Św. Jan Ewangelista
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełna, święty ustawiony jest frontalnie, w kontrapoście, z głową skierowaną w prawo, lewą ręką przyciska do boku księgę, prawą kładzie na piersi. Twarz świętego jest okrągła o dużych oczach skierowanych w bok, prostym nosie i pełnych ustach, okolona długimi, falowanymi włosami opadającymi na ramiona i plecy. Ubrany jest w zieloną suknię, przepasaną w talii i niebiesko-czerwony płaszcz zarzucony na lewe ramię, stopy świętego bose. Polichromia ciała traktowana naturalistycznie.
Zdjęcie nr 2: Rzeźba pełna, święty ustawiony jest frontalnie, w kontrapoście, z głową skierowaną w prawo, lewą ręką przyciska do boku księgę, prawą kładzie na piersi. Twarz świętego jest okrągła o dużych oczach skierowanych w bok, prostym nosie i pełnych ustach, okolona długimi, falowanymi włosami opadającymi na ramiona i plecy. Ubrany jest w zieloną suknię, przepasaną w talii i niebiesko-czerwony płaszcz zarzucony na lewe ramię, stopy świętego bose. Polichromia ciała traktowana naturalistycznie.
Zdjęcie nr 3: Rzeźba pełna, święty ustawiony jest frontalnie, w kontrapoście, z głową skierowaną w prawo, lewą ręką przyciska do boku księgę, prawą kładzie na piersi. Twarz świętego jest okrągła o dużych oczach skierowanych w bok, prostym nosie i pełnych ustach, okolona długimi, falowanymi włosami opadającymi na ramiona i plecy. Ubrany jest w zieloną suknię, przepasaną w talii i niebiesko-czerwony płaszcz zarzucony na lewe ramię, stopy świętego bose. Polichromia ciała traktowana naturalistycznie.
Zdjęcie nr 4: Rzeźba pełna, święty ustawiony jest frontalnie, w kontrapoście, z głową skierowaną w prawo, lewą ręką przyciska do boku księgę, prawą kładzie na piersi. Twarz świętego jest okrągła o dużych oczach skierowanych w bok, prostym nosie i pełnych ustach, okolona długimi, falowanymi włosami opadającymi na ramiona i plecy. Ubrany jest w zieloną suknię, przepasaną w talii i niebiesko-czerwony płaszcz zarzucony na lewe ramię, stopy świętego bose. Polichromia ciała traktowana naturalistycznie.
Zdjęcie nr 5: Rzeźba pełna, święty ustawiony jest frontalnie, w kontrapoście, z głową skierowaną w prawo, lewą ręką przyciska do boku księgę, prawą kładzie na piersi. Twarz świętego jest okrągła o dużych oczach skierowanych w bok, prostym nosie i pełnych ustach, okolona długimi, falowanymi włosami opadającymi na ramiona i plecy. Ubrany jest w zieloną suknię, przepasaną w talii i niebiesko-czerwony płaszcz zarzucony na lewe ramię, stopy świętego bose. Polichromia ciała traktowana naturalistycznie.

Św. Jan Ewangelista

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Wieliczka
Miejscowość
Grabie
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niepołomice
Parafia
Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Tagi
rzeźba XIX wieku rzeźba XX wieku
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny św. Józefa
Identyfikator
DZIELO/01575
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XIX-XX wiek
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowane
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Figura św. Jana Ewangelisty powstała na przełomie XIX i XX wieku. Została wtórnie umieszczona w ołtarzu, być może podczas jednej z renowacji retabulum w XX wieku, kiedy to dodano do niego niektóre elementy dekoracji i figury.

Opis

Rzeźba pełna, święty ustawiony jest frontalnie, w kontrapoście, z głową skierowaną w prawo, lewą ręką przyciska do boku księgę, prawą kładzie na piersi. Twarz świętego jest okrągła o dużych oczach skierowanych w bok, prostym nosie i pełnych ustach, okolona długimi, falowanymi włosami opadającymi na ramiona i plecy. Ubrany jest w zieloną suknię, przepasaną w talii i niebiesko-czerwony płaszcz zarzucony na lewe ramię, stopy świętego bose. Polichromia ciała traktowana naturalistycznie.

Zarys problematyki artystycznej

Sposób wykonania figury nosi znamiona dużych uproszczeń, brak zachowania właściwych proporcji ciała, które potraktowane zostało bryłowato, całość zaś kształtowana jest ostro i topornie.
Święty Jan był pierwotnie uczniem św. Jana Chrzciciela, później zaś Chrystusa. W tradycji uznany został za najmłodszego spośród apostołów, dlatego przedstawiany był jako młodzieniec, bez brody. Święty był autorem jednej z Ewangelii, Apokalipsy i trzech Listów, dlatego w ikonografii przedstawiany jest z księgą jako atrybutem.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Zabrudzenia i przetarcia polichromii. Figura kilkakrotnie przemalowywana.

Streszczenie

Figura nie stanowi całości z pozostałymi elementami dekoracji rzeźbiarskiej ołtarza, powstała znacznie później i dodana została wtórnie. Święty Jan w tradycji uznany został za najmłodszego spośród apostołów, dlatego przedstawiany był jako młodzieniec, bez brody, z księgą, gdyż był autorem Ewangelii, Apokalipsy i trzech Listów.

Bibliografia

Zaleski Wincenty, "Święci na każdy dzień", Warszawa 1989

Osoby związane z dziełem

Zdjęcie nr 1 dla osoby: Jan Ewangelista św.
Jan Ewangelista św.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona jest przyścienna, wisząca, z dostępem od zakrystii przez drzwiczki w zaplecku. Kosz ma na planie połowy ośmioboku, na podstawie w formie wałka dekorowanego liśćmi, z podwieszeniem zakończonym szyszką. Ścianki kosza wydzielone są pilastrami rozmieszczonymi w narożach wieloboku, zakończonymi palmetami. Pomiędzy pilastrami znajdują się prostokątne płyciny dekorowane w górnej części ornamentem roślinnym, parapet przyjmuje formę gzymsu. Rolę zaplecka pełnią prostokątne drzwi we wnęce ujęte prostą ramą. Baldachim niepołączony z zapleckiem, na planie ośmioboku, ma formę pełnego belkowania dekorowanego kostkowaniem, w partii fryzu widnieje napis: „A(NNO) D(OMINI) 1601. [CUSTO]DIVNT ILLV[D] VERBVM DEI. BEATI QUI”. Podniebienie baldachimu malowane jest w motywy roślinne z podwieszoną rzeźbioną gołębicą Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana jest w kolorze błękitnym, szarym i kremowym, z czerwonymi, pozłacanymi i posrebrzanymi elementami.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Kamienna chrzcielnica stoi na niewysokiej, kamiennej podstawie na planie koła. Jej stopa jest na planie ośmioboku, u dołu z pionowo ściętym cokołem i zwęża się stożkowato ku górze. Nodus jest spłaszczony, ośmioboczny. Czara ośmioboczna, dwustrefowa, u dołu zaokrąglona, u góry prosto ścięta, nadwieszona, w górnej strefie pola dekorowane są motywem trójlistnego maswerku. Wewnątrz czary znajduje się metalowa misa. Drewniana pokrywa przyjmuje kształt korony zamkniętej sześcioma kabłąkami z kulą i krzyżem umieszczonymi na szczycie. Polichromowana w kolorach zielonym i czerwonym, wewnątrz na niebiesko, obręcz korony i kula posrebrzane, detale i brzegi pozłacane.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Dzwonnica drewniana, konstrukcji słupowej, ściany szalowane z listowaniem, więźba dachowa drewniana. Założona na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu, na betonowym podmurowaniu, przesłoniętym okapowym daszkiem gontowym. Dach gontowy, czterospadowy, zakończony metalowym szpikulcem. Otwór drzwiowy w ścianie południowej o wykroju stojącego prostokąta zamknięty drzwiami spągowymi. Niewielkie otwory głosowe w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym nadwieszonym po dwa na południowej, wschodniej i północnej ścianie. Wnętrze wypełnione elementami konstrukcji.
dzwonnica
Dzwonnica
Zdjęcie nr 1: Figura przedstawia Chrystusa w pozycji leżącej, z nogami ułożonymi równolegle oraz rękami spoczywającymi wzdłuż ciała. Jego twarz jest trójkątna, o wystających kościach policzkowych, prostym nosie i zamkniętych oczach, okolona krótką brodą i długimi włosami opadającymi na ramiona. Ciało Jezusa jest silnie wychudzone, z podkreśloną muskulaturą rąk i nóg oraz żebrami i mostkiem klatki piersiowej, z zaznaczonymi śladami męki. Partię bioder przesłania krótkie pozłacane, perizonium zawieszone na sznurze, z końcówką tkaniny przerzuconą przez sznur w partii podbrzusza oraz ze zwisem tkaniny na jego prawym boku. Polichromia ciała naturalistyczna, traktowana niemal monochromatycznie, z zaznaczonymi śladami męki.
rzeźba
Chrystus do grobu
Zdjęcie nr 1: Figura pełnoplastyczna ustawiona na podstawie na planie kwadratu oraz na półkuli. Chrystus stoi frontalnie, w kontrapoście, w lewej ręce trzyma drzewce chorągwi zakończone krzyżem, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Jego twarz jest pociągła, o długim, prostym nosie, migdałowatych oczach i niewielkich ustach, okolona krótką brodą i długimi włosami opadającymi na ramiona i plecy. Z tyłu jego głowy jest dosztukowany nimb promienisty. Chrystus ubrany jest w czerwony płaszcz odsłaniający tors, zapięty na piersi, mocno pofałdowany na wysokości bioder, otaczający postać i przerzucony przez lewe przedramię. Polichromia naturalistyczna, drzewce chorągwi pozłacane.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Obie rzeźby są ścięte z tyłu i głęboko drążone. Figury zwrócone są frontalnie z głowami skierowanymi w stronę ołtarza, stoją w kontrapoście. Anioł na lewej bramce unosi prawą rękę w górę, lewą opuszcza w dół. Anioł z prawej bramki prawą rękę kładzie na piersi, lewa zaś jest ugięta i i uniesiona. Anioły mają pociągłe twarze o uwypuklonych brodach, prostych, dużych nosach i szerokich nozdrzach, oczach o łukowatych górnych powiekach i półkolistych łukach brwiowych, pełnych ustach z wydrążonymi kącikami. Włosy opadające na plecy rzeźbione są w grube, falowane i zmierzwione pukle. Postacie ubrane są w tuniki przepasane w talii, przykrywające jedno ramię szerokim rękawem, odsłaniające część torsu i drugą rękę oraz w płaszcze zawinięte w partii ud. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, szaty pozłacane.
rzeźba
Dwa anioły

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz

Św. Benedykt

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Św. Jan Ewangelista", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2023, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-jan-ewangelista-10

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności