Krucyfiks

Dzieje zabytku

Istnieje przekonanie, że krucyfiks pochodzi z najstarszego kościoła, jednak bardziej prawdopodobne wydaje się jego powstanie razem z ołtarzem w końcu XIX lub na początku XX wieku.

Opis

Wizerunek Chrystusa przybitego trzema gwoździami do krzyża łacińskiego. Ciało wyprostowane, ręce rozciągnięte do boku, nogi delikatnie ugięte w kolanach, prawe powyżej lewego. Głowa opada na prawy bark. Jezus ma owalną twarz, usta i oczy zamknięte, nos prosty, brwi opadające w dół; okala ją dzieląca się w pukle broda oraz zwijające się w fale włosy opadające na plecy i barki. Na głowie korona cierniowa. Na prawym boku związane złote perizonium, którego końce opadają kaskadowo w dół, sięgając wysokości kolan. Z miejsc przebić gwoździami oraz z rany w boku sączy się krew. Krzyż gładki, na górnej belce titulus w formie zwoju z literami „IN/RI”. W tle trybowana złota blacha, na niej w dolnej części panorama Jerozolimy, w górnej kratownica z rozetkami na przecięciach.
Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, krzyż ciemnobrązowy.

Zarys problematyki artystycznej

Ukrzyżowanie, kulminacyjny moment Pasji, opisany przez każdą z czterech Ewangelii, stanowi najczęściej ukazywany temat w sztuce chrześcijańskiej. Od XI wieku nacisk kładziono na ukazanie nie triumfu, lecz cierpienia Chrystusa – zmarłego lub umierającego – w koronie cierniowej i z opuszczoną głową, również w towarzystwie innych osób świętych. Przedstawienie zredukowane, jak w przypadku tej rzeźby, wyłącznie do postaci wiszącego na krzyżu, martwego Jezusa uwypukla jego osamotnienie w czasie męki i stanowi obowiązkowe wyposażenie każdego kościoła. Nazwa krucyfiks pochodzi od łacińskiego słowa „crucifixus” i oznacza „przybity do krzyża”. Krucyfiks skłania do refleksji nad sensem cierpienia i ofiary Jezusa, które prowadzą do odkupienia ludzkości i nad ograniczonym czasem ludzkiego życia oraz wiecznością.
Harmonijnie ukazana muskulatura, dyskretnie zaznaczone ślady męki oraz nacisk na realizm rysów twarzy każą widzieć w omawianym zabytku dzieło końca XIX lub początku XX wieku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, po konserwacji.

Streszczenie

Krucyfiks znajdujący w ołtarzu bocznym kościoła w Krzęcinie umieszczono na tle trybowanego przedstawienia Jerozolimy. Sposób ukazania ciała wskazuje, że dzieło zostało wykonane w końcu XIX lub na początku XX wieku.

Bibliografia