Pietà

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Tomice
Miejscowość
Radocza
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Północ
Parafia
Przemienienia Pańskiego
Tagi
malarstwo XVIII wieku Pietà
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/13651
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
1794 rok
Technika i materiał
olej na płótnie
Wymiary podstawowe
szerokość – 90 cm
wysokość – 120 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Dzieje zabytku

Dzieje obrazu nie są znane.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem Piety. W centrum kompozycji ukazana jest Matka Boska trzymająca na kolanach martwe ciało Chrystusa. Maria siedzi pod krzyżem z głową przechyloną w prawo, rękoma podtrzymuje osuwającego się Zbawiciela, prawą dłonią unosi fragment białej tkaniny, na której spoczywa ciało Chrystusa. Maria ma pełną twarz z małym podbródkiem, długim nosem i dużymi oczami, z których spływają krople łez. Ubrana jest w czerwoną suknię, biały welon opadający na dekolt oraz niebieski płaszcz, założony na głowę i otulający całą postać Marii. Jej serce przebite jest długim mieczem z prawej strony obrazu. Chrystus ukazany jest w pozycji półleżącej z nogami skierowanymi w lewą stronę obrazu, z prawą ręką złożoną wzdłuż boku, a lewą opuszczoną bezwładnie w dół. Ma podłużną twarz z długim nosem, zamkniętymi oczami, okoloną krótką brodą i długimi włosami. Wokół bioder przewiązany jest luźno ułożonym białym perizonium, a wokół głowy ma świetlisty nimb. Sylwetka Chrystusa jest muskularna o szarej karnacji. W dolnej części kompozycji leży biały titulus z napisem „I.N. / R.I.” oraz korona cierniowa na niewielkim wzniesieniu po prawej stronie obrazu. W oddali widoczny jest pejzaż górski z wysoką skałą po prawej stronie, a powyżej ciemne niebo ze skłębionymi ciemnoróżowymi chmurami. Według dokumentacji Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków na odwrociu znajduje się napis: „PRO ECCLESIA 1794”.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz został wykonany w 1794 roku w pracowni nieznanego artysty w konwencji barokowej. Dzieło przedstawia moment, w którym Matka Boska opłakuje złożone na jej ręce ciało zmarłego Chrystusa. Ewangeliści w krótki sposób opisali pogrzeb Chrystusa, pomijając moment opłakiwania, jednak rozważania teologiczne, a także zapisy w apokryfach dostrzegły istotną rolę Matki Boskiej. Odzwierciedliły się one w powszechnym przekonaniu wiernych na temat współcierpienia Matki Boskiej, a także w przedstawianiu w sztuce Matki Boskiej, trzymającej na kolanach ciało zmarłego Syna. Temat ten w epoce nowożytnej rozpowszechnił się również jako element trzynastej stacji drogi krzyżowej, ukazującej Zdjęcie z krzyża.

Streszczenie

Obraz „Pietà” został wykonany w 1794 roku w pracowni nieznanego artysty w konwencji barokowej. Dzieło przedstawia moment, w którym Matka Boska opłakuje złożone na jej ręce ciało zmarłego Chrystusa.

Bibliografia

Kalinowski Lech, "Geneza Piety średniowiecznej" , „Prace Komisji Historii Sztuki PAU” , s. 153-260
Dziubecki Tomasz , "Ikonografia Męki Chrystusa w nowożytnym malarstwie kościelnym w Polsce", Warszawa 1996

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Krakowie, Karta inwentaryzacyjna obrazu „Pietà”, oprac. Krystyna Mastalska, 1974.

Jak cytować?

Maria Działo, "Pietà", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/pieta-27

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności