Ambona
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, sięgająca ziemi, dostępna od strony prezbiterium. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach; na cokole w formie wałka. U spodu podwieszony sześcian zwężający się ku dołowi ze ściętymi narożami dekorowanymi płaskorzeźbionymi kampanulami; ścianki zdobione wstęgą w otoczeniu liści i kwiatów. Szyszka w kształcie profilowanego cokołu. Ścianki kosza wklęsłe, zwężające się ku górze; w narożach ujęte spływami wolutowymi; dekorowane płycinami o fantazyjnym zarysie zbliżonym do leżącego prostokąta z wklęsłymi narożami, zwieńczonymi wolutami z palmetą. W polach płaskorzeźbiona dekoracja roślinna w postaci liści, palm i kwiatów. Narożne woluty dekorowane kampanulami oraz liśćmi. Kosz zamknięty parapetem w formie niepełnego belkowania, wyłamanego w narożach. Od frontu pulpit oparty na wolucie i półkuli, dekorowanej liśćmi i kwiatami. Baldachim na planie kwadratu o ściętych narożach, którego podstawę stanowi niepełne belkowanie, wyłamane w narożach. Zwieńczenie utworzone z czterech kabłąków w formie wolut dekorowanych liściastymi festonami i wazonami; podtrzymujących cokół z rzeźbionym płomieniem. U spodu baldachimu w płycinie o formie kwadratu o wklęsłych narożach rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana w kolorze jasnoszarym, wałek i fryz z imitacją marmoryzacji z beżowymi żyłkami; płyciny i naroża niebieskie; ornamentyka, profilowania i kabłąki złocone.
Zdjęcie nr 2: Ambona przyścienna, sięgająca ziemi, dostępna od strony prezbiterium. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach; na cokole w formie wałka. U spodu podwieszony sześcian zwężający się ku dołowi ze ściętymi narożami dekorowanymi płaskorzeźbionymi kampanulami; ścianki zdobione wstęgą w otoczeniu liści i kwiatów. Szyszka w kształcie profilowanego cokołu. Ścianki kosza wklęsłe, zwężające się ku górze; w narożach ujęte spływami wolutowymi; dekorowane płycinami o fantazyjnym zarysie zbliżonym do leżącego prostokąta z wklęsłymi narożami, zwieńczonymi wolutami z palmetą. W polach płaskorzeźbiona dekoracja roślinna w postaci liści, palm i kwiatów. Narożne woluty dekorowane kampanulami oraz liśćmi. Kosz zamknięty parapetem w formie niepełnego belkowania, wyłamanego w narożach. Od frontu pulpit oparty na wolucie i półkuli, dekorowanej liśćmi i kwiatami. Baldachim na planie kwadratu o ściętych narożach, którego podstawę stanowi niepełne belkowanie, wyłamane w narożach. Zwieńczenie utworzone z czterech kabłąków w formie wolut dekorowanych liściastymi festonami i wazonami; podtrzymujących cokół z rzeźbionym płomieniem. U spodu baldachimu w płycinie o formie kwadratu o wklęsłych narożach rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana w kolorze jasnoszarym, wałek i fryz z imitacją marmoryzacji z beżowymi żyłkami; płyciny i naroża niebieskie; ornamentyka, profilowania i kabłąki złocone.
Zdjęcie nr 3: Ambona przyścienna, sięgająca ziemi, dostępna od strony prezbiterium. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach; na cokole w formie wałka. U spodu podwieszony sześcian zwężający się ku dołowi ze ściętymi narożami dekorowanymi płaskorzeźbionymi kampanulami; ścianki zdobione wstęgą w otoczeniu liści i kwiatów. Szyszka w kształcie profilowanego cokołu. Ścianki kosza wklęsłe, zwężające się ku górze; w narożach ujęte spływami wolutowymi; dekorowane płycinami o fantazyjnym zarysie zbliżonym do leżącego prostokąta z wklęsłymi narożami, zwieńczonymi wolutami z palmetą. W polach płaskorzeźbiona dekoracja roślinna w postaci liści, palm i kwiatów. Narożne woluty dekorowane kampanulami oraz liśćmi. Kosz zamknięty parapetem w formie niepełnego belkowania, wyłamanego w narożach. Od frontu pulpit oparty na wolucie i półkuli, dekorowanej liśćmi i kwiatami. Baldachim na planie kwadratu o ściętych narożach, którego podstawę stanowi niepełne belkowanie, wyłamane w narożach. Zwieńczenie utworzone z czterech kabłąków w formie wolut dekorowanych liściastymi festonami i wazonami; podtrzymujących cokół z rzeźbionym płomieniem. U spodu baldachimu w płycinie o formie kwadratu o wklęsłych narożach rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana w kolorze jasnoszarym, wałek i fryz z imitacją marmoryzacji z beżowymi żyłkami; płyciny i naroża niebieskie; ornamentyka, profilowania i kabłąki złocone.

Ambona

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Sucha Beskidzka
Miejscowość
Sucha Beskidzka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sucha Beskidzka
Parafia
Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
ambona styl rokokowy
Miejsce przechowywania
nawa
Identyfikator
DZIELO/08342
Kategoria
ambona
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XVIII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie i rzeźbiarskie, polichromia, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
Inne wymiary – Wysokość kosza: 177cm; z pulpitem: 200 cm
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Opis

Ambona przyścienna, sięgająca ziemi, dostępna od strony prezbiterium. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach; na cokole w formie wałka. U spodu podwieszony sześcian zwężający się ku dołowi ze ściętymi narożami dekorowanymi płaskorzeźbionymi kampanulami; ścianki zdobione wstęgą w otoczeniu liści i kwiatów. Szyszka w kształcie profilowanego cokołu. Ścianki kosza wklęsłe, zwężające się ku górze; w narożach ujęte spływami wolutowymi; dekorowane płycinami o fantazyjnym zarysie zbliżonym do leżącego prostokąta z wklęsłymi narożami, zwieńczonymi wolutami z palmetą. W polach płaskorzeźbiona dekoracja roślinna w postaci liści, palm i kwiatów. Narożne woluty dekorowane kampanulami oraz liśćmi. Kosz zamknięty parapetem w formie niepełnego belkowania, wyłamanego w narożach. Od frontu pulpit oparty na wolucie i półkuli, dekorowanej liśćmi i kwiatami. Baldachim na planie kwadratu o ściętych narożach, którego podstawę stanowi niepełne belkowanie, wyłamane w narożach. Zwieńczenie utworzone z czterech kabłąków w formie wolut dekorowanych liściastymi festonami i wazonami; podtrzymujących cokół z rzeźbionym płomieniem. U spodu baldachimu w płycinie o formie kwadratu o wklęsłych narożach rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana w kolorze jasnoszarym, wałek i fryz z imitacją marmoryzacji z beżowymi żyłkami; płyciny i naroża niebieskie; ornamentyka, profilowania i kabłąki złocone.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ambona została wykonana w drugiej połowie XVIII wieku. Jej forma, kolorystyka oraz użyte ornamenty wskazują na wpływ stylów rokokowego oraz klasycystycznego.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Prostokątna płyta w kształcie leżącego prostokąta, z czarnego marmuru, opatrzona majuskułowym napisem w języku polskim (litery pozłocone): Ś. P. / D. O. M. / KS. KAN. WŁADYSŁAW SERAFIN / PROBOSZCZ PARAFII SUCHEJ BESKIDZKIEJ / OD 1953 DO 1971 R. / TROSKLIWY GOSPODARZ I DOBRODZIEJ / KOŚCIOŁA / CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI / WDZIĘCZNI PARAFIANIE. Płyta umieszczona w ramie z piaskowca, profilowanej, prostokątnej, z uszakami w narożach.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Władysława Serafina
Zdjęcie nr 1: Epitafium w kształcie leżącego prostokąta w ciemnoszarej, szerokiej, gładkiej, rozglifionej ramie. W polu, w jasnym kamieniu wykuto i zaciemniono inskrypcję „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / ANNA Z HOŁYŃSKICH / ALEKSANDROWA / BRANICKA / *1824 +1907 / RODZINA PROSI O ANIOŁ PAŃSKI / ZA SPOKÓJ JEJ DUSZY”.
