Św. Łukasz Ewangelista

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Sucha Beskidzka
Miejscowość
Sucha Beskidzka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sucha Beskidzka
Parafia
Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
rzeźba późnobarokowa św. Łukasz
Miejsce przechowywania
ołtarz główny nowego kościoła
Identyfikator
DZIELO/08378
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XVIII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Wymiary podstawowe
wysokość – około 125 cm
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Figura była pierwotnie ustawiona w bocznym, lewym ołtarzu w starym kościele. Do nowej świątyni została przeniesiona w 1971 roku, a po 2008 roku przeprowadzono jej konserwację.

Opis

Rzeźba drążona na cokole z przedstawieniem św. Łukasza w całej postaci. Figura w kontrapoście, w skręcie w prawo, z głową zwróconą w lewo; w prawej wyciągniętej w bok ręce trzyma księgę, lewą unosi równolegle. Głowę ma lekko pochyloną; twarz szczupłą z wysokim czołem, o szeroko otwartych, ciemnych oczach, wąskim nosie i rozchylonych ustach. Twarz jest okolona krótkim kręconym zarostem oraz włosami układającymi się w spływające na kark fale. Święty jest ubrany w długą, przylegającą do ciała tunikę oraz płaszcz przewiązany diagonalnie z prawego ramienia przez plecy i wokół lewego biodra, złapany z przodu. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała, szaty złocone, księga brązowo-złota. Z uwagi na swoje aktualne ustawienie na ołtarzu głównym wydrążenie zostało zasłonięte zamalowanym na złoto materiałem.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Łukasz pochodził z Antiochii i wykonywał zawód lekarza. Był misjonarzem podróżującym ze św. Pawłem, autorem Ewangelii i Dziejów Apostolskich, zmarł śmiercią męczeńską. Towarzyszący mu często na przedstawieniach wół nawiązuje do pierwszego rozdziału spisanej przez niego Ewangelii i symbolizuje składaną przez Zachariasza ofiarę, podczas której ukazał się anioł przepowiadający narodzenie Jana Chrzciciela. Atrybut odwołuje się również do wyobrażeń z wizji proroka Ezechiela (Ez 1, 4-12) i św. Jana (Ap 4, 6-8) interpretowanych jako symbole czterech ewangelistów. W Suchej, zgodnie z powszechnym zwyczajem, św. Łukasz został przedstawiony z księgą.
Elegancka, ożywiona poza wzbogacona teatralnym gestem lewej ręki i kontrapost charakteryzują rzeźbę XVIII wieku. Na to samo datowanie wskazują dekoracyjnie potraktowane szaty. Suknia układająca się w drobne, przylegające do torsu pionowe fałdy jest uzupełniona łamiącymi się poprzecznie fałdami płaszcza, dzięki czemu nadano statycznej postaci dynamiki. Pierwotnie rzeźba była ustawiona w ołtarzu bocznym w starym kościele w Suchej Beskidzkiej. Do nowego została przeniesiona po przekomponowaniu ołtarza.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, po 2008 roku przeprowadzono jej konserwację.

Streszczenie

Późnobarokowa figura św. Łukasza była pierwotnie ustawiona w bocznym, lewym ołtarzu w starym kościele. Została przeniesiona i ustawiona na ołtarzu nowego kościoła w 1971 roku.

Bibliografia

Marecki Józef, Rotter Lucyna, "Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych", Kraków 2013
Harasimczyk Jerzy Henryk , "Zespół klasztorno-kościelny Sucha Beskidzka", Krosno 2002
Harasimczyk Jerzy Henryk , "Sucha Beskidzka i okolice", Sucha Beskidzka 2004
Leśniakiewicz Marcin , "Sucha Beskidzka", Sucha Beskidzka 2008

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Łukasz Ewangelista", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-lukasz-ewangelista-4

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności