Św. Jan Chrzciciel

Dzieje zabytku

Figura św. Jana Chrzciciela powstała w XVIII wieku i pierwotnie należała do dawnego wyposażenia drewnianego kościoła Trójcy Świętej w Jordanowie. Po wybudowaniu nowej świątyni, po 1912 roku figurę przeniesiono do ołtarza w kaplicy cmentarnej.

Opis

Święty ukazany frontalnie, z głową skierowaną w lewo, w prawej ręce trzyma laskę zakończoną krzyżem, lewą ma opuszczoną wzdłuż boku, lewą nogę opiera na rzeźbionym kamieniu, na którym stoi baranek. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych oczach skierowanych w górę, prostym nosie i rozchylonych ustach, okoloną krótką, kręconą brodą oraz kręconymi włosami opadającymi na ramiona. Ubrany jest w melotę opasującą jego korpus i nogi, odsłaniającą część klatki piersiowej i ramiona oraz lewą nogę. Polichromia ciała naturalistyczna, włosy i broda brązowe, strój i laska złocone, baranek srebrzony.

Zarys problematyki artystycznej

Figury św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana są jednorodne pod względem formalnym i najpewniej zostały wykonane przez tego samego rzeźbiarza. Rzeźby charakteryzuje delikatny modelunek twarzy, włosów oraz ciała. Ekspresja została wyrażona poprzez układ sylwetki oraz kształtowanie szat odpowiadające jej poruszeniu.
Święty Jan Chrzciciel był synem kapłana Zachariasza i Elżbiety, krewnej Marii. Nauczał o nadejściu Zbawiciela i udzielał chrztu pokuty. Gdy zjawił się u niego Chrystus rozpoznał w nim Baranka Bożego i udzielił mu chrztu w rzece Jordan („Oto Baranek Boży, który gładzi grzech świata”; J 1, 29). Święty został pojmany i ścięty na życzenie Salome, córki Herodiady.
W ikonografii św. Jan Chrzciciel przedstawiany jest w melocie, a więc wielbłądziej skórze, gdyż tak został opisany w Ewangelii: „Sam zaś Jan nosił odzienie z sierści wielbłądziej i pas skórzany około bioder” (Mt 3, 4). Jego atrybutem jest baranek oraz laska zakończona krzyżem, często z banderolą z napisem – Ecce Agnus Dei.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Delikatne przetarcia polichromii.

Streszczenie

Figura św. Jana Chrzciciela powstała w XVIII wieku i pierwotnie należała do dawnego wyposażenia drewnianego kościoła Trójcy Świętej w Jordanowie. Po wybudowaniu nowej świątyni w 1903 roku figurę przeniesiono do ołtarza w kaplicy cmentarnej. Święty Jan Chrzciciel był synem kapłana Zachariasza i Elżbiety, krewnej Marii. Nauczał o nadejściu Zbawiciela i udzielał chrztu pokuty. Gdy zjawił się u niego Chrystus rozpoznał w nim Baranka Bożego i udzielił mu chrztu w rzece Jordan.

Bibliografia