Ołtarz boczny

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Czorsztyn
Miejscowość
Sromowce Wyżne
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niedzica
Parafia
Św. Stanisława BM
Tagi
mała architektura ornament akantowy ornament regencyjny sztuka pierwszej połowy XVIII wieku
Miejsce przechowywania
północne ramię transeptu
Identyfikator
DZIELO/06875
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
pierwsza ćwierć XVIII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie i rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Ołtarze boczne powstały najpewniej w pierwszej ćwierci XVIII wieku. Zostały przeniesione do nowego kościoła wybudowanego w 1875 roku. Po tym roku, zapewne w XIX i XX wieku umieszczono w strukturze nowe obrazy.

Opis

Nastawa architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem, ustawiona na cokole z wyodrębnionymi prostopadłościanami. Ołtarz drewniany, prostopadłościenny, z drewnianą mensą. Antepedium flankowane dwiema parami pilastrów, z wyodrębnioną kwadratową płyciną z medalionem z rozetą, ujęte parą pilastrów. Cokół dekorowany rozetami i akantem. Nastawa flankowana dwiema kolumnami o kapitelach kompozytowych, dźwigających pełne belkowanie wyłamane na ich osi oraz częściowo przerwane nad polem środkowym, z rozetami w partii fryzu oraz fragmenty przerwanego, wolutowego przyczółka. W polu głównym wnęka w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym, ujęta profilowaną ramą, z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej. Nad obrazem monogram Marii na sierpie księżyca. Kondygnacja ujęta uszami utworzonymi z akantu, kratki regencyjnej i karbowanej wstęgi. Zwieńczenie w formie zbliżonej do trapezu, zamkniętego dwiema stykającymi się wolutami z muszlą, ujętego spływami wolutowymi, całość obwiedziona karbowaną wstęgą. W polu płaskorzeźbione przedstawienie półpostaci Boga Ojca pośród obłoków, w glorii promienistej, w otoczeniu z gwiazd. Struktura polichromowana w kolorze ciemnoczerwonym, ze złoconymi kolumnami, profilami i ornamentyką oraz srebrzonym polem zwieńczenia i detalami.

Zarys problematyki artystycznej

Nastawa jest w typie aediculowym, a więc jednokondygnacyjnego retabulum, ujętego parą podpór, dźwigających belkowanie, ze zwieńczeniem. Tego rodzaju nastawy były szczególne popularne od połowy XVII i w XVIII wieku. Ornamentyka złożona z akantu, kratki regencyjnej i karbowanej wstęgi precyzuje czas jej powstania na pierwszą ćwierć XVIII wieku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ołtarze boczne powstały najpewniej w pierwszej ćwierci XVIII wieku. Zostały przeniesione do nowego kościoła wybudowanego w 1875 roku. Po tym roku, zapewne w XIX i XX wieku umieszczono w strukturze nowe obrazy. Nastawa jest w typie aediculowym, a więc jednokondygnacyjnego retabulum, ujętego parą podpór, dźwigających belkowanie, ze zwieńczeniem.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Szydłowski Tadeusz, "Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny, cz. 3: Województwo krakowskie, t. 1, z. 1: Powiat nowotarski", Warszawa 1938

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Ołtarz boczny ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-152

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności