Św. Anna

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Skawina
Miejscowość
Krzęcin
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Parafia Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Tagi
Maria S. G. Żeleński św. Anna witraż
Miejsce przechowywania
nawa główna
Identyfikator
DZIELO/03044
Kategoria
witraż
Ilość
1
Czas powstania
1953 rok
Fundator
Gromada Facimiech
Technika i materiał
szkło, techniki witrażowe, ołów
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Witraż powstał w 1953 roku w upaństwowionej pracowni witraży posługującej się dawniej nazwą S. G. Żeleński.

Opis

Witraż w ścianie północnej w drugim przęśle nawy bocznej, w formie stojącego prostokąta zwieńczonego łukiem trójwklęsłym. Przedstawia wizerunek św. Anny z Marią i aniołem. Święta ukazana frontalnie, wznosi w geście błogosławieństwa lewą dłoń, prawą obejmując Marię. Jest ubrana w zieloną suknię i niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię, na głowie ma białą chustę. Matka Boska, ukazana jako dziewczynka stoi i składa ręce do modlitwy. Ma na sobie białą sukienkę przewiązaną zieloną szarfą opadającą do kostek. Przed nią klęczy archanioł z lilią w lewej dłoni. Wizerunek ujęty zielonymi polami o nieregularnym kształcie oraz stylizowanymi błękitnymi wstęgami. Całość przedstawienia na tle pól z niebarwionego szkła. Wzdłuż dłuższych boków witraża i łuku bordiura w postaci błękitnej wstęgi. U stóp przedstawienia inskrypcja „ŚW(IĘTEJ) ANNIE / WITRAŻ OFIAROWA/ŁA GBROMADA / FACIMIECH / A(NNO) 1953 D(OMINI)”

Zarys problematyki artystycznej

Na witrażu ukazano św. Annę z małą, modlącą się Marią i klęczącym przed nimi aniołem trzymającym kwitnący kwiat lilii. Anna pochodziła z kapłańskiej rodziny osiadłej w Betlejem. Była żona Joachima i zgodnie z legendą, już w starszym wieku wymodliła sobie przyjście na świat dziecka – Marii.
Witraż powstał w pracowni kontynuującej tradycje zakładu, który od 1902 roku działał w Krakowie pod nazwą „Krakowski Zakład Witrażów Artystycznych Oszkleń Wytrawiania na szkle prof. Władysława Ekielskiego i Antoniego Tucha”. Dwa lata po założeniu do spółki dołączył architekt Stanisław Gabriel Żeleński, który w 1906 roku przejął zakład na własność i zmienił jego nazwę na „Krakowski Zakład Witrażów, Oszkleń Artystycznych i Fabryka Mozaiki Szklanej S.G. Żeleński”, a w skrócie „S.G. Żeleński”. Po śmierci Stanisława zakład prowadziła rodzina, a w 1952 roku został upaństwowiony. Po przejściu na powrót w ręce prywatne zakład działa do dziś. W czasie swojego istnienia realizował projekty witraży m.in. w kościele Mariackim w Krakowie, w katedrze wawelskiej projektu Józefa Mehoffera, w kościele Franciszkanów w Krakowie projektu Stanisława Wyspiańskiego oraz w szeregu innych lokalizacji w Krakowie i kościołach w mniejszych miejscowościach, np. Chrzanowie, Liszkach, Kalwarii Zebrzydowskiej, czy Rudawie.
Omawiany witraż cechuje niższy poziom wykonania, niż zabytków znajdujących się we wschodniej części nawy. Należy do grupy czterech, wykonanych rok później (1953) witraży z przedstawieniami świętych otoczonych wstęgami, na tle niebarwionych szyb. Wszystkie wykazują mniejszą precyzję wykonania, więcej zniszczeń powierzchni, prostszą formę i schematyzm; projekt wykonał już najpewniej inny artysta.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Przetarcia w partiach twarzy.

Streszczenie

Witraż z przedstawieniem św. Anny z małą Marią i klęczącym przed nimi aniołem powstał w 1953 roku w upaństwowionej pracowni funkcjonującej dawniej pod nazwą „S.G. Żeleński” w Krakowie. Ufundowała go Gromada Facimiech.

Bibliografia

Spiechowicz-Jędrys Agnieszka, "Krzęcin. Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi", Kraków 2004
"Historia Krakowskiego Zakładu Witrażów S.G. Żeleński", http://zelenski.pl/front/historia [dostęp z dn. 23.04.2018]
Pawłowska Krystyna, "Witraże w kamienicach krakowskich z przełomu wieków XIX i XX", Kraków 1994
Pawłowska Krystyna, "Witraże w kamienicach krakowskich z przełomu wieków XIX i XX", Kraków 1994
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Anna", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-anna-11

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności