Św. Michał Archanioł

Dzieje zabytku

Według akt wizytacji z 1783 roku wyposażenie kościoła, a więc ołtarze i ich rzeźba figuralna, zostały wykonane w 1766 roku z inicjatywy ówczesnego proboszcza Andrzeja Dominika Lipiewicza. We wspomnianych dokumentach, a także w inwentarzach kościoła z 1831 i 1860 roku, znajdują się informacje, że figury Michała Archanioła i św. Wacława w ołtarzu głównym były „wyzłacane”. Figura przeszła konserwację w 1999 roku.

Opis

Rzeźba drążona z tyłu, ustawiona na podstawie o nieregularnym planie. Figura ukazana w całej postaci, zwrócona w trzech czwartych w lewą stronę, stoi w kontrapoście. Michał w swojej prawej, uniesionej ręce trzyma miecz skierowany ostrzem w górę, lewą przytrzymuje z boku owalną tarczę z tetragramem („יהוה” - hebrajski czteroliterowy zapis imienia Boga). Ma szeroką twarz o młodzieńczych rysach i migdałowatych oczach, dużym nosie i pełnych ustach, okoloną silnie kręconymi włosami opadającymi na plecy. Ubrany jest w zbroję rzymskiego legionisty z tuniką sięgającą kolan, pancerzem oraz z wysoko zawiązanymi sandałami. Na jego prawym ramieniu zawieszony jest płaszcz opadający na plecy. Na głowie ma hełm z pióropuszem. Skrzydła są złożone po bokach postaci. Polichromia figury naturalistyczna w partiach ciała, tunika i pancerz srebrzone, płaszcz, hełm, sandały, skrzydła, tarcza i detale stroju złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Dekoracja rzeźbiarska i figuralna ołtarza głównego stanowi zespół odrębny formalnie od pozostałych elementów wyposażenia kościoła, wykonany niewątpliwie przez inny warsztat, choć w tym samym czasie.
Typ twarzy świętego o łagodnych i regularnych rysach młodzieńczej twarzy oraz sposób rzeźbienia włosów odpowiada fizjonomii postaci aniołów tworzonych przez Ludwika Ladislawa, niezwykle zbliżony do rzeźb z ołtarza św. Franciszka z kościoła w Świętej Annie koło Przyrowa. Natomiast podobny do figury św. Michała z Igołomi strój rzymskiego legionisty z analogicznym układem płaszcza ma figura św. Longina z ołtarza Świętego Krzyża w Mstowie, przypisywana Ladislawowi. Rzeźbę Michała charakteryzuje postawna sylwetka o szerokich ramionach, ukazana w delikatnym ruchu, pozbawionym ekspresji, co zbliża ją do figur powstałych w warsztacie tego rzeźbiarza. Cechy formalne omawianego dzieła pozwalają przypisać jego wykonanie warsztatowi Ludwika Ladislawa.
Święty Michał Archanioł, nazywany księciem aniołów, był przywódcą chóru anielskiego. Podczas buntu aniołów pokonał Lucyfera, dlatego w ikonografii przedstawiany jest w zbroi z mieczem i tarczą, często również, stojąc na figurze szatana, jako zwycięzca.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Delikatne przetarcia złoceń i srebrzeń. Figura konserwowana w 1999 roku.

Streszczenie

Wyposażenie kościoła, a więc ołtarze i ich rzeźba figuralna, zostały wykonane w 1766 roku z inicjatywy ówczesnego proboszcza Andrzeja Dominika Lipiewicza. Cechy formalne figury św. Michała Archanioła pozwalają przypisać jej wykonanie warsztatowi Ludwika Ladislawa. Święty Michał Archanioł był przywódcą chóru anielskiego i podczas buntu aniołów pokonał Lucyfera. W ikonografii przedstawiany jest w zbroi z mieczem i tarczą.

Bibliografia