Polichromia ścienna

Dzieje zabytku

Polichromia została namalowana przez Jadwigę Rymarównę w 1953 roku. W 1975 roku została odnowiona i odzłocona przez mistrza Bronisława Maksymowicza, a w 1985 roku była poddana konserwacji przez Aleksanda Mitkę.

Opis

Ściany kościoła dekorują przedstawienia świętych: św. Stanisław w stroju pontyfikalnym z pastorałem, wskrzeszający Piotrowina. Poniżej na banderoli napis „BŁOGOSŁAWIENI KTÓRZY ŁAKNĄ / I PRAGNĄ SPRAWIEDLIWOŚCI”; św. Jadwiga w koronie i płaszczu podszytym gronostajem, trzymająca skrzyneczkę z klejnotami oraz krzyż z herbami Polski i Litwy. Na banderoli napis „BŁOGOSŁAWIENI / POKÓJ CZYNIĄCY”; św. Jan Kanty błogosławiący dziewczynę z dzbanem podpisany „BŁOGOSŁAWIENI / MIŁOSIERNI”; św. w habicie, z krzyżem w ręce i w asyście dwóch aniołów - jednego z palmą męczeństwa, drugiego z płonącą pochodnią, pod nimi napis „BŁOGOSŁAWIENI KTÓRZY / CIERPIĄ PRZEŚLADOWANIA DLA SPRAWIEDLIWOŚCI”; Chrystus z sercem gorejącym. Po jego prawej stronie klęczący mężczyzna, po lewej dwie owieczki nad strumieniem. Scena podpisana: „KTÓRZY PRACUJECIE I / OBCIĄŻENI JESTEŚCIE / A JA WAS OCHŁODZĘ”; archanioł Gabriel z lilią powyżej napisu „ZDROWAŚ MARIO”; archanioł Michał z trybularzem, ponad napisem „KTÓŻ JAK BÓG!”; św. Franciszek na tle przyrody. Jest ubrany w habit franciszkański, na głowie ma kaptur. Przy prawej nodze świętego wilk, w jeziorze ryby, na niebie ptaki. Na banderoli napis „BŁOGOSŁAWIENI UBODZY DUCHEM / ALBOWIEM TAKOWYCH JEST / KRÓLESTWO NIEBIESKIE”; św. Izydor Oracz ukazany w towarzystwie anioła orającego na polu na tle dzwonnicy. Poniżej napis „BŁOGOSŁAWIENI CISI / ALBOWIEM ONI / POSIĄDĄ ZIEMIĘ”. Poniżej postaci świętych fryz z przedstawieniem 14 stacji drogi krzyżowej na błękitnym tle. Na stropie nawy i prezbiterium, na błękitnym tle, wśród kwiatowego ornamentu na środku ukazany Chrystus Ukrzyżowany ponad kielichem, gołębica Ducha Świętego i koronowana Maria. Po ich obu stronach stoją święci mężowie i niewiasty z atrybutami. W nawie w kolejności do środka: św. Wojciech (?), św. Jacek z figurą Matki Boskiej i monstrancją, klęczący św. Kazimierz w stroju książęcym z lilią, św. Agnieszka z barankiem i św. Karolina Kózkówna z różańcem, klęcząca św. Rozalia z różami, św. Klara z cyborium, św. Weronika z chustą z wizerunkiem Chrystusa, klęcząca św. Cecylia z lirą, św. Józef z lilią, św. Paweł z mieczem, klęczący św. Jan Chrzciciel z krzyżem. W prezbiterium przedstawiono 12 apostołów, niektórzy z atrybutmi, które ich jednoznacznie identyfilują, np. św. Andrzej z krzyżem w kształcie litery X, inni z księgami lub zwojami.

Zarys problematyki artystycznej

Na ścianach i sklepieniu kościoła w Górce Kościelnickiej przedstawiono bogaty program ikonograficzny. Powyżej stacji drogi krzyżowej umieszczono szereg najważniejszych (w tym wielu polskich) świętych opatrzonych stosownymi cytatami z Pisma Świętego. Na stropie wokół ukrzyżowanego Chrystusa zgromadzono kolejnych, w prezbiterium natomiast ukoronowanej Marii przyglądają się apostołowie. Całość zbliża się do konwencji sztuki ludowej: formy są uproszczone, kolorystyka jasna, postacie przedziela bujna wić z rozetami i kiśćmi winogron.
Autorka polichromii, Jadwiga Rymarówna, urodziła się w 1911 roku i mieszkała w Krakowie. Uczęszczała do żeńskiego gimnazjum, a potem na Akademię Sztuk Pięknych. Tworzyła polichromie, m.in. omawianą oraz w kościele w Sędziszowie Małopolskim (po 1953) oraz obrazy m.in. o tematyce religijnej, np. „Bł. Andrzej Bobola” (1938), pejzażowej itd. Zmarła w 1995 roku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

W 1975 roku polichromia została odnowiona i odzłocona przez mistrza Bronisława Maksymowicza, a w 1985 roku była poddana konserwacji przez Aleksandra Mitkę.

Streszczenie

Polichromia ścian i stropów kościoła została namalowana w 1953 roku przez artystkę, absolwentkę krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, Jadwigę Rymarównę. Skomponowano program ikonograficzny złożony z cytatów z Pisma Świętego i świętych postaci zgromadzonych wokół ukrzyżowanego Jezusa, Marii i gołębicy Ducha Świętego. Postacie otacza ich bujna wić roślinna z rozetami i kiśćmi winogron.

Bibliografia