Św. Mikołaj

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Jordanów
Miejscowość
Osielec
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Apostołów Filipa i Jakuba
Tagi
malarstwo XIX wieku św. Mikołaj Wojciech Eljasz
Miejsce przechowywania
nawa boczna, ołtarz przytęczowy zachodni, zwieńczenie
Identyfikator
DZIELO/05055
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
około 1869 roku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Kraków
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Opis

Obraz w kształcie owalu z przedstawieniem św. Mikołaja. Święty ukazany w półpostaci, frontalnie, z prawą ręką wzniesioną w geście błogosławieństwa, z pastorałem w lewej, w której przytrzymuje również księgę. Twarz szeroka o wyraźnie podkreślonych kościach policzkowych, oczy wzniesione ku górze, broda siwa i gęsta. Ubrany jest w białą albę, różowy i szeroki ornat z zieloną podszewką oraz biały paliusz. Na głowie ma założoną fioletową infułę, zdobioną prostym krzyżykiem. Pastorał o prostych formach z zawiniętą krzywaśnią, bez zdobień. Księga w czerwonej oprawie z napisem „S(więty) Jan / Chryzostom / [...]”. Tło jednolite, ciemnobrązowe, rozjaśnione wokół głowy świętego. Rama drewniana, złocona, dekorowana kimationem.

Zarys problematyki artystycznej

Malarz Wojciech Eljasz (1814/1815-1904) ukazał wizerunek św. Mikołaja, biskupa Miry, który żył na przełomie III i IV wieku. Strój, w którym został przedstawiony, a także pastorał i księga nawiązują do jego misji duszpasterskiej. Święty Mikołaj miał również uczestniczyć w obradach soboru nicejskiego w 325 roku. Na obrazie trzyma w dłoni księgę – dzieło Jana Chryzostoma, który jest autorem licznych kazań i pism teologicznych. Obraz św. Mikołaja zdaje się przywodzić na myśl starszą kompozycję i sposób ujęcia postaci, jednak już przy typowym dla XIX wieku potraktowaniu draperii i kolorytu szat, a także nowoczesnym kształcie pastorału. Malarz jest autorem szeregu obrazów o tematyce religijnej, znajdujących się obecnie na terenie województwa krakowskiego, w tym w kościołach w Krakowie. Był uczniem krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych. Pracował przy restauracji ołtarza Wita Stwosza w kościele Mariackim. Często kopiował znane schematy kompozycyjne, niemniej wykazując dużą swobodę i opanowanie rzemiosła. Nazywany jest jednocześnie „akademikiem i ostatnim barokowym malarzem religijnym”. W kościele w Osielcu znajdują się również jego inne obrazy, umieszczone w ołtarzach bocznych: „Św. Filip i św. Jakub”, „Św. Zofia z córkami”, „Św. Michał Archanioł”. Dzięki sygnaturze umieszczonej na obrazie św. Zofii możemy datować wszystkie dzieła malarza, znajdujące się w kościele na około 1869 roku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, drobne ubytki malarskie, dosztukowana dolna krawędź obrazu.

Streszczenie

Obraz św. Mikołaja namalował około 1869 roku krakowski malarz Wojciech Eljasz. Święty Mikołaj był biskupem Miry, żył na przełomie III i IV wieku. Strój, w którym został ukazany, a także pastorał i księga nawiązują do jego misji duszpasterskiej, w czasie gdy był biskupem Miry w Licji.

Bibliografia

Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Voragine Jacob de, "Złota legenda", Warszawa 1983
Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian , "Sztuka Ziemi Krakowskiej", Kraków 1982
"Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, t. 2", Wrocław 1975

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Mikołaj", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-mikolaj-10

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności