Golgota
Zdjęcie nr 1: Kompozycja malarska umieszczona na ścianie wschodniej prezbiterium i na ścianach bocznych dwóch ukośnych przypór prezbiterium. Na tle skalistego pejzażu z kamiennymi budowlami ukazana scena ukrzyżowania Chrystusa i dwóch łotrów z symetrycznie rozmieszczonymi krzyżami. Obok krzyża Chrystusa, po lewej stronie, stoją Maria podtrzymywana przez jedną ze swoich sióstr oraz setnik, po prawej - św. Jan Ewangelista i dwie kobiety. U stóp krzyża klęczy św. Maria Magdalena.

Golgota

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Lanckorona
Miejscowość
Lanckorona
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kalwaria Zebrzydowska
Parafia
Parafia Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Miejsce przechowywania
wschodnia elewacja prezbiterium kościoła
Identyfikator
DZIELO/03345
Kategoria
polichromia ścienna
Ilość
1
Czas powstania
początek XX wieku
Technika i materiał
klejowa
Autor noty katalogowej
Andrzej Włodarek
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Malowidło wykonane na początku XX wieku w miejsce starszej kompozycji.

Opis

Kompozycja malarska umieszczona na ścianie wschodniej prezbiterium i na ścianach bocznych dwóch ukośnych przypór prezbiterium. Na tle skalistego pejzażu z kamiennymi budowlami ukazana scena ukrzyżowania Chrystusa i dwóch łotrów z symetrycznie rozmieszczonymi krzyżami. Obok krzyża Chrystusa, po lewej stronie, stoją Maria podtrzymywana przez jedną ze swoich sióstr oraz setnik, po prawej - św. Jan Ewangelista i dwie kobiety. U stóp krzyża klęczy św. Maria Magdalena.

Zarys problematyki artystycznej

Kompozycja jest przykładem malarstwa monumentalnego z przełomu XIX i XX wieku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Malowidło umieszczone na wschodniej elewacji prezbiterium z przedstawieniem sceny ukrzyżowania Chrystusa i dwóch łotrów na Golgocie. Obok krzyża Chrystusa ukazane postacie asystencyjne, w tle pejzaż. Kompozycja namalowana na początku XX wieku przez Juliusza Słabiaka.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona zawieszona w arkadzie tęczy, dostępna jednobiegowymi schodami od wschodu, od strony wejścia do zakrystii. Kosz na rzucie ośmioboku, opięty smukłymi kolumienkami o gładkich trzonach i kompozytowych kapitelach, ustawionymi występujących wybrzuszonych postumentach i wspierającymi gzyms występujący na nimi. Boki kosza na przemian gładkie i ozdobione nałożonymi rzeźbionymi motywami roślinnymi. Kosz nadwieszony na konsoli w kształcie spłaszczonego ostrosłupa. Zaplecek prostokątny, z prostokątną zamkniętą półkoliście płyciną, w której w górnej części litery IHS z krzyżem, otoczony promieniami. Baldachim powtarza rzut i podziały kosza, ozdobiomy lambrekinem, nakryty spłaszczonym ostrosłupem zwieńczonym prostym krzyżykiem. Na podniebiu rzeźbiona Gołębica Ducha Świętego wśród promieni. Struktura pomalowana na brązowo, podniebie baldachimu w kolorze bękitnym, ornamenty i detale architektoniczne złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna, przyścienna; przedstawienie Boga Ojca ukazanego jako starzec z długą brodą, kępką włosów nad czołem i wianuszkiem siwych włosów wokół głowy; siedzi przechylony na prawą stronę i wsparty prawą ręką na obłoku; w prawej dłoni trzyma berło. Lewa ręka odwiedziona w bok od ciała. Ubrany w długą złotą suknię z szerokimi rękawami i obszerny złoty płaszcz.
rzeźba
Bóg Ojciec
Zdjęcie nr 1: Dwie pełnoplastyczne przyścienne rzeźby, przedstawiające w całej postaci dwa siedzące w antytetycznych pozach uskrzydlone anioły. W rozłożonych na boki rękach trzymają: trzcinę z gąbką (anioł po lewej) i dzidę (anioł po prawej). Anioły, okryte złotą draperią, siedzą ukośnie na srebrzystych obłokach.
rzeźba
Aniołowie
Zdjęcie nr 1: Rzeźby pełnoplastyczne, przyścienne wyobrażające dwóch aniołów ze skrzydłami, ukazanych w całej postaci, w antytetycznych pozach, w kontrapoście, w trzech czwartych zwróconych ku środkowi ołtarza, z głowami skierowanymi do widza. Anioł po prawej prawą ręką uniesioną na wysokość barku, a anioł po lewej lewą ręką wskazują wymownym gestem na obraz Matki Boskiej umieszczony w retabulum. Obaj aniołowie o młodzieńczych twarzach okolonych ciemnymi kędzierzawymi włosami. Ramiona i tors nagie, o jasnej karnacji. Brzuch, biodra i uda okryte silnie pofałdowaną dynamicznie złotą draperią spływającą z tyłu postaci aż do ziemi. Na nogach wysokie buty odsłaniające palce. Pod stopami srebrzyste laserowane na niebiesko obłoki.
rzeźba
Aniołowie
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna, z tyłu opracowana, ustawiona na niewysokim cokole. Postać zwrócona frontalnie do widza, w kontrapoście, o esowato wygiętej sylwetce. W lewej ręce trzymał chorągiew, prawą unosi wysoko do góry w geście błogosławieństwa. Ciało o wyraźnie rzeźbionej muskulaturze z zaznaczonymi śladami męki. Twarz szczupła, o podkreślonej linii kości policzkowych i długim, prostym nosie, z dużymi oczami. Twarz okolona zarostem, włosy długie, gęste, z przedziałkiem na środku głowy, opadające na plecy. Przez biodra przepasane złote perizonium; pod szyją zapięty czerwony płaszcz opadający na plecy i lewe ramię. Karnacja ciała naturalistyczna, perizonium złocone.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem wklęsło-wypukłym z uskokiem, w ozdobnej ramie, z przedstawieniem Chrystusa Ukrzyżowanego. Chrystus rozpięty na krzyżu z wysoko uniesionymi nad głową. Ciało muskularne, naprężone, w lekkim skręcie tułowia w lewo i nóg w prawo. Głowa lekko przechylona na prawy bark, z twarzą zwróconą ku górze, okolona ciemnymi włosami i zarostem, na głowie korona cierniowa. Perizonium nisko zsunięte z bioder, odsłaniające prawy bok, z rozwianym końcem przy lewym udzie. Tło ciemne, ze skłębionymi ciemnymi obłokami. Ponad głową Chrystusa titulus z nieczytelnym napisem.
obraz
Chrystus Ukrzyżowany

Podobne dzieła

Po kategorii

Zdjęcie nr 1: Fresk wkomponowany w arkadę zamkniętą półkoliście, w ścianie południowej prezbiterium, nad portalem do aneksu. Ukazuje siedzącą na tronie Matkę Boską z Dzieciątkiem na kolanach oraz klęczących i stojących przed nią od lewej proboszcza Józefa Krzemińskiego, rodzinę w stroju ludowym, Izabelę i Felicjana Szybalskich oraz chłopca z chorągwią w ręku.
polichromia ścienna

Adoracja Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Malowidło w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym, obwiedzione niebiesko-czerwono-złotą bordiurą ze stylizowanych motywów roślinnych, przedstawia scenę Bożego Narodzenia. W środku kompozycji została ukazana Święta Rodzina. Klęczącą po lewej stronie Marię przedstawiono z profilu. Matka Boska ma pociągłą twarz o jasnej karnacji i półdługie ciemne włosy nakryte białą chustą. Odziana jest w jasną szatę spodnią i długi niebieski płaszcz. W dłoniach trzyma Dzieciątko Jezus, przedstawione frontalnie w białej pieluszce na biodrach, z jasnymi kręconymi włosami i uniesionymi w górę rękami, nad głową promienie świetlistej glorii. Po prawej stronie kompozycji klęczy Józef, ukazany z profilu, o szczupłej twarzy okolonej zarostem, długim, prostym nosie, długich siwych włosach. Odziany w szarą tunikę i zielony płaszcz spięty pod szyją. Józef rozkłada ręce w geście adoracji. Po lewej stronie za Matką Boską znajduje się dwóch klęczących pasterzy oraz jeden stojący z dzieckiem na rękach. Pasterze mają długie włosy, odzienia skórzane oraz tuniki, a przez ramię przewieszone bukłaki i sakwy. U stóp pasterza na pierwszym planie znajduje się owca, laska pasterska oraz kapelusz. Pomiędzy Józefem a Marią żłóbek z sianem i białą chustą, a przed żłóbkiem owca. Po prawej stronie za Józefem przedstawiono wołu i osła zwróconych w stronę Dzieciątka. Nad Świętą Rodziną znajdują się dwie uskrzydlone główki anielskie, a pomiędzy nimi gwiazda, której światło tworzy glorię otaczającą Marię, Józefa i Jezusa. W tle ściana z prześwitem okiennym, fragment drewnianego stropu oraz nocny pejzaż po prawej stronie.
polichromia ścienna

Boże Narodzenie

Zdjęcie nr 1: Scena ujęta malowaną ramą koloru złotego o polu stojącego prostokąta z uszakami, z prostokątnie wciętymi dłuższymi bokami i wyłamanym półkoliście bokiem górnym i półkoliście wciętym bokiem dolnym; w górnej części ozdobiona stylizowanym ornamentem akantowym. W polu głównym ukazany jest Chrystus stojący na niebieskim globie w otoczeniu dwóch aniołów. Lewą rękę ma zgiętą w łokciu, a dłoń położoną na piersi, natomiast prawą rękę ma wyprostowaną, skierowaną w dół. Na obu dłoniach widoczne są ślady męki. Twarz podłużna z długim i szeroko zakończonym nosem, okolona krótką brodą. Włosy długie, bujne, brązowe opadają na ramiona i plecy. Chrystus ubrany w czerwoną suknię, na którą narzucony jest błękitny płaszcz. Wokół głowy ma jasnozłoty kolisty nimb krzyżowy. Anioły widoczne są w półpostaci, częściowo schowane za globem ziemskim. Anioł po lewej zwrócony jest w prawo, w dłoniach trzyma koronę cierniową. Ubrany jest w suknię z niebieskimi rękawami oraz ugrową tunikę. Po prawej anioł ukazany frontalnie z krzyżem w dłoniach. Ubrany jest w białą suknię i zielony płaszcz, spięty pod szyją. Twarze aniołów są silnie zarumienione, z wyraźnymi długimi nosami, okolone długimi włosami. Po lewej stronie obrazu sygnatura: „Pinx[it] F(rater) Didacus. / Batarina 1870”.
polichromia ścienna

Chrystus Zmartwychwstały

Zdjęcie nr 1: Fresk w malowanej ramie koloru złotego o polu stojącego prostokąta z uszakami, z prostokątnie wciętymi dłuższymi bokami i wyłamanym półkoliście bokiem górnym i półkoliście wciętym bokiem dolnym; u góry i po bokach ozdobionej stylizowanym ornamentem akantowym. Obraz przedstawia Matkę Boską Niepokalanie Poczętą, stojącą na kuli ziemskiej w delikatnym kontrapoście. Maria lewą stopą depcze głowę węża, a prawą stawia na półksiężycu. Ma skrzyżowane ręce na piersiach, w lewej trzyma gałązkę białej lilii. Twarz trójkątna, z długim nosem i dużymi oczami, włosy bujne, jasnobrązowe, opadające na ramiona i plecy. Maria ubrana jest w białą sukienkę spodnią i różową suknię wierzchnią, na którą narzucony ma ciemnobłękitny płaszcz, podtrzymywany lewą ręką, a wokół głowy wieniec z 12 gwiazd na tle kolistego nimbu. Wąż okala swoim ciałem glob ziemski, a pod jego głową znajduje się jabłko. Tło przybiera odcienie brązów w dolnej części, a żółci w części górnej wokół postaci Marii. W tle widoczne są uskrzydlone główki aniołków.
polichromia ścienna

Matka Boska Niepokalanie Poczęta

Zdjęcie nr 1: Fresk w malowanej ramie koloru złotego o polu stojącego prostokąta z uszakami, z prostokątnie wciętymi dłuższymi bokami i wyłamanym półkoliście bokiem górnym i półkoliście wciętym bokiem dolnym; od góry i po bokach zdobionej stylizowanym ornamentem akantowym. Kompozycja przedstawia Narodziny Marii i rozgrywa się we wnętrzu mieszkalnym. Na pierwszym planie, po lewej stronie stoją dwaj mężczyźni oparci o balustradę. Zostali przedstawieni z profilu, jeden z nich to prawdopodobnie św. Joachim. Mężczyzna po lewej ubrany jest w białą albę, zieloną dalmatykę oraz nakrycie głowy kapłana żydowskiego. Drugi mężczyzna ubrany jest w niebieską suknię i zielony płaszcz przewieszony przez prawe ramię. Po prawej stronie przedstawienia pokazana jest klęcząca postać kobiety w żółto-niebieskiej szacie. Trzyma ona na wyciągniętych ramionach Dzieciątko z promienistą aureolą, owinięte w pieluszki. Tuz przed nią stoi kołyska. W głębi przedstawienia, widoczne jest łoże z zielonym baldachimem, na którym spoczywa św. Anna. Po jej prawej stronie stoi kobieta, która podaje leżącej talerz. W tle, w lewym górnym rogu widoczne jest okno. Detale i rysy twarzy oddane są sumarycznie.
polichromia ścienna

Narodziny Marii

Zdjęcie nr 1: Malowidło w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym, obwiedzione niebiesko-czerwono-złotą bordiurą ze stylizowanych motywów roślinnych, przedstawia Chrystusa nauczającego zgromadzonych wokół niego ludzi. Stojący Jezus ukazany w centrum kompozycji z uniesionymi do góry rękami jest zwrócony profilem w prawo. Jego szczupła, pociągła twarz jest okolona zarostem, nos jest długi i prosty, a włosy długie i faliste. Zbawiciel odziany w czerwoną tunikę i niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię, ma stopy bose. Wokół niego siedzą kobiety, mężczyźni i dzieci w różnym wieku, odziani w długie tuniki, a niektórzy w płaszcze i nakrycia głowy. U stóp Chrystusa klęczy dwoje dzieci w białych tunikach. Po lewej stronie za Jezusem znajdują się dwie postaci słuchających, poniżej nich duży kamień oraz gałęzie drzewa. W tle górzysty pejzaż z rzeką i jasne niebo.
polichromia ścienna

Nauczanie Chrystusa

Jak cytować?

Andrzej Włodarek, "Golgota", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/golgota

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności