Św. Stanisław

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Pcim
Miejscowość
Trzebunia
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Myślenice
Parafia
Parafia Św. Marii Magdaleny
Tagi
ołtarz główny rzeźba XVI wieku św. Stanisław
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/23528
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
czwarta ćwierć XVII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 135 cm
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Figura powstała do ołtarza, w którym została umieszczona.

Opis

Figura niemal pełnoplastyczna, z tyłu ścięta i drążona. Święty Stanisław został ukazany w pozycji stojącej z uniesionymi rękami, w lewej dłoni trzymając krzyż patriarszy. Twarz ma pociągłą, o drobnych rysach. Jest ubrany w jasnoróżową sutannę, srebrną komżę oraz złote mucet i kapę. Na głowie ma infułę, na dłoniach rękawiczki. Po lewej stronie, u stóp biskupa ukazany został Piotrowin, w popiersiu, z głową wzniesioną w stronę św. Stanisława, z rękami złożonymi w geście modlitewnym. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Stanisław urodził się w Szczepanowie, po latach studiów został biskupem krakowskim, był również gorliwym duszpasterzem. Zdecydowana większość przedstawień, tak jak omawiane, odnosi się do jednego wydarzenia z jego życia. Wskazuje na to ukazany u stóp biskupa fragment męskiej postaci nawiązujący do legendy o wskrzeszeniu Piotrowina. Stanisław oskarżony przez króla Bolesława o bezprawne przywłaszczenie wsi należących do Piotrowina, aby dowieść swojej niewinności przywrócił życie zmarłemu, byłemu właścicielowi. Ożywiony Piotr (Piotrowin) osobiście zaświadczył, że majątek został nabyty legalnie, a wszyscy, którzy zeznawali inaczej zasługują na karę. Stanisław dowiódł prawdy, jednak z powodu konfliktu z Bolesławem Szczodrym został z polecenia króla zamordowany w 1079 roku, według tradycji podczas mszy świętej w kościele św. Michała na Skałce.
Rzeźba charakteryzuje się uspokojoną formą, ożywioną równolegle biegnącymi fałdami komży, zmieniającymi bieg ponad kolanem wystawionej do przodu nogi.
Odpowiada umieszczonej po przeciwnej stronie figurze św. Wojciecha, również jednego z najważniejszych świętych patronów Polski.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Zabrudzenia powierzchni, drobne ubytki warstwy polichromii.

Streszczenie

Figura św. Stanisława powstała w ostatniej ćwierci XVII wieku do ołtarza, w którym się znajduje. Święty został ukazany w konwencjonalny sposób, z fragmentem męskiej postaci – Piotrowinem, dzięki której można go zidentyfikować. Rzeźba charakteryzuje się uspokojoną formą.

Bibliografia

Marecki Józef, Rotter Lucyna, "Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych", Kraków 2013
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Stanisław", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-stanislaw-11

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności