Św. Józef

Dzieje zabytku

Rzeźba powstała w trzeciej ćwierci XVIII wieku jako jeden z elementów kompletu dekoracji rzeźbiarskiej ołtarza głównego w kościele św. Walentego w Krempachach. Ołtarz powstał po 1761 roku.

Opis

Rzeźba przedstawiająca św. Józefa na niskim cokole. Święty ukazany w pozycji stojącej o esowato wygiętej sylwetce, z gałązką białej lilii w prawej dłoni, z lewą uniesioną na wysokości piersi i odsuniętą w bok. Twarz szeroka, okolona krótką i kręconą brodą, zakończoną dwoma spiralnie skręconymi puklami, nos długi i szeroki, oczy głęboko osadzone, skierowane ku górze, okolone zmarszczonymi brwiami, usta delikatnie rozchylone, włosy długie i ciemnobrązowe opadające na plecy i ramiona. Wokół głowy promienisty nimb złożony z wiązek promieni nierównej długości. Święty ubrany w długą, srebrzoną suknię z długimi rękawami, odsłaniającą dekolt oraz złocony płaszcz z niebieską podszewką, na stopach sandały. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba św. Józefa została ukazana w poruszonej pozie z ekspresyjnym wyrazem twarzy, charakterystycznym dla rzeźby rokokowej. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły autora rzeźb ołtarza głównego. Niewątpliwe zostały wykonane przez jednego ze spiskich artystów, którzy lubowali się w dominacji rzeźby figuralnej i ornamentalnej nad malarską w dziełach małej architektury. Figura przedstawia św. Józefa, opiekuna Świętej Rodziny, patrona Kościoła powszechnego, cieśli, drwali, rzemieślników, wszystkich pracujących, rodzin chrześcijańskich oraz dobrej śmierci. Święty Józef został ukazany w tradycyjnym typie ikonograficznym z gałązką białej lilii, symbolizującą jego czystość. Św. Józef przedstawiany jest w sztuce, jako mężczyzna w dojrzałym wieku, co wiąże się z jego szybką śmiercią, jeszcze przed rozpoczęciem publicznej działalności przez Chrystusa.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Rzeźba powstała w trzeciej ćwierci XVIII wieku jako jeden z elementów kompletu dekoracji rzeźbiarskiej ołtarza głównego w kościele św. Walentego w Krempachach. Ołtarz powstał po 1761 roku. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły autora rzeźb nastawy ołtarzowej. Niewątpliwe zostały wykonane przez jednego ze spiskich artystów, którzy lubowali się w dominacji rzeźby figuralnej i ornamentalnej nad malarską w dziełach małej architektury. Figura przedstawia św. Józefa, opiekuna Świętej Rodziny, patrona Kościoła powszechnego, cieśli, drwali, rzemieślników, wszystkich pracujących, rodzin chrześcijańskich oraz dobrej śmierci.

Bibliografia