Św. Stanisław
Zdjęcie nr 1: Rzeźba całopostaciowa, wydrążona. Postać zwrócona frontalnie, w kontrapoście, z lewą nogą wysuniętą do przodu, o esowato wygiętej sylwetce. W lewej ręce trzyma pastorał, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Głowa delikatnie przechylona na prawe ramię. Włosy w postaci długich pukli spływających na plecy. Twarz pełna, o wyraźnych rysach. Na głowie infuła udekorowana rozetą. Święty w stroju biskupim: albie, rokiecie i rękawiczkach; na nogach buty. Szaty ekspresyjnie poruszone, odzwierciedlające układ sylwetki, w formie drobnych, głęboko rzeźbionych fałd. Partie ciała polichromowane naturalistycznie, zaś szaty, atrybuty złocone i srebrzone.
Zdjęcie nr 2: Rzeźba całopostaciowa, wydrążona. Postać zwrócona frontalnie, w kontrapoście, z lewą nogą wysuniętą do przodu, o esowato wygiętej sylwetce. W lewej ręce trzyma pastorał, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Głowa delikatnie przechylona na prawe ramię. Włosy w postaci długich pukli spływających na plecy. Twarz pełna, o wyraźnych rysach. Na głowie infuła udekorowana rozetą. Święty w stroju biskupim: albie, rokiecie i rękawiczkach; na nogach buty. Szaty ekspresyjnie poruszone, odzwierciedlające układ sylwetki, w formie drobnych, głęboko rzeźbionych fałd. Partie ciała polichromowane naturalistycznie, zaś szaty, atrybuty złocone i srebrzone.
Zdjęcie nr 3: Rzeźba całopostaciowa, wydrążona. Postać zwrócona frontalnie, w kontrapoście, z lewą nogą wysuniętą do przodu, o esowato wygiętej sylwetce. W lewej ręce trzyma pastorał, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Głowa delikatnie przechylona na prawe ramię. Włosy w postaci długich pukli spływających na plecy. Twarz pełna, o wyraźnych rysach. Na głowie infuła udekorowana rozetą. Święty w stroju biskupim: albie, rokiecie i rękawiczkach; na nogach buty. Szaty ekspresyjnie poruszone, odzwierciedlające układ sylwetki, w formie drobnych, głęboko rzeźbionych fałd. Partie ciała polichromowane naturalistycznie, zaś szaty, atrybuty złocone i srebrzone.

Św. Stanisław

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Skawina
Miejscowość
Krzęcin
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Parafia Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
rzeźba styl barokowy św. Stanisław
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/03047
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
pierwsza połowa XVIII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 145 cm
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Figura przedstawiająca św. Stanisława została wykonana około połowy XVIII wieku do ołtarza, w którym się znajduje. W 1968 roku poddano ją konserwacji.

Opis

Rzeźba całopostaciowa, wydrążona. Postać zwrócona frontalnie, w kontrapoście, z lewą nogą wysuniętą do przodu, o esowato wygiętej sylwetce. W lewej ręce trzyma pastorał, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Głowa delikatnie przechylona na prawe ramię. Włosy w postaci długich pukli spływających na plecy. Twarz pełna, o wyraźnych rysach. Na głowie infuła udekorowana rozetą. Święty w stroju biskupim: albie, rokiecie i rękawiczkach; na nogach buty. Szaty ekspresyjnie poruszone, odzwierciedlające układ sylwetki, w formie drobnych, głęboko rzeźbionych fałd.
Partie ciała polichromowane naturalistycznie, zaś szaty, atrybuty złocone i srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Stanisław urodził się w Szczepanowie, po latach studiów został biskupem krakowskim, był również gorliwym duszpasterzem. Z powodu konfliktu z Bolesławem Śmiałym został, z polecenia króla, zamordowany w 1079 roku podczas mszy w kościele św. Michała na Skałce. W kościele w Krzęcinie został ukazany frontalnie, w uproszczony sposób, bez identyfikujących go jednoznacznie atrybutów, jedynie w infule na głowie i z pastorałem, które pozwalają ujrzeć w nim jednego z biskupów. Figura jest przykładem późnobarokowej rzeźby, w której sylwetka postaci została wygięta na kształt litery S, a szaty okrywające ciało marszczą się drobnymi fałdami i rozwiewają delikatnie jakby w wyniku podmuchu wiatru.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry. W 1968 roku konserwator Irena Święcicka poddała figurę dezynfekcji i dezynsekcji oraz częściowo uzupełniła grunt, polichromię, srebrzenie i złocenie.

Streszczenie

Figura przedstawiająca św. Stanisława została wykonana w pierwszej połowie XVIII wieku do ołtarza, w którym się znajduje. Jest przykładem późnobarokowego rzeźbiarstwa; sylwetka postaci została wygięta na kształt litery S, a ciało oblewają drobno marszczone, poruszone szaty.

Bibliografia

Spiechowicz-Jędrys Agnieszka, "Krzęcin. Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi", Kraków 2004
Kutaś Paweł, "Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce ​ ", Zakrzów 2013
Marecki Józef, Rotter Lucyna, "Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych", Kraków 2013
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

Osoby związane z dziełem

Zdjęcie nr 1 dla osoby: Stanisław św.
Stanisław św.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna, złożona z kosza i schodów z balustradą, zaplecka i baldachimu ze zwieńczeniem. Kosz na planie kwadratu z wypukłą ścianą frontową, ujęty jednym pilastrem przy ścianie bocznej. Na ścianach płyciny o wykroju kwadratu z wklęsłymi narożami, wewnątrz rozety. Kosz zakończony profilowanym gzymsem, od dołu otoczony pasem z dekoracją w formie nacięć. Spięty u dołu szyszką z fryzem zdobionym czterema wolutami oraz pierścieniem z dekoracją w formie łezek. Od wschodu schody jednobiegowe z balustradą zdobioną płycinami z rozetami oraz profilowaną poręczą. Pulpit w kształcie kwadratu zamkniętego łukiem odcinkowym nadwieszonym. Zaplecek w formie stojącego prostokąta, ujęty uszami utworzonymi z ornamentu rocaille’owego połączonego z wicią i rozetami, z umieszczonymi w strukturze płaskorzeźbami postaci w niszach zamkniętych łukiem półokrągłym i wypełnionych muszlą; po lewej Jezus z barankiem, po prawej św. Kazimierz (?). Pośrodku pole obrazowe o wykroju stojącego prostokąta z wklęsłymi narożami, w nim obraz Chrystusa Dobrego Pasterza. Baldachim w formie prostokąta zamkniętego od zewnętrznej strony łukiem odcinkowym nadwieszonym; podniebie malowane na niebiesko, pośrodku pole obrazowe w formie rombu, wypełnione przedstawieniem gołębicy Ducha Świętego. Ponad baldachimem duża gloria promienista, w centrum której wizerunek Oka Opatrzności.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica na szerokim trzonie dekorowanym pionowymi żłobieniami. Powyżej wąski, gładki pas, nad którym misa o średnicy mniejszej niż trzon.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Kościół drewniany, orientowany, z dwuczęściowym korpusem: od wschodu jednonawowym, od zachodu trójnawowym; z prezbiterium zamkniętym trójbocznie, przy którym zakrystia od północy, z przybudówką od południa i dwiema wieżami od zachodu. Od wschodu chór muzyczny wbudowany pomiędzy wieże. Kościół wzniesiono w konstrukcji zrębowej, wieże w słupowo-ramowej, ściany oszalowane pionowym listwowaniem. Ściany prezbiterium i wschodniej części korpusu podzielone pseudokolumnami, zachodnia część podzielona kolumnami dźwigającymi architraw. Prezbiterium oddziela półokrągły łuk tęczowy; wschodnią i zachodnią część nawy łuk spłaszczony. Wschodnią część nawy oraz nawy boczne części zachodniej przekrywa płaski strop, zachodnią pozorne sklepienie zwierciadlane. Ściany oraz stropy pokryte polichromią figuralną, ornamentalną oraz roślinną: w prezbiterium namalowano wizerunek Ukrzyżowanego Chrystusa, przed łukiem tęczowym Matkę Boską w otoczeniu tajemnic różańcowych. Strop nawy imituje gwiaździste niebo. Posadzka kamienna. Wejście główne od zachodu, dwoje drzwi spod wież, kolejne od południa, przez przedsionek (babiniec), do zakrystii prowadzi portal zamknięty łukiem nadwieszonym. Cztery okna w prezbiterium o wykroju prostokątnym zamkniętym łukiem nadwieszonym, cztery we wschodniej części nawy o takim samym kształcie, cztery w zachodniej części zamknięte podwójnym łukiem kotarowym, dwa w zakrystii, południowej przybudówce, po dwa wysokie, wąskie okna w wieżach. Fasada dwuwieżowa, trójosiowa, trójkondygnacyjna. Przed wejściem kruchta zwieńczona dachem dwuspadowym, do której prowadzą dwuskrzydłowe drzwi w kształcie prostokątów, ściany boczne przeprute oknami. Powyżej dwie gładkie kondygnacje przedzielone dachem pulpitowym. Wieże trójkondygnacyjne, w dolnej kondygnacji drzwi, w wyższej okna w kształcie stojących prostokątów zamkniętych łukiem ostrym z wyciętym od dołu fragmentem pięcioliścia, powyżej ażurowa koronka. Ostatnią kondygnację tworzy izbica z nadwieszonym gankiem zamkniętym łukami spłaszczonymi. Od zewnątrz wyraźny podział na bryły, ściany gładkie. Każdą część przykrywa gontowy dach dwuspadowy, wspólny dla prezbiterium i starszej części, osobny dla nowszej części nawy; wieże nakryte hełmami namiotowymi, na kalenicy nawy baniasta wieżyczka na sygnaturkę z latarnią.
kościół
Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Zdjęcie nr 1: Wizerunek Chrystusa przybitego trzema gwoździami do krzyża łacińskiego. Ciało wyprostowane, ręce rozciągnięte do boku, nogi delikatnie ugięte w kolanach, prawe powyżej lewego. Głowa opada na prawy bark. Jezus ma owalną twarz, usta i oczy zamknięte, nos prosty, brwi opadające w dół; okala ją dzieląca się w pukle broda oraz zwijające się w fale włosy opadające na plecy i barki. Na głowie korona cierniowa. Na prawym boku związane złote perizonium, którego końce opadają kaskadowo w dół, sięgając wysokości kolan. Z miejsc przebić gwoździami oraz z rany w boku sączy się krew. Krzyż gładki, na górnej belce titulus w formie zwoju z literami „IN/RI”. W tle trybowana złota blacha, na niej w dolnej części panorama Jerozolimy, w górnej kratownica z rozetkami na przecięciach. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, krzyż ciemnobrązowy.
rzeźba
Krucyfiks
Zdjęcie nr 1: Krucyfiks, to przedstawienie ukrzyżowanego Jezusa. Martwe ciało Zbawiciela o wyraźnie zaznaczonej muskulaturze jest rozciągnięte i przybite trzema gwoździami do prostego krzyża. Widać na nim ślady męki: strużki krwi płynące po ciele, przebity bok oraz krwawiące rany. Głowa jest opuszczona na prawe ramię, oczy i usta zamknięte; na głowie zielona korona cierniowa. Chrystus ma rozpostarte ręce, stopy założone na siebie, prawa na lewej, przybite jednym gwoździem. Biodra otacza złote perizonium przewiązane z przodu z końcami rozwiewającymi się na boki. Na górnym ramieniu krzyża widnieje rozwinięty titulus z majuskułowymi literami „INRI” (łac. Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum).
rzeźba
Krucyfiks
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego od góry łukiem półokrągłym z przedstawieniem Matki Boskiej Różańcowej. Większość kompozycji zajmuje Matka Boska tronująca na srebrnych chmurach, podtrzymująca obiema rękami Dzieciątko Jezus. Maria ma owalną twarz o łagodnym wyrazie, niebieskie oczy, wąski nos oraz niewielkie, czerwone usta, a na policzkach delikatne rumieńce. Ona, oraz pozostałe postacie sceny mają aplikowane sukienki. Maria jest ubrana w złotą suknię i srebrny welon, szaty marszczą się drobnymi, równoległymi fałdami, które układają się w różnych kierunkach. Dzieciątko stoi na srebrnej poduszce leżącej na kolanach Matki, obie ręce wyciąga w stronę klęczącego poniżej św. Dominika, prawą podaje mu aplikowany różaniec. Jezus ma owalną twarz z zaokrąglonymi policzkami, mały nos i różowe usta. Głowę okalają mu krótkie, kręcone, brązowe włosy. Jest ubrany w krótką, złotą sukienkę. Obie postacie mają na głowach korony zamknięte, wokół nich umieszczono 12 gwiazdek. Z lewej strony kompozycji u dołu klęczy św. Dominik. Prawą rękę wyciąga w stronę różańca, głowę unosi do góry, patrzy na scenę przed sobą. Ma długi, prosty nos, krótką brodę oraz wąsy, na głowie wyciętą tonsurę. Jest ubrany w habit, który również marszczy się drobnymi fałdami. Ponad nim, przy brzegu kompozycji są dwie uskrzydlone główki anielskie. Tło stanowią żółte obłoki. Obraz otacza złota, profilowana rama.
obraz
Matka Boska Różańcowa

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz

Św. Benedykt

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Stanisław", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-stanislaw-18

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności