Św. Sebastian

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Zielonki
Miejscowość
Korzkiew
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kraków Krowodrza
Parafia
Parafia Św. Jana Chrzciciela
Tagi
malarstwo XVIII wieku św. Sebastian
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny
Identyfikator
DZIELO/14522
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
około 1700 roku
Technika i materiał
olej na płótnie naklejony na deskę
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Obraz wraz z całą nastawą powstał około 1700 roku. Ołtarz wymieniany jest w aktach wizytacji biskupich z 1727, 1748 i 1783 roku. W ostatniej opisano, że nastawa była pomalowana na kolor biały i złocona: „Ołtarz czwarty. na dwóch gradusach z mensą drewnianą niekonsekrowaną w rzeźbie stolarskiej, biało malowany i złocony, w którym obraz S. Józefa”. Ołtarz jest również wymieniany w inwentarzach kościelnych (1791, 1828, 1836, 1843, 1844).

Opis

Obraz w kształcie owalu z przedstawieniem św. Sebastiana. W centrum kompozycji ukazany św. Sebastian w trzech czwartych wysokości, sylwetka esowato wygięta, głowa bezwładnie opuszczona na lewy bark, prawa ręka przymocowana do gałęzi wysoko nad głową, lewa ręka ugięta w łokciu, schowana za plecami świętego. Twarz o młodzieńczych rysach, zarumienionych policzkach, nos długi i wąski, głowa okolona bujnymi i ciemnymi włosami zasłaniającymi uszy. Święty z nagim torsem, przepasany w biodrach białą tkaniną. Z lewej strony stoi anioł rękami wskazujący na św. Sebastiana, ubrany w białą suknię z długimi rękawami i kołnierzykiem. W tle pejzaż i błękitne niebo, pośrodku wysokie drzewo. Kolorystyka ciepła.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz św. Sebastiana jest umieszczony w nastawie ołtarzowej z około 1700 roku, która stanowi przykład przełamania dotychczasowej konwencji budowania struktur ołtarzowych. Zarzucono w niej wykorzystywanie porządków architektonicznych na poczet rozbudowanej ramy o bardzo bujnych splotach akantu. Święty Sebastian jest męczennikiem rzymskim, który poniósł śmierć za rządów cesarza Dioklecjana na początku IV wieku. Według tradycji miał zostać przywiązany do pnia i zginąć od ran zadawanych strzałami wystrzeliwanymi przez oprawców z łuków. Jest czczony, jako patron w chorobach zakaźnych, strzelców, żołnierzy, myśliwych i inwalidów wojennych. Scena ukazana na obrazie, w której św. Sebastian stoi przeszyty strzałami i przywiązany do drzewa, stała się dominującym ujęciem od XV wieku. W sztuce nowożytnej pojawiła się w niej postać anioła usuwającego strzały z ran świętego, tak jak w omawianym dziele. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły autora obrazu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dostateczny, znaczne pociemnienie warstwy malarskiej, spękania farby.

Streszczenie

Obraz św. Sebastiana jest umieszczony w nastawie ołtarzowej z około 1700 roku. Scena ukazana na obrazie, w której św. Sebastian stoi przeszyty strzałami i przywiązany do drzewa, stała się dominującym ujęciem tego przedstawienia w sztuce już od XV wieku. Dodatkowo w sztuce nowożytnej pojawiła się w niej postać anioła usuwającego strzały z ran świętego, tak ja na omawianym dziele. Święty Sebastian jest męczennikiem rzymskim, który poniósł śmierć za rządów cesarza Dioklecjana na początku IV wieku. Jest czczony, jako patron w chorobach zakaźnych, strzelców, żołnierzy, myśliwych i inwalidów wojennych.

Bibliografia

Szlezynger Piotr, "Kościół pod wezwaniem Narodzenia Św. Jana Chrzciciela w Korzkwi", Kraków 2004
Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian , "Sztuka Ziemi Krakowskiej", Kraków 1982
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016
Wiśniewski Jan, "Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Olkuskiem", Marjówka Opoczyńska 1933
Kornecki Marian , "Sztuka sakralna", Kraków 1993
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
"Encyklopedia katolicka, t. 17", Lublin 2012

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Sebastian", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-sebastian-2

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności