Św. Barbara

Dzieje zabytku

Obraz wraz z całą nastawą powstał około 1700 roku. Ołtarz wymieniany jest w aktach wizytacji biskupich z 1727, 1748 i 1783 roku. W ostatniej opisano, że nastawa była pomalowana na kolor biały i złocona: „Ołtarz czwarty. na dwóch gradusach z mensą drewnianą niekonsekrowaną w rzeźbie stolarskiej, biało malowany i złocony, w którym obraz S. Józefa”. Ołtarz jest również wymieniany w inwentarzach kościelnych (1791, 1828, 1836, 1843, 1844).

Opis

Obraz w kształcie owalu z przedstawieniem św. Barbary. W centrum kompozycji święta ukazana w półpostaci, zwrócona delikatnie w prawo z kielichem w prawej dłoni i palmą męczeństwa w lewej. Twarz okrągła o jasnej karnacji, okolona ciemnobrązowymi i długimi włosami, nos długi i prosty, drobne usta. Wokół głowy złoty i kolisty nimb, na niej korona otwarta. Ubrana jest w białą suknię przepasaną złotym pasem, ozdobioną na dekolcie złotą broszką oraz brązowy płaszcz. Po lewej stronie wysoka wieża, nakryta czerwonym dachem i opięta szkarpami. W górnej części kompozycji i z prawej strony podwieszona i udrapowana ciemnoczerwona tkanina. W tle błękitne niebo. Kolorystyka przygaszona. Rama złocona w formie wieńca z liści wawrzynu zdobiona czterema małymi różami.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz św. Barbary jest umieszczony w nastawie z około 1700 roku, która stanowi przykład przełamania dotychczasowej konwencji budowania struktur ołtarzowych. Zarzucono w niej wykorzystywanie porządków architektonicznych na poczet rozbudowanej ramy o bardzo bujnych splotach akantu. Święta Barbara została ukazana w klasycznej konwencji ikonograficznej z tradycyjnymi atrybutami w dłoniach – kielichem z hostią, który przed straceniem miał jej przynieść anioł do więzienia oraz gałązką palmy w dłoni – symbolem jej męczeństwa. Święta Barbara wywodziła się z zamożnej, pogańskiej rodziny. Z wiarą chrześcijańską zetknęła się podczas nauki w Nikomedii. Jej ojciec, usiłując zmusić córkę do wyparcia się wiary chrześcijańskiej, zamknął ją w wieży. Około 306 roku została ścięta mieczem. W tle obrazu widoczna jest wieża, w której była więziona. Okazały strój świętej oraz korona na głowie ukazane na obrazie w Korzkwi wskazuje na jej szlachetne pochodzenie. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły autora dzieła.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dostateczny, znaczne pociemnienie warstwy malarskiej, spękania farby.

Streszczenie

Obraz wraz z całą nastawą powstał około 1700 roku. Święta Barbara została ukazana w klasycznej konwencji ikonograficznej z tradycyjnymi atrybutami w dłoniach – kielichem z hostią, który przed straceniem miał jej przynieść anioł do więzienia oraz gałązką palmy w dłoni – symbolem jej męczeństwa. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły autora dzieła.

Bibliografia