Stacje Drogi Krzyżowej

Dzieje zabytku

Ksiądz Michała Bochenek (proboszcz parafii Krzeszów w latach 1900-1945) zanotował w kronice parafialnej zakup stacji drogi krzyżowej w 1904 roku u Ferdinanda Stuflessera „Do nowego kościoła sprawione zostały stacye drogi Krzyżowej za cenę 1200 fl. Połowę kwoty otrzymałem na ten cel od ś. p. Marcina Bacy, który przed śmiercią (+20/6 1903) ofiarował 1000 fl dla Kościoła nowego z oświadczeniem, iż 600 fl mają być na stacye a reszta na ołtarze. Tak się też stało. Druga połowa (600 fl) na stayce złożyli parafianie jako dobrowolne ofiary. Tak więc świątynia przyozdobiona została pieknemi płaskorzeźbami drogi Krzyżowej. Z[S]prowadzone zostały z Tyrolu, od tego samego, który robił ołtarze”. Stacje drogi krzyżowej poświęcił 6 maja 1905 ksiądz Józef Sokołowicz (misjonarz). Odnowiono je w 1947 roku.

Opis

Czternaście płaskorzeźbionych, polichromowanych stacji drogi krzyżowej ukazanych na tle malowanego pejzażu. Przedstawienia ujęte w neogotyckie, architektoniczne ramy zamknięte wimpergą z żabkami, zwieńczoną kwiatonem z krzyżem, pośrodku wimpergi czterolistna płycina z numerem stacji. Wnęka na płaskorzeźbę zamknięta łukiem dwuramiennym. Partia cokołowa ujęta od dołu podwieszeniem z rozetką. Polichromia ram w odcieniu kremowym, zielonym i ciemnoczerwonym z pozłacanym detalem. Sceny wielofigurowe z Chrystusem w centrum. Chrystus na większości przedstawień jest ubrany w długą, białą tunikę z pozłacaną lamówką i czerwony płaszcz z błękitną podszewką. Twarz owalna okolona ciemnymi włosami i ciemnym zarostem. W tle pejzaż z elementami architektury. Na stacji pierwszej, w prawym dolnym rogu napis „Ferd(inand) Stuflesser / Bildabauer / S(ank)t Ulrich Gröden Tirol / 1903”.

Zarys problematyki artystycznej

Stacje drogi krzyżowej stanową zespół przedstawień upamiętniających przejście Chrystusa z krzyżem ulicami Jerozolimy od pretorium Piłata poprzez Golgotę, aż do złożenia do grobu. Zwyczaj odprawiania Drogi Krzyżowej praktykowany jest od czasów wypraw krzyżowych i ma nawiązywać do 14 stacji w Jerozolimie. W XVIII wieku ustalono ostateczną liczbę stacji i ich lokalizację. Dziewięć z nich jest poświadczonych przez Ewangelię, natomiast pozostałe są wywnioskowane z innych fragmentów Biblii i tekstów pozabibilijnych. Autorem stacji drogi krzyżowej w kościele w Krzeszowie jest Ferdinand Stuflesser, tyrolski rzeźbiarz, autor większej części wyposażenia do nowo wybudowanego kościoła Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Krzeszowie z około 1903 roku. Fundatorem dzieła był Michał Baca oraz inni parafianie. W kościele oprócz stacji drogi krzyżowej znajdują się inne dzieła Stuflessera: ołtarz główny oraz ołtarze boczne z rzeźbiarskim wystrojem. Ferdinand Stuflesser prowadził jeden z wiodących warsztatów w Gröden, który założył w 1875 roku, prawdopodobnie po swoim powrocie z Monachium, gdzie studiował pod kierunkiem Josefa Knabla. Ferdinand Stuflesser nie aspirował do projektowania i wykonywania indywidualnych dzieł artystycznych, lecz próbował przekazać ekspresję i ducha religijnego pod wpływem stylu nazarejskiego. Precyzja detalu była o wiele ważniejsza niż swoboda tworzenia, a użycie w tym celu pomocy technicznych było zrozumiałe i uzasadnione. Do malowania ornamentów używał szablonów. Polichromia szat jest adekwatna do ikonografii świętych, dodatkowo zawsze na brzegach obwiedziona złotymi krawędziami. Ulubioną techniką stosowaną w jego pracowni był tzw. Bologneser Grund (efekt porcelany), też „miërmul”, do którego wykorzystywano proszek gipsowy otrzymany ze specjalnego kamienia alpejskiego.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Stacje drogi krzyżowej w kościele w Krzeszowie wykonał Ferdinand Stuflesser, tyrolski rzeźbiarz, autor większej części wyposażenia do nowo wybudowanego kościoła Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Krzeszowie z około 1903 roku. Fundatorem dzieła był Michał Baca oraz inni parafianie. W kościele oprócz stacji drogi krzyżowej znajdują się inne dzieła Stuflessera, tj. ołtarz główny oraz ołtarze boczne z rzeźbiarskim wystrojem. Ferdinand Stuflesser prowadził jeden z wiodących warsztatów w Gröden, który założył w 1875 roku, prawdopodobnie po swoim powrocie z Monachium, gdzie studiował pod kierunkiem Josefa Knabla.

Bibliografia