płyta nagrobna
Epitafium Anny z Hołyńskich Aleksandrowej Branickiej
Zdjęcie nr 1: Tablica w kształcie kwadratu wykonana z czarnego marmuru ze złoconym napisem poniżej herbów Starykoń i Grzymała „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Józefa z Hrabiów Potulickich / HRABINA WIELOPOLSKA / Urodzona d(nia) 23. Marca 1787 r(oku) umarła d(nia) 16 / Marca 1848 r(oku) opatrzona s(więty)mi Sakramentami, / Mąż i Córka Jej kładąc ten pomnik w dowód / żalu oraz wdzięczności ich za ciągłe Jej po/święcenie się dla nich, i za wzór Cnót Chrześci/ańskich im zostawiony / proszą o westchnienie za Jej duszę”.
płyta nagrobna
Epitafium Józefy z Potulickich Wielopolskiej
Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna wykonana z czarnego marmuru w kształcie leżącego prostokąta, z umieszczonym poniżej niewielkiego krzyża łacińskiego złoconym napisem „+ D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / KSIĄDZ FRANCISZEK X(AWERY) CIESIELSKI / kanonik dziekan i proboszcz / w Suchy / * 1806. + 27/2 1873 r(oku)”, obwiedzionym cienką, złotą ramką.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Franciszka Ciesielskiego
Zdjęcie nr 1: Kamienna tablica w kształcie leżącego prostokąta w szerokiej, profilowanej ramie z uszakami. Na niej, poniżej niewielkiego krzyża łacińskiego majuskułowy, złocony napis „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / KS(IĄDZ) MICHAŁ KOŁODZIEJ / DOKTÓR FILOZOFJI I PRAWA / BYŁY KANONIK KAPITUŁY KRAKOWSKIEJ / SZAMBELAN JEGO ŚWIĄTOBLIWOŚCI / DZIEKAN SUSKI I PROBOSZCZ W SUCHEJ / ZMARŁ 25 XI 1928 W 58 ROKU ŻYCIA / A 28 KAPŁAŃSTWA. / CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI”.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Michała Kołodzieja
Zdjęcie nr 1: Tablica w kształcie leżącego prostokąta z wyrytym poniżej niewielkiego krzyża łacińskiego złoconym napisem „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Marya Pniewko / CIESIELSKA / *1813. +1890. / prosi o westchnienie do Boga”.
płyta nagrobna
Epitafium Marii Pniewko Ciesielskiej

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem w postaci jednobiegowych schodów z pełną balustradą, dostawionych od północy. Kosz na planie ośmioboku, ustawiony na niskim, profilowanym cokole, z podwieszeniem w formie zbliżonej do spłaszczonego stożka, o wklęsło-wypukłych ściankach, zakończonego szyszką. Ścianki ambony wydzielone zwielokrotnionymi pilastrami toskańskimi, z płycinami w partii trzonów, podtrzymującymi przełamujący się nad nimi gzyms tworzący parapet. W polach płyciny w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym z figurami czterech ewangelistów ustawionych na wspornikach w postaci uskrzydlonych główek anielskich. Baldachim na planie ośmioboku, w formie zbliżonej do spłaszczonego stożka, o wklęsło-wypukłych ściankach, o krawędzi obwiedzionej lambrekinem, zakończonego postumentem z figurą Chrystusa w typie Salvator Mundi. Na podniebieniu gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana w odcieniach beżu, z bladoróżowymi detalami i złoconymi profilami. Figury ewangelistów i Chrystusa ścięte z tyłu, ukazane frontalnie, w kontrapostach. Twarze mają pociągłe, o migdałowatych oczach, garbatych nosach i pełnych ustach, okolone są gęstymi, krótkimi brodami i falowanymi włosami opadającymi na ramiona. Postacie ubrane są w złocone tuniki przepasane w talii oraz płaszcze. Ewangeliści trzymają w rękach pióra i otwarte księgi, przy nogach znajdują się ich atrybuty. Chrystus w lewej ręce trzyma jabłko królewskie, prawą błogosławi.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Wisząca, przyścienna ambona składa się z kosza, zaplecka i baldachimu. Dojście do kosza prowadzi przez dwuskrzydłowe drzwi usytuowane w zaplecku. Kształt kosza oparto na planie siedmiu boków z dziesięcioboku, ustawionych na wałku, z podwieszeniem w formie zbliżonej do stożka, zakończonego szyszką oraz dekorowanym rozetami i uskrzydlonymi główkami anielskimi. Ścianki kosza artykułowano prostokątnymi, obramienionymi płycinami z pięcioma płaskorzeźbionymi przedstawieniam czterech ewangelistów i siewcy. Każdego ewangelistę identyfikuje jego atrybut. Siewca, umieszczony na trzeciej płycinie, został ukazany jako młody mężczyzna, który idąc przez zaorane pole rzuca w nie ziarno. U jego stóp widać pług oraz worek ze zbożem na zasiew. Parapet kosza uzyskał formę gzymsu. Zaplecek został ujęty profilowaną ramą. W jego pole wpisano prostokątne, dwuskrzydłowe drzwi w profilowanym obramieniu. Baldachim uzyskał rzut analogiczny do kosza ambony. Płaskie podniebie z wyobrażeniem gołębicy Ducha Świętego na tle złocistych promieni ujmuje profilowany, łamany gzyms, ponad którym poprowadzono kopulasty dach. Na jego szczycie ustawiono rzeźbę Mojżesza trzymającego tablice Dekalogu. Struktura ambony została polichromowana w kolorze beżowym, z białymi i czerwonymi profilami, oraz pozłacanymi detalami, profilami i ornamentyką. Płaskorzeźby na koszu oraz figura Mojżesza otrzymały naturalistyczną polichromię.
ambona

ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna, umieszczona na ścianie łuku tęczowego, z parapetem dziś nieistniejących schodów od strony prezbiterium i usytuowanej przy nim kaplicy. Kosz ambony założony na rzucie trójliścia z trójkątnymi występami, wsparty na puklowanej konsoli z podwieszoną szyszką. Dolna część ambony wybrzuszona, pokryta rozłożystymi liśćmi akantu, kosz prosty na rzucie odcinków koła z prostokątnymi płycinami wypełnionymi liśćmi akantu, zakończony profilowanym gzymsem. Zaplecek z profilowaną płyciną zakończoną łukiem półkolistym nadwieszonym. Nad koszem baldachim powielający rzut kosza, zwieńczony silnie wystającym gzymsem, z podwieszoną w podniebieniu gołębicą Ducha Świętego na tle glorii promienistej. Nad baldachimem kabłąki w formie spływów wolutowych opatrzonych liśćmi akantu, podtrzymujące koronę zamkniętą z kulą i krzyżem. Parapet schodów z dekoracją w postaci trzech płycin w kształcie równoległoboku obwiedzionych profilowanymi ramami. Płycina w polu łączącym parapet schodów z podestem przed amboną w formie stojącego prostokąta z uszakami, ujętego motywami roślinnymi. Ambona w kolorze czarnym, z zielonymi i czerwonymi imitacjami marmoryzacji, ze złoconymi ornamentami.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca ustawiona przy północnej ścianie, dostępna jednobiegowymi schodami z balustradą od strony prezbiterium. Kosz na planie sześcioboku u dołu z ćwierćwałkiem, zdobionym na narożach dekoracją rokokową; u góry zamknięty profilowanym gzymsem. Ścianki artykułowane spływami wolutowymi o karbowanych trzonach. W polach prostokątne płyciny mieszczące płaskorzeźbione rocaille. Podwieszenie w formie stożka o wklęsło-wypukłych bokach, zakończonego płaskorzeźbioną rozetą. Ścianki flankowane w narożach analogicznie jak kosz, w polach trapezoidalne płyciny, przerwane pośrodku okręgiem z rozetką. Zaplecek prostokąty ujęty płaskim obramieniem o zgeometryzowanych wolutach w dolnych narożach oraz rocaille'm w górnych. Pośrodku płaskorzeźbione przedstawienie św. Jana Chrzciciela na tle pejzażu. Baldachim powtarzający plan kosza, zwieńczony wazonem ustawionym na sześciu spiętych kabłąkach. W podniebiu gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii, na brzegach zawieszony lambrekin. Balustrada schodów pełna, od dołu ujęta półwałkiem, zamknięta profilowanym gzymsem, w polu dwie płyciny w kształcie rombów, w których umieszczone są rocaille. Balustrada zakończona filarkiem, na którym ustawiony jest wazonik. Całość struktury ambony polichromowana w odcieniach brązu, płaskorzeźba wielobarwna, profilowania i detal architektoniczny pozłacany, podniebienie baldachimu malowane na niebiesko, lambrekin posrebrzany.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca z dostępem od zakrystii. Podwieszenie w formie odwróconego ostrosłupa o ściętym wierzchołku, na krawędziach flankowane pilastrami zakończonymi u góry wolutowo, a na ściankach zdobione płycinami. Kosz na planie kwadratu umieszczony na wybrzuszonej podstawie, dekorowanej rocaille'owymi kartuszami, o ściętych górnych narożach; ścianki wklęsłe, zwężające się ku górze, ujęte w narożach pilastrami z trzonami dekorowanymi rocaille'em i zwisami z różanych gałązek. Podpory dźwigają gzyms wyłamany na ich osi, tworzący parapet. W polu ścianek płyciny z rocaille'ami w narożach z malowanymi olejem na desce obrazami przedstawiającymi ewangelistów. Od strony lewej: św. Mateusz z aniołem, pośrodku św. Marek z lwem i św. Łukasz z wołem, a po prawej św. Jan z orłem. Ewangeliści ukazani w pozycji siedzącej z księgami w dłoniach, ubrani w różnokolorowe, powłóczyste szaty na złotym tle. Zaplecek w kształcie stojącego prostokąta, ujęty pilastrami dekorowanymi rocaille'ami. W polu płycina w kształcie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem nadwieszonym z płaskorzeźbionymi tablicami dekalogu, ujętymi od dołu skrzyżowanymi gałązkami oliwnymi, związanymi wstęgą. Belkowanie nad zapleckiem o wypukłej linii, z przerwanym pośrodku gzymsem, od góry wypełnionym rocaille'em, od dołu ozdobionym podwieszonym lambrekinem z chwostami. Zwieńczenie ma formę zbliżoną do trapezu, ujęte jest wolutami spływającymi na belkowanie, na których ustawione są rokokowe wazony. W polu zwieńczenia znajduje się medalion z glorią pośród obłoków, a powyżej gołębica Ducha Świętego. Zwieńczenie flankują umocowane na ścianie, uskrzydlone główki aniołków dobrej i złej rady: po lewej o jasnej karnacji, a po prawej o czarnej karnacji. Szczyt zwieńczenia ma formę gzymsu z podwieszonym lambrekinem. Całość wieńczy zawieszona na ścianie promienista gloria z wieńcem utworzonym z obłoków. Struktura polichromowana jest w kolorze czerwonym, z czarnymi profilami oraz złoconą i srebrzoną ornamentyką.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z wejściem od strony zaplecka. Kosz jest na planie ściętego sześcioboku ze ściankami wydzielonymi półfilarami o kapitelach korynckich. Pola ścianek wypełniają płyciny w kształcie stojącego prostokąta o narożach w formie uszaków, ujęte profilowanym obramieniem. Dół kosza obiega belkowanie z wybrzuszonym architrawem, szerokim fryzem i delikatnym gzymsem. Podwieszenie kosza zakończone jest motywem złoconej szyszki. Parapet ambony jest w formie belkowania ze znacznie wysuniętym gzymsem. W dolnej części zaplecka znajdują się prowadzące na ambonę drzwi. Powyżej jest płycina w kształcie leżącego prostokąta z płaskorzeźbioną, złoconą parą tablic Mojżeszowych, ujętych srebrzonymi obłokami. Baldachim na rzucie sześcioboku tworzy sześć wklęsłych płycin, dołem obiega je belkowanie z wydatnym gzymsem. Powyżej gzymsu znajduje się niewysoki cokół wyłamujący się na narożach, na których ustawione są płonące wazony. Baldachim wieńczy krzyż. Płyciny kosza ambony zdobią motywy stylizowanej ornamentyki roślinnej, w podniebiu znajduje się sylwetka gołębicy Ducha Świętego ujętej promienistą glorią. Struktura ambony utrzymana jest w odcieniach brązu, detal architektoniczny i ornamentyka są złocone i srebrzone.
ambona

Ambona

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Ambona", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/ambona-44

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności