Św. Łukasz

Dzieje zabytku

Rzeźba figuralna ołtarza (oprócz rzeźby Najświętszego Serca Pana Jezusa) powstała w drugiej połowie XVIII wieku.

Opis

Rzeźba ścięta z tyłu, przedstawia św. Łukasza. Figura delikatnie pochylona do przodu, z obiema nogami ugiętymi w kolanach, ręce odchylone od ciała szeroko na boki, masywne dłonie. Twarz podłużna i szczupła, usta rozchylone, oczy duże, okolona średniej długości, brązową brodą. Włosy krótkie, ściśle przylegające do głowy, schowane pod płaszczem. Święty jest ubrany w niebieską suknię z długimi rękawami i szerokim dekoltem odkrywającym ramiona oraz założony na plecy, głowę i prawą nogę złocony płaszcz z czerwoną podszewką, stopy bose. Figura o nieanatomicznie pomniejszonej sylwetce w górnej partii. Tkanina sztywna, drapowana w grube fałdy.

Zarys problematyki artystycznej

Niestety w dotychczasowych badaniach nad wyposażeniem kościoła św. Marcina, wobec braku dokumentów archiwalnych dotyczących wykonawców, nie podjęto próby ustalenia choćby kręgu potencjalnych autorów nastawy ołtarzowej i jej rzeźbiarskiego wystroju. Pewne cechy stylistyczne rzeźby św. Łukasza oraz pozostałych figur ukazujących ewangelistów z ołtarza Najświętszego Serca Pana Jezusa oraz ołtarza Matki Boskiej z Lourdes przywodzą na myśl warsztat spiskiego rzeźbiarza, który wykonał część dekoracji rzeźbiarskiej w kościołach we Frydmanie i w Jurgowie. Rozważania te wymagają jednak dalszych badań. Święty Łukasz pochodził z Antiochii w Syrii, gdzie był lekarzem. Około 42 roku przyjął chrzest i przyłączył się do gminy chrześcijańskiej. Ewangelię napisał po 60 roku. Umarł mając prawdopodobnie 84 lata. Według tradycji miał być malarzem i stworzyć pierwszy obraz Matki Boskiej. Jest patronem Hiszpanii, malarzy, lekarzy i rzeźników. W ikonografii zwykle jest przedstawiany z księgą w dłoni i wołem u stóp, będącym jednym z czterech zwierząt ewangelicznych.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Niestety w dotychczasowych badaniach nad wyposażeniem kościoła św. Marcina, wobec braku dokumentów archiwalnych dotyczących wykonawców, nie podjęto próby ustalenia choćby kręgu potencjalnych autorów nastawy ołtarzowej i jej rzeźbiarskiego wystroju. Rzeźba powstała w drugiej połowie XVIII wieku i przedstawia św. Łukasza. Święty był nawróconym poganinem z Syrii, który około 42 roku przyjął chrzest. Napisał ewangelię, zmarł prawdopodobnie w wieku 84 lat. Według tradycji miał być malarzem i stworzyć pierwszy obraz Matki Boskiej. Jest patronem Hiszpanii, malarzy, lekarzy i rzeźników.

Bibliografia