Prospekt organowy

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Wadowice
Miejscowość
Barwałd Dolny
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Południe
Parafia
Św. Erazma Biskupa i Męczennika
Tagi
Jakub Stankiewicz z Zatora organy
Miejsce przechowywania
chór muzyczny
Identyfikator
DZIELO/00601
Kategoria
prospekt organowy
Ilość
1
Czas powstania
1794 rok
Technika i materiał
drewno cięte, rzeźbione, polichromowane, złocone; metal
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Organy zostały wykonane w 1794 roku przez Jakuba Stankiewicza z Zatora. W 1926 lub 1927 roku naprawiono organy, co opisano w protokołach Komitetu Parafialnego: „[Organimistrz] który reperował organ zabrał dywan kościelny i powystrzygał z tegoż kawałki do organ bez pozwoleństwa W. Ks. Batki proboszcza i Komitetu Parafialnego”. Prospekt odnowiono w 1955 roku.

Opis

Organy architektoniczne, jednokondygnacyjne, pięcioosiowe. Oś środkowa i skrajne są wypukłe, wydzielone wielobocznymi ryzalitami z prześwitami wypełnionymi piszczałkami; zwieńczone profilowanym gzymsem z uskokami. Analogicznie ukształtowany gzyms ujmuje strukturę od dołu. Ryzality zewnętrzne sięgają stropu, środkowy niższy połączony jest z nimi płaskimi ściankami z prześwitami na piszczałki. Na ścianach bocznych organów płyciny mają ażurową kratkę. Organy ujęte są ażurowymi uszami utworzonymi z rocaille'ów. Oś środkowa ze zwieńczeniem w postaci muszli. Przestrzeń między ryzalitami oraz prześwity w górnej partii wypełniają stylizowane liście akantu. Struktura polichromowana w kolorze ciemnego turkusu; ornamentyka złocona.

Zarys problematyki artystycznej

Organy zostały wykonane w 1794 roku przez Jakuba Stankiewicza z Zatora, który w drugiej połowie XVIII wieku wyróżniał się szeroką działalnością rzemieślniczą. Przyglądając się strukturze dzieła zwraca uwagę wyjątkowa tradycyjność form ukształtowanych już w XVII wieku. Od form z poprzedniego wieku odróżnia jednak organy z Barwałdu Dolnego zastosowana dekoracja snycerska o typowych cechach rokokowych. Organmistrz prawdopodobnie urodził się przed 1750 rokiem w Zatorze. Organy wykonane przez niego możemy podziwiać w wielu kościołach na terenie Małopolski. Obecnie pracę nad biografią organmistrza prowadzą Piotra Matoga z Fundacji Ars Organi oraz dr hab. Krzysztof Urbaniak.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry; prospekt odnowiono w 1955 roku.

Streszczenie

Organy zostały wykonane w 1794 roku przez organmistrza Jakuba Stankiewicza z Zatora, który w drugiej połowie XVIII wieku wyróżniał się szeroką działalnością rzemieślniczą. Prospekt organowy ozdobiony jest ornamentem rocaille'owym.

Bibliografia

Krasnowolski Bogusław, Krydryńska Aleksandra, Majka Maria, Wierzchosławska Maria , "Stan ewidencji zabytkowych organów i prospektów organowych województwa krakowskiego" , „Materiały i Sprawozdania Konserwatorskie Województwa Krakowskiego” , Kraków 1975 , s. 103-213
Natanek Piotr, "Informator Archidiecezji Krakowskiej 2000. Parafie i kościoły", Kraków 2000
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Babnis Maciej, "Kultura organowa Galicji", Słupsk 2012
Studnicki Gustaw, "Barwałd. Zarys dziejów", Wadowice 1994

Inne dzieła tego autora

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Prospekt organowy", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/prospekt-organowy-8

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności