Ołtarz boczny

Dzieje zabytku

Poprzedni ołtarz został wykonany w 1777 roku i był zapewne przywieziony z Krakowa (tak jak drugi ołtarz boczny). Pierwotnie był pod wezwaniem św. Józefa z figurami św. Fabiana i św. Sebastiana (według akt wizytacji z 1832 roku). W 1881 roku został poświęcony Matce Boskiej Różańcowej i oddany pod opiekę bractwu różańcowemu. W 1912 roku nastawa spłonęła. Rok później w Tyrolu został wykonany nowy ołtarz boczny z figurami św. Katarzyny Sieneńskiej i św. Piusa V.

Opis

Nastawa architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem, ustawiona na dwustrefowym cokole z wyodrębnionymi prostopadłościanami, ustawionymi pod kątem. Ołtarz sarkofagowy, wklęsło-wypukły, dekorowany w narożach ornamentem roślinnym, w polu zaś rocaille'owym kartuszem. Mensa szersza, drewniana. Nastawa na planie półowalu, ujęta dwiema parami pilastrów i stojącą na ich tle parą kolumn o kapitelach kompozytowych. Podpory dźwigają pełne belkowanie, wyłamane półkoliście na ich osi, przerwane nad polem środkowym. Fryz dekorowany rozetami, cokoły rocaille'm, a trzony pilastrów rocaille'm i zwisami roślinnymi. W polu środkowym wnęka w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem odcinkowym nadwieszonym z uskokiem, ujęta profilowaną ramą, zwieńczoną rocaille'owym szczytem, z aniołkami podtrzymującymi kartusz z monogramem Marii, w polu obraz Matki Boskiej Różańcowej ze św. Dominikiem. Wnękę flankują figury św. Piusa V i św. Katarzyny Sieneńskiej ustawione na rocaille'owych wspornikach. Na zewnętrzych krawędziach cokołu siedzą figury aniołów. Zwieńczenie o fantazyjnej, wklęsło-wypukłej formie, z uszakami i puttami, ujęte wolutami spływającymi na belkowanie, na których siedzą putta; obwiedzione rocaille'm, zakończone dwiema uskrzydlonymi główkami anielskimi. W polu płaskorzeźbione przedstawienie Matki Boskiej z Dzieciątkiem tronującej pośród obłoków i uskrzydlonych główek anielskich. Struktura polichromowana na sposób imitujący marmoryzację w różnych odcieniach zieleni, kolumny, ornamentyka i profile złocone, niektóre profile srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz został wykonany na wzór sąsiedniej struktury z 1773 roku. Powtarza za nim również rozkład i ilość figur oraz charakter dekoracji rzeźbiarsko-ornamentalnej. Retabulum prezentuje typ aediculowy, stosowany często dla skromniejszych od głównego, ołtarzy bocznych, w formie prostej jednokondygnacyjnej nastawy ujętej parą podpór dźwigających belkowanie ze zwieńczeniem.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ołtarz został wykonany w 1913 roku w Tyrolu na miejsce spalonego retabulum. Powstał na wzór sąsiedniej struktury z 1773 roku. Prezentuje typ aediculowy.

Bibliografia