawa główna
Identyfikator
DZIELO/02900
Kategoria
chrzcielnica
Ilość
1
Czas powstania
1766 rok
Technika i materiał
marmur dębnicki, kuty, polerowany; blacha mosiężna, kuta, złocona
Wymiary podstawowe
wysokość – 103,5 cm
Inne wymiary – średnica stopy – 39 cm, średnica czary – 51 cm; pokrywa: wysokość – 61 cm, średnica 39 cm
Autor noty katalogowej
Józef Skrabski
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Do 1750 roku w drewnianej świątyni w Pleszowie istniała chrzcielnica drewniana. Na marginesie inwentarza opisującego to dzieło dopisano: „Baptisterium novo sprawione z marmuru czarnego o dwóch gradusach z koroną mosiężną i z św. Janem Chrzcicielem od 1766”. W następnym inwentarzu odnotowano, obok figury Jana Chrzciciela, także figurę Chrystusa, zapewne tworzących scenę Chrztu w Jordanie.

Opis

Na niskiej prostopadłościennej, ośmiobocznej, dwustopniowej podstawie, niewielka stopa z trzonem w typie gruszkowym podtrzymującym półkulistą czarę o powierzchni imitującej puklowanie z wklęską i zaoblonym brzegiem. Wewnątrz blaszana misa. Pokrywa w formie korony zamkniętej z obręczą zwieńczoną fleuronami (kwiatonami) i z czterema kabłąkami spiętymi kulą z równoramiennym krzyżem. Na na całej powierzchni imitacje kaboszonów (zaoblonych kamieni szlachetnych).

Zarys problematyki artystycznej

Chrzcielnica należy do typowych dzieł powstających w ośrodku kamieniarskim w Dębniku koło Krakowa, który należał do Karmelitów bosych z Czernej. Przez niemal 200 lat od początku XVII wieku do końca następnego stulecia kamieniarze tworzyli niemal identyczne chrzcielnice dla kościołów Krakowa i całej Polski. Bardzo zbliżoną formę otrzymały wcześniej chrzcielnice w kościołach parafialnych w Gdowie (przed 1663), Bolechowicach (1673) i Raciechowicach (przed 1730).

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, brak odnotowanych w inwentarzach figur sceny Chrztu w Jordanie.

Streszczenie

Chrzcielnica wykonana z czarnego marmuru dębnickiego w 1766 roku należy do typowych produktów ośrodka kamieniarskiego w Dębniku koło Krzeszowic, którego łomy były własnością Karmelitów bosych z Czernej.

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Archiwum Parafialne w Krakowie-Pleszowie, b.sygn., Connotatio Inventarii Ecclesiae Parochialis Pleszoviensis sub titulo S. Vincentis, b.d. [ok. 1750], s. 37.

Jak cytować?

Józef Skrabski, "Chrzcielnica", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/chrzcielnica-28

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności