Św. Juda Tadeusz

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Biskupice
Miejscowość
Bodzanów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wieliczka
Parafia
Parafia Św. Apostołów Piotra i Pawła
Tagi
rzeźba późnobarokowa rzeźba XVIII wieku sztuka drugiej połowy XVIII wieku
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny św. Klary
Identyfikator
DZIELO/00789
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
po 1765 roku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, pozłocenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 90 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Wyposażenie architektoniczno-rzeźbiarskie kościoła, w tym omawiana figura św. Judy Tadeusza, powstało po 1765 roku, podczas gruntownego remontu świątyni przeprowadzonego z inicjatywy proboszcza Walentyna Grodzkiego. Najprawdopodobniej zostało wykonane przez warsztat Korneckich z Gdowa. Figura razem z ołtarzem bocznym była odnowiona w 1883 i 1955 roku. W 1975 roku Józef Wiatr wykonał gruntowną konserwację retabulum i figur.

Opis

Rzeźba z tyłu drążona, ustawiona na niskiej podstawie z inskrypcją „S(anctus) Thadeus”. Święty ukazany frontalnie, w kontrapoście, lekko pochylony do przodu, z głową zwróconą w lewo. W prawej, wyciągniętej w bok ręce trzyma maczugę, lewą dłoń kładzie na piersi. Twarz ma pociągłą, o prostym nosie, blisko siebie osadzonych oczach oraz pełnych ustach, okoloną brodą skręconą w dwa pukle oraz silnie kręconymi, krótkimi włosami. Święty ubrany jest w niebieską tunikę, o pozłacanym wzorze i lamówce, przepasaną w talii oraz pozłacany, silnie drapowany płaszcz zawinięty na prawym ramieniu, opasujący postać w partii bioder i opadający po bokach. Polichromia ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

W dotychczasowej literaturze wykonanie wyposażenia architektoniczno-rzeźbiarskiego w kościele w Bodzanowie było przypisane Michałowi Dobkowskiemu. Jakkolwiek analiza formalno-porównawcza z rozpoznanymi dotychczas dziełami warsztatu Korneckich z Gdowa pozwala atrybuować im wykonanie ołtarzy, rzeźb, jak i części obrazów z tego kościoła, które nie odpowiadają repertuarowi formalnemu stosowanemu przez Dobkowskiego.
Figura św. Judy Tadeusza posiada charakterystyczny typ twarzy dojrzałego mężczyzny z brodą, który wielokrotnie pojawiał się w dziełach warsztatu Korneckich, zwłaszcza w wyposażeniu bazyliki w Bochni. Układ ciała świętego jest bardzo bliski figurze św. Joachima z ołtarza głównego w kościele w Chełmie, potwierdzonym archiwalnie dziele Korneckich. Rzeźbę charakteryzuje swobodnie poruszone ciało, któremu odpowiada ułożenie miękko drapowanej tkaniny. Wszystkie te elementy odpowiadają charakterystyce dzieł warsztatu Korneckich, dlatego można mu przypisać wykonanie omawianej figury.
Piotr Kornecki razem ze swoim przyrodnim bratem Stanisławem założyli w Gdowie warsztat stolarsko-rzeźbiarski i malarski. Z czasem pracowali w nim również synowie tego pierwszego oraz krewniacy mieszkający w tej wsi. Rodzinny warsztat Korneckich był szczególnie prężny w trzeciej ćwierci XVIII wieku, wykonując prace w wielu kościołach na terenie południowej Małopolski.
Święty Juda miał przydomek Tadeusz, był bratem św. Jakuba Młodszego i apostołem. Jednym z przypisywanych mu atrybutów jest maczuga (pałka), narzędzie jego męczeńskiej śmierci.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Ubytki polichromii i przetarcia złoceń. Figura była odnawiana i konserwowana w latach 1883, 1955 i 1975.

Streszczenie

Wyposażenie architektoniczno-rzeźbiarskie kościoła, w tym omawiana figura św. Judy Tadeusza, zostało wykonane po 1765 roku, najprawdopodobniej w warsztacie Korneckich z Gdowa. Święty Juda miał przydomek Tadeusz, był bratem św. Jakuba Młodszego i apostołem. Jednym z przypisywanych mu atrybutów jest maczuga (pałka), narzędzie jego męczeńskiej śmierci.

Bibliografia

Dettloff Anna, "Rzeźba krakowska drugiej połowy XVIII w. Twórcy, nurty i tendencje", Kraków 2013
Zaleski Wincenty, "Święci na każdy dzień", Warszawa 1989

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Św. Juda Tadeusz", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-juda-tadeusz-1

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności