Św. Sebastian

Dzieje zabytku

Obraz wraz z całą nastawą powstał około 1700 roku. Ołtarz wymieniany jest w aktach wizytacji biskupich z 1727, 1748 i 1783 roku. W ostatniej opisano, że nastawa była pomalowana na kolor biały i złocona: „Ołtarz czwarty. na dwóch gradusach z mensą drewnianą niekonsekrowaną w rzeźbie stolarskiej, biało malowany i złocony, w którym obraz S. Józefa”. Ołtarz jest również wymieniany w inwentarzach kościelnych (1791, 1828, 1836, 1843, 1844).

Opis

Obraz w kształcie owalu z przedstawieniem św. Sebastiana. W centrum kompozycji ukazany św. Sebastian w trzech czwartych wysokości, sylwetka esowato wygięta, głowa bezwładnie opuszczona na lewy bark, prawa ręka przymocowana do gałęzi wysoko nad głową, lewa ręka ugięta w łokciu, schowana za plecami świętego. Twarz o młodzieńczych rysach, zarumienionych policzkach, nos długi i wąski, głowa okolona bujnymi i ciemnymi włosami zasłaniającymi uszy. Święty z nagim torsem, przepasany w biodrach białą tkaniną. Z lewej strony stoi anioł rękami wskazujący na św. Sebastiana, ubrany w białą suknię z długimi rękawami i kołnierzykiem. W tle pejzaż i błękitne niebo, pośrodku wysokie drzewo. Kolorystyka ciepła.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz św. Sebastiana jest umieszczony w nastawie ołtarzowej z około 1700 roku, która stanowi przykład przełamania dotychczasowej konwencji budowania struktur ołtarzowych. Zarzucono w niej wykorzystywanie porządków architektonicznych na poczet rozbudowanej ramy o bardzo bujnych splotach akantu. Święty Sebastian jest męczennikiem rzymskim, który poniósł śmierć za rządów cesarza Dioklecjana na początku IV wieku. Według tradycji miał zostać przywiązany do pnia i zginąć od ran zadawanych strzałami wystrzeliwanymi przez oprawców z łuków. Jest czczony, jako patron w chorobach zakaźnych, strzelców, żołnierzy, myśliwych i inwalidów wojennych. Scena ukazana na obrazie, w której św. Sebastian stoi przeszyty strzałami i przywiązany do drzewa, stała się dominującym ujęciem od XV wieku. W sztuce nowożytnej pojawiła się w niej postać anioła usuwającego strzały z ran świętego, tak jak w omawianym dziele. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły autora obrazu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dostateczny, znaczne pociemnienie warstwy malarskiej, spękania farby.

Streszczenie

Obraz św. Sebastiana jest umieszczony w nastawie ołtarzowej z około 1700 roku. Scena ukazana na obrazie, w której św. Sebastian stoi przeszyty strzałami i przywiązany do drzewa, stała się dominującym ujęciem tego przedstawienia w sztuce już od XV wieku. Dodatkowo w sztuce nowożytnej pojawiła się w niej postać anioła usuwającego strzały z ran świętego, tak ja na omawianym dziele. Święty Sebastian jest męczennikiem rzymskim, który poniósł śmierć za rządów cesarza Dioklecjana na początku IV wieku. Jest czczony, jako patron w chorobach zakaźnych, strzelców, żołnierzy, myśliwych i inwalidów wojennych.

Bibliografia