Ksiądz Władysław Bączyński

Dzieje zabytku

Obraz namalował Stanisław Ciężadlik w latach sześćdziesiątych XX wieku ku pamięci księdza Władysława Bączyńskiego.

Opis

Portret w kształcie stojącego prostokąta. W centrum ukazane popiersie księdza Władysława Bączyńskiego, zwrócone delikatnie w lewo. Twarz szeroka, o rysach starszego mężczyzny, z delikatnym zarostem, wąskimi ustami, krótkim nosem i niebieskimi oczami. Włosy krótkie i siwe, odsłaniające wysokie czoło. Ksiądz ubrany w sutannę. Tło w kolorze brunatnym i błękitnym, rozświetlonym wokół głowy portretowanego. Rama drewniana, malowana na czarno, boki ramy od wewnątrz złocone, a od zewnątrz zdobione motywem skręconego sznura. W prawym dolnym rogu sygnatura malowana na pomarańczowo „ST(ANISŁAW) CIĘŻADLIK”.

Zarys problematyki artystycznej

Portret przedstawia księdza Władysława Bączyńskiego, pierwszego proboszcza parafii w Kasince Małej od 1 sierpnia 1911 do 7 września 1940. Początkowo ksiądz mieszkał w starym dworze, który również służył mu za miejsce do odprawiania mszy świętej. Podobno prowizorycznie zbudowany ołtarzyk z dworu znajduje się obecnie w kapliczce św. Dyzmy. Proboszcz był nie tylko duszpasterzem, ale przede wszystkim budowniczym kościoła i plebanii. Prace prowadzone przy budowlach były na ukończeniu już w 1913 roku. W 1932 roku założył Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej i Żeńskiej (KSMM i KSMŻ), rozwiązane przez okupanta w czasie drugiej wojny światowej i ponownie powołane po zakończeniu działań wojennych przez kardynała Adama Sapiehę. Do 1940 roku proboszcz pracował sam w parafii. Dopiero w styczniu, gdy czuł się już osłabiony z powodu choroby do pomocy skierowano mu wikariusza, księdza Stanisława Kosturka. Zasłużony dla parafii kapłan zmarł 7 września 1940 w wieku 65 lat. Obraz jest zatem portretem pośmiertnym, wykonanym zapewne dla uczczenia posługi pierwszego proboszcza parafii. Między innymi w tej samej intencji, w dziewięćdziesiątą rocznicę powstania parafii ufundowano tablicę pamiątkową, którą wmontowano w ścianę kościoła. Autorem portretu jest Stanisław Ciężadlik, artysta z Mszany Dolnej, który wykonał również szereg innych prac w Kasince Małej, np. projekty ołtarzy, chrzcielnicę, stacje drogi krzyżowej czy konfesjonały oraz drugi portret przedstawiający księdza Andrzeja Brasia. Malarstwo portretowe stanowiło jedną z głównych gałęzi twórczości artysty, która została omówiona w reportażu Polskiego Radia i programu „Portrecista” Ireny Piłatowskiej w 1994 roku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Stan zachowania dobry, obraz delikatnie zabrudzony.

Streszczenie

Portret przedstawia księdza Władysława Bączyńskiego, pierwszego proboszcza parafii w Kasince Małej od 1 sierpnia 1911 do 7 września 1940. Proboszcz był nie tylko duszpasterzem, ale przede wszystkim budowniczym kościoła i plebanii. Prace prowadzone przy budowlach były na ukończeniu już w 1913 roku. Zasłużony dla parafii kapłan zmarł 7 września 1940 w wieku 65 lat. Obraz jest zatem portretem pośmiertnym, wykonanym zapewne dla uczczenia posługi pierwszego proboszcza parafii. Autorem portretu jest Stanisław Ciężadlik, artysta z Mszany Dolnej, który wykonał również szereg innych prac w Kasince Małej, np. projekty ołtarzy, chrzcielnicę, stacje drogi krzyżowej czy konfesjonały oraz drugi portret przedstawiający księdza Andrzeja Brasia.

Bibliografia