Ołtarz boczny lewy Najświętszego Serca Jezusa

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Jabłonka
Miejscowość
Chyżne
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Anny
Tagi
ołtarz boczny styl neogotycki
Miejsce przechowywania
lewe ramię transeptu
Identyfikator
DZIELO/00961
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
około 1900 roku
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie i snycerskie, polichromia, złocenie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Ołtarz został wykonany około 1900 roku.

Opis

Nastawa ołtarzowa architektoniczna, jednokondygnacyjna, trójosiowa, ze zwieńczeniem. Ołtarz drewniany, skrzyniowy, mensa drewniana. Antepedium z narożami wypełnionymi ćwierćkolumienkami, dekorowane czterema blendami, z czworoliściem z gorejącym sercem pośrodku. Tabernakulum w formie prostopadłościennej szafki, ujęte w narożach kolumienkami dźwigającymi gzyms o kształcie łuku ostrego nadwieszonego dekorowanego żabkami i zwieńczonego pinaklem. Drzwiczki w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem ostrym, zdobione płaskorzeźbionym motywem winnej latorośli, kłosów zbóż i monogramem IHS. Predella nastawy dekorowana blendami z malowaną dekoracją w formie winnego grona.
Retabulum ołtarzowe w postaci trzech nisz zamkniętych łukami ostrymi, ujętych kolumienkami o kapitelach dekorowanych stylizowanymi rozetami i dźwigającymi pinakle z żabkami i kwiatonami. Środkowa nisza zamknięta łukiem ostrym z krenelażem, ponad którym ażurowa konstrukcja utworzona z wimperg i pinakli, dekorowana żabkami i kwiatonami. Nisze boczne zwieńczone przeplatającymi się żebrami, dekorowanymi w polach rozetami i pinaklami zakończonymi kwiatonami. Zwieńczenie w formie ażurowej konstrukcji utworzonej z pinakli połączonych łukami przyporowymi, dekorowanymi krenelażem i żabkami, środkowy pinakiel najwyższy, zwieńczony krzyżem. W niszy środkowej figura Najświętsze Serce Jezusa, w bocznych: św. Teresa z Avila po lewej i św. Andrzej Bobola po prawej stronie. Nastawa ujęta uszami utworzonymi z przypór z pinaklami.
Ołtarz w kolorze ciemnego drewna, blendy i nisze polichromowane na niebiesko i zielono, profile, detale i ornamenty złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz został wykonany w stylu neogotyckim, który nawiązywał do wzorów średniowiecznych – gotyckich, powielając dawne formy oraz ornamenty i komponując je w nową całość. Kształtem nawiązuje ściśle do ołtarza głównego. Całe wyposażenie kościoła zostało utrzymane w tej stylistyce i zamówione najpewniej w Tyrolu, gdzie znajdowały się liczne zakłady produkujące m.in. ołtarze i rzeźby o tematyce religijnej. Okoliczne kościoły (np. w Jabłonce czy Witowie) zamówiły elementy wyposażającej je małej architektury w pracowni Ferdinanda Prinotha w tyrolskiej miejscowości Sankt Ulrich. W innych małopolskich miejscowościach (Krzeszów, Włosienica) popularnością cieszyły się wyroby Ferdinanda Stuflessera, który prowadził jeden z wiodących warsztatów w Gröden (Austra), gdzie działał od 1875 roku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ołtarz boczny Najświętszego Serca Jezusa w kościele w Chyżnem został wykonany około 1900 roku w stylu neogotyckim i powstał najpewniej w warsztacie tyrolskim. Swoją formą nawiązuje ściśle do ołtarza głównego.

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Ołtarz boczny lewy Najświętszego Serca Jezusa", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-lewy-najswietszego-serca-jezusa

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności