Św. Cyryl

Dzieje zabytku

Dzieje zabytku nie są znane.

Opis

Rzeźba drążona, na cokole. Święty Cyryl został ukazany całopostaciowo, zwrócony nieznacznie w lewo z korpusem przechylonym na tę stronę, w kontrapoście. Ma owalną twarz o jasnej karnacji, wysokim czole, niebieskich oczach o kącikach zewnętrznych opadających w dół, niewielkim prostym nosie i małych ustach; falowana, jasnobrązowa broda opada mu na pierś. Jest ubrany w długi ciemnoczerwony habit przewiązany w pasie, z kapturem założonym na głowę. Habit opada do ziemi, łamiąc się w grube fałdy, spod niego wystają fragmenty butów. Na habit ma zarzucony na prawe ramię, udrapowany płaszcz w kolorze zieleni. W prawej dłoni Cyryl trzyma krzyż misyjny, lewą podtrzymuje rąbek płaszcza i księgę w czerwonej oprawie ze złotym krzyżem. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Bracia Cyryl i Metodego pochodzili z Salonik. Uczyli się języka słowiańskiego, poznawali dzieła klasyków starożytnych oraz teologię. Cyryl około 847 roku przyjął święcenia kapłańskie, po czym objął stanowisko bibliotekarza przy kościele Hagia Sophia oraz doradcy patriarchy Ignacego. Uczył filozofii, potem pracował w administracji cesarskiej. Wstąpił do klasztoru św. Teofila Chronografa w Bitynii. Wraz z bratem w latach 850-860 zostali wysłani z misją dyplomatyczną do Arabów i Chazarów, a po 864 roku udali się na Morawy z przełożonymi przez siebie na język tekstami liturgicznymi; Cyryl ułożył również alfabet słowiański. Około 870 roku papież Hadrian II zaakceptował używanie języka słowiańskiego w liturgii. Cyryl zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice San Clemente. Kult świętego koncentrował się wokół jego grobu, w Salonikach, Pradze, Brnie, Ołomuńcu i Welehradzie. Cyryl często, jak to ma również miejsce w Mucharzu, ukazywany jest razem z Metodym, obaj w strojach mniszych. Samodzielnie bywa przedstawiany z Marią, aniołem, krzyżem, księgą lub zwojem zapisanym cyrylicą, kielichem, modelem kościoła lub rylcem. Lekko skręcona i przechylona poza, próba indywidualizacji rysów twarzy i sposób fałdowania szat pozwalają widzieć w dziele rzeźbę wykonaną w drugiej połowie XVIII wieku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Widoczne odpryski, spękania i zabrudzenia polichromii. Krzyż, który święty trzyma w ręce jest wtórny.

Streszczenie

Figura przedstawiająca św. Cyryla umieszczona naprzeciw św. Metodego została wykonana w drugiej połowie XVIII wieku, co można poznać po sposobie ukazania łamanych fałd, próbie indywidualizacji rysów twarzy i lekko skręconej i wygiętej sylwetce postaci.

Bibliografia