Ołtarz Św. Jana Nepomucena

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków
Miejscowość
Kraków
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Klasztor Sióstr Bernardynek
Tagi
architektura barokowa Łopacki Jacek Augustyn Placidi Francesco
Miejsce przechowywania
kaplica zakonna
Identyfikator
DZIELO/21105
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
1742-1761
Technika i materiał
drewno cięte, rzeźbione, polichromowane, złocone
Autor noty katalogowej
Józef Skrabski
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Dzieje zabytku

Dwa zbliżone formalnie ołtarze w kaplicy zakonnej przy kościele Bernardynek w Krakowie ufundował archiprezbiter kościoła Mariackiego, Jacek Łopacki. Wiadomość tę zapisano w kronice klasztornej. Ponadto, w zwieńczeniu sąsiedniego ołtarza św. Judy Tadeusza, umieszczono godło herbu Łopackiego – Kotwicę. W ołtarzu św. Jana Nepomucena znalazło się Oko Opatrzności.

Opis

Ołtarz drewniany, jednoosiowy, jednokondygnacyjny. Mensa ołtarza z antepedium, w którym złocony wieniec różany. Nastawa ujęta postumentami z aniołami, w profilowanej ramie z kampanulami po bokach, z uszkami i konsolami w górnej części, zwieńczona bogato profilowanym gzymsem, trójbocznym, z wklęsłymi bokami, z Okiem Opatrzności i muszlą palmetową. Obraz w ramie profilowanej, prostokątny, zamknięty łukiem półkolistym, nadwieszonym; na obrazie przedstawiona Apoteoza św. Jana Nepomucena. Stojące po bokach aniołki w kontrapoście, nagie, z wyciągniętymi rękami, o pulchnych kształtach, przepasane na biodrach złoconymi, marszczonymi draperiami. Nastawy ciemnozielone ze złoconymi ornamentami i profilami; aniołki w naturalistycznej tonacji kolorystycznej.

Zarys problematyki artystycznej

Prosta pod względem formalnym nastawa wykazuje szereg cech wspólnych z dziełami Francesca Placidiego, jak choćby motyw podniesionego gzymsu wspartego na dwóch wklęsłych bokach. Wprawdzie Mariusz Karpowicz uznał, iż motyw ten jest charakterystyczny dla dzieł Antoniego Solariego i jemu przypisał dwa wysokiej klasy dzieła małej architektury – ołtarze główne w katedrze we Fromborku i kolegiacie w Dobrym Mieście – tym niemniej wydaje się bardziej prawdopodobne autorstwo krakowskiego architekta. Ołtarz katedry we Fromborku powstał w Dębniku pod Krakowem, a ów motyw Placidi zastosował w ołtarzach w katedrze na Wawelu – św. Jacka (istniejącym do dzisiaj), św. Kazimierza i św. Wojciecha (przeniesionych do kościołów w Porębie Żegota i Świątnikach Górnych).

Streszczenie

Nastawa ołtarzowa w kaplicy zakonnej przy kościele sióstr Bernardynek w Krakowie powstała z fundacji archiprezbitera kościoła Mariackiego, Jacka Łopackiego. Jej projekt wykonał zapewne Francesco Placidi.

Jak cytować?

Józef Skrabski, "Ołtarz Św. Jana Nepomucena", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-sw-jana-nepomucena

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności