Krucyfiks

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Świątniki Górne
Miejscowość
Świątniki Górne
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Mogilany
Parafia
Św. Stanisława Biskupa i Męczennika
Tagi
Chrystus Ukrzyżowany krucyfiks rzeźba XVIII wieku
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny
Identyfikator
DZIELO/08575
Kategoria
krucyfiks
Ilość
1
Czas powstania
XVIII wiek
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – 125 cm
Szerokość figury – 88 cm
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Dzieje zabytku nie są znane.

Opis

Wizerunek Chrystusa przybitego trzema gwoździami do krzyża łacińskiego na tle obrazu z przedstawieniem widoku Jerozolimy. Ciało wyprostowane, ręce rozciągnięte do boku, barki uniesione, nogi delikatnie ugięte w kolanach, prawe powyżej lewego. Głowa opada na prawy bark. Jezus ma podłużną twarz, usta i oczy zamknięte, nos prosty; okala ją dzieląca się w pukle broda oraz zwijające się w fale włosy opadające na plecy i barki. Na głowie cienka, ciemnobrązowa korona cierniowa. Biodra otacza złote, drobno marszczone perizonium odwijające się i przytrzymane sznurem związanym na prawym boku. W miejscach przebić gwoździami oraz w ranie w boku ślady krwi. Krzyż gładki, na górnej belce titulus w formie zwoju z literami „IN/RI” powyżej wotum złożonego z dwóch serc. W tle obraz z płaskorzeźbionym przedstawieniem wzgórz i sylwetki miasta oraz malowanym, ciemnobrunatnym tłem rozjaśnionym po lewej stronie Chrystusa i na skrzyżowaniu belek krzyża. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, krzyż ciemnobrązowy. Do tła przymocowano liczne dary wotywne. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Ukrzyżowanie, kulminacyjny moment Pasji, opisany przez każdą z czterech Ewangelii, stanowi najczęściej ukazywany temat w sztuce chrześcijańskiej. Od XI wieku nacisk kładziono na ukazanie nie triumfu, lecz cierpienia Chrystusa – zmarłego lub umierającego – w koronie cierniowej i z opuszczoną głową, również w towarzystwie innych osób świętych. Przedstawienie zredukowane, jak w przypadku tej rzeźby, wyłącznie do postaci wiszącego na krzyżu, martwego Jezusa uwypukla jego osamotnienie w czasie męki i stanowi obowiązkowe wyposażenie każdego kościoła. Nazwa krucyfiks pochodzi od łacińskiego słowa „crucifixus” i oznacza „przybity do krzyża”. Wizerunek umęczonego Zbawiciela zachęca do refleksji nad sensem cierpienia i ofiary Jezusa, które prowadzą do odkupienia ludzkości i nad ograniczonym czasem ludzkiego życia oraz wiecznością.
Późnobarokowy krucyfiks, umieszczony na tle mało czytelnego z uwagi na liczbę zamieszonych na nim wotów obrazu z przedstawieniem widoku Jerozolimy, wykazuje cechy rzeźby XVIII wieku. Perizonium związane sznurem wokół bioder Chrystusa dynamicznie łamie się w niewielkie płaszczyzny nerwowymi fałdami, ciało oddane jest realistycznie, a ślady męki subtelne.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Nazywa krucyfiks pochodzi od łacińskiego słowa „crucifixus” i oznacza „przybity do krzyża”. Późnobarokowy krucyfiks, umieszczony na tle mało czytelnego z uwagi na liczbę zamieszonych na nim wotów obrazu z przedstawieniem widoku Jerozolimy, wykazuje cechy rzeźby XVIII wieku.

Bibliografia

"Słownik terminologiczny sztuk pięknych", Warszawa 2011
Brandmair Kathrin, "Kruzifixe und Kreuzigungsgruppen aus dem Bereich der „Donauschule”", Petersberg 2015
Künstle Karl, "Ikonographie der christlichen Kunst, Bde. 1-2", Freiburg 1928

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Krucyfiks", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/krucyfiks-52

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności