Ambona

Dzieje zabytku

Ambona powstała w 1842 roku. Według źródeł wykonał ją rzeźbiarz Aleksander Bielopotocký z Rużomberku za sumę 500 złotych reńskich.

Opis

Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem od strony prezbiterium w formie podestu i jednobiegowych schodów z pełną balustradą. Kosz na rzucie ściętego koła, na spłaszczonym wałku, z podwieszeniem o formie zbliżonej do stożka o wklęsłych bokach, ujętego czterema wolutami i pierścieniem, zakończonego szyszką. Ścianki kosza wydzielone wąskimi pilastrami, o trzonach dekorowanych plecionką, dźwigającymi gzyms stanowiący parapet, wyłamany na ich osi. W ich polach płyciny z rozetami, pod gzymsem podwieszone kwiatowe girlandy. Zaplecek wąski, flankowany dwoma pilastrami, kanelowanymi w dolnej partii trzonów, z rozetami w górnej. W polu płycina w formie stojącego prostokąta z dużą rozetą w środku, nad nią klucz. Baldachim na planie analogicznym do kosza, dekorowany kimationem oraz ornamentem roślinnym. Na nim rzeźbiony fragment skały z dwiema uskrzydlonymi główkami anielskimi, na którym leży otwarta księga z napisem „POENITE / MINI ET / CREDITE / EVANGE/LIO Marci 1. v(ersum) 15.”; za nią ustawione liście palm i duży krzyż, z promieniami na skrzyżowaniu belek. Obok, na skale siedzi putto, za nim gorejące serce i kotwica. Na podniebieniu baldachimu gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura ambony polichromowana na sposób imitujący marmoryzację w kolorze żółto-zielonym, detale i ornamentyka złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Ambona posiada tradycyjną strukturę złożoną z kosza, zaplecka i baldachimu. Rodzaj dekoracji jej elementów architektonicznych (kanelowane pilastry, kimation przy baldachimie, plecionka w partii trzonów pilastrów) oraz ornamentyka (rozety, girlandy kwiatowe) wskazują na to, że ma formy klasycystyczne. Napis na księdze zaczerpnięty jest z Ewangelii św. Marka i oznacza: „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” (Mk 1, 15), zaś symbole ustawione za księgą, a więc krzyż, kotwica i serce, oznaczają wiarę, nadzieję i miłość.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ambona powstała w 1842 roku. Według źródeł wykonał ją rzeźbiarz z Różnowic (Rozembarku). Ambona posiada tradycyjną strukturę złożoną z kosza, zaplecka i baldachimu. Rodzaj dekoracji jej elementów architektonicznych oraz ornamentyka wskazują na to, że ma formy klasycystyczne.

Bibliografia