Epitafium Józefa Michalca
Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna w formie leżącego prostokąta wmurowana w ścianę kościoła. Na środku umieszczono złoconą inskrypcję „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / JÓZEFOWI MICHALCOWI / *1817 +1875 / Fundatorowi ogniotrwałego dachu / na tutejszym kościele / Błogosławieni umarli Którzy w Panu / umierają abowiem uczynki ich za nimi idą „Obj(awienie) ś[więtego] Jana XIV 13”. Treść ujęto bordiurą z faliście wijącej się wici roślinnej.

Epitafium Józefa Michalca

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Świątniki Górne
Miejscowość
Świątniki Górne
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Mogilany
Parafia
Św. Stanisława Biskupa i Męczennika
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/08621
Kategoria
płyta nagrobna
Ilość
1
Czas powstania
1875 rok
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Tablica została wmurowana w ścianę kościoła w lub po 1875 roku.

Opis

Tablica epitafijna w formie leżącego prostokąta wmurowana w ścianę kościoła. Na środku umieszczono złoconą inskrypcję „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / JÓZEFOWI MICHALCOWI / *1817 +1875 / Fundatorowi ogniotrwałego dachu / na tutejszym kościele / Błogosławieni umarli Którzy w Panu / umierają abowiem uczynki ich za nimi idą „Obj(awienie) ś[więtego] Jana XIV 13”. Treść ujęto bordiurą z faliście wijącej się wici roślinnej.

Zarys problematyki artystycznej

Upamiętniony na tablicy Józef Michalec był fundatorem nowego dachu kościoła. Epitafium charakteryzuje się prostotą formy i oszczędnością zastosowanych środków wyrazu, czym nawiązuje do szeregu podobnych dzieł kommemoratywnych z XIX i XX wieku.
Tablica została wykonana z tzw. czarnego marmuru dębnickiego, czyli wapienia w kolorze czarnym, który z racji swej nietypowej właściwości polerowania do połysku nazywano marmurem. Wydobywano go w Dębniku koło Krzeszowic, w kamieniołomach należących od XVII wieku do 1953 roku do karmelitów bosych z Czernej. Materiał był niezwykle popularny w sztuce polskiej w XVII i XVIII wieku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Epitafium Józefa Michalca, który wsławił się fundacją nowego dachu świątyni, zostało wykonane z czarnego marmuru. Jego prosta forma upodabnia go do szeregu tablic kommemoratywnych z XIX i XX wieku.

Osoby związane z dziełem

SDM_COVER_PHOTO
Józef Michalec

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna w formie leżącego prostokąta wmurowana w ścianę kościoła. W narożnikach widoczne śruby mocujące, na środku umieszczono złoconą inskrypcję „Ś(WIĘTEJ) P(AMIĘCI) / KSIĘDZU / STANISŁAWOWI / KONIECZNEMU / PROBOSZCZOWI W ŚWIĄTNIKACH GÓRNYCH / W LATACH 1982-1994 / ODNOWICIELOWI TEJ ŚWIĄTYNI I SERC NASZYCH / WDZIĘCZNI PARAFIANIE”.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Stanisława Koniecznego
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna składająca się z kosza, zaplecka, baldachimu i schodów z balustradą, zawieszona na lewej ścianie prezbiterium. Kosz na planie ośmioboku, o ściankach naprzemiennie prostych i wklęsłych, dekorowanych płycinami z plakietami ornamentalnymi. Podstawa kosza stożkowa, z wypełniającymi płaszczyzny płycinami, z pozłacaną szyszką u dołu. Zaplecek w kształcie prostokąta z prostokątną płyciną, wewnątrz której aplikowany stylizowany ornament roślinny i dwie główki anielskie poniżej łuku trójlistnego. Baldachim powtarzający plan kosza, ujęty profilowanym gzymsem, wyłamanym w narożach, z podwieszonym lambrekinem i zwieńczony rzędem ornamentu złożonego ze stylizowanych lilii. Baldachim wieńczy pełnoplastyczna figura Chrystusa Zmartwychwstałego ustawiona na stożkowej podstawie. Chrystus został ukazany w całej postaci, z prawą ręką uniesioną w geście błogosławieństwa, lewą przytrzymując płaszcz. Ma owalną twarz okoloną długimi włosami, które spływają mu na ramiona i plecy. Wokół bioder ma obwiązane białe perizonium, na plecach zarzucony złoty płaszcz spięty na dekolcie; szaty łamią się ostrymi fałdami. W podniebiu baldachimu znajduje się rzeźba srebrnej gołębicy Ducha Świętego. Balustrada z profilowaną poręczą, artykułowana romboidalnymi płycinami z plakietami. Kolorystyka pastelowa, jasna. Struktura w kolorze kremowym, płyciny jasnoszare, fryz baldachimu bordowy detal architektoniczny i ornamenty pozłacane.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego pełna, ustawiona na wysokim, profilowanym cokoliku. Chrystus w ujęciu całopostaciowym, przedstawiony z krzyżem i proporcem, zwrócony lekko w prawo. Ujęty w pozycji stojącej w kontrapoście z ugiętą lewą nogą wspartą na czaszce Adama. Prawą depcze węża trzymającego w pysku jabłko. Twarz owalna, okolona zarostem, włosy długie, zbite w pukle, luźno opadają na ramiona. Na plecy narzucony płaszcz, silnie drapowany na linii bioder i osłaniający prawą nogę. Stopy bose. Na boku korpusu, dłoniach oraz stopach widoczne rany. Jezus prawą rękę ma uniesioną w geście błogosławieństwa, lewą podtrzymuje krzyż i proporzec.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna w formie leżącego prostokąta wmurowana w ścianę kościoła. Na środku umieszczono złoconą inskrypcję „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / X(KSIĘDZU) JÓZEFOWI NOWAKOWSKIEMU / *1812. +1870. / Zasłużonemu około w zniesienia tej świątyni / Dusz pasterzowi Swojemu / wdzięczni Parafianie”, którą ujęto linią z uszakami w narożach.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Józefa Nowakowskiego
Zdjęcie nr 1: Wmurowana w ścianę kościoła tablica epitafijna w formie leżącego prostokąta z uszakami, na środku których umieszczono metalowe rozetki maskujące miejsca mocowania. Na środku tablicy widnieje złocona inskrypcja „Ś(WIĘTEJ) P(AMIĘCI) / KS(IĄDZ) FRANCISZEK / KARPIŃSKI / PROBOSZCZ W ŚWIĄTNIKACH GÓRNYCH / OD R(OKU) 1885 DO R(OKU) 1906. / UR[ODZONY] W ANDRYCHOWIE 7. X 1851 / UMARŁ W PODGÓRZU 2. VII 1908 / CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI”.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Franciszka Karpińskiego
Zdjęcie nr 1: Wmurowana w ścianę kościoła tablica epitafijna w formie leżącego prostokąta z okrągłymi główkami śrub w narożach. Na środku tablicy widnieje złocona inskrypcja „Ś(WIĘTEJ) P(AMIĘCI) / KS(IĄDZ) KANONIK / EDMUND BRZOSTEK / PROBOSZCZ W ŚWIĄTNIKACH GÓRNYCH / OD 1936 R(OKU) DO 1973 R(OKU) / ZA JEGO POSŁUGĘ KAPŁAŃSKĄ / WDZIĘCZNI PARAFIANIE”.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Edmunda Brzostka

Inne dzieła z tego roku

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz
Matka Boska Karmiąca
Zdjęcie nr 1: Epitafium osadzone na profilowanym cokole, zwężającym się ku dołowi, z dwiema przylegającymi do siebie, ulistnionymi wolutami, zostało wykonane w typie łuku triumfalnego, ujętego pilastrami i stojącymi przed nimi kolumnami jońskimi, dźwigającymi belkowanie wyłamujące się ponad nimi i przyczółek w formie łuku odcinkowego. W przyczółku owalny kartusz z herbem Uniwersytetu Jagiellońskiego, nad przyczółkiem krzyż. W polu środkowym wnęka prostokątna zamknięta półkoliście z malowanym portretem zmarłego. Mężczyzna ukazany w popiersiu, w trzech czwartych, z głową zwróconą niemal frontalnie. Ubrany w rektorską togę z gronostajowym kołnierzem, z łańcuchem uniwersyteckim. Twarz o wyraźnych rysach, szeroka, z dużym nosem, wąskimi ustami, w okularach, z wysoką łysiną i siwymi bokobrodami. Pod portretem tablica z inskrypcją „JÓZEF KREMER / DOKTOR PRAWA I FILOZOFII / REKTOR I PROFESOR UNIWERS(YTETU) JAGIELL(OŃSKIEGO) / CZŁONEK AKADEMII UMIEJĘTNOŚCI / ŻOŁNIERZ Z R(OKU) 1831. / UR(ODZONY) 22 LUTEGO 1805 R(OKU). ZM(ARŁ) 2 CZERWCA 1875 / SŁUŻYŁ OJCZYŹNIE ORĘŻEM, NAUKĄ I PIÓREM. / WIECZNE ODPOCZYWANIE RACZ MU DAĆ PANIE”.
płyta nagrobna
Epitafium Józefa Kremera
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie zbliżonej do trapezu o wklęsło-wypukłych bokach. W centrum św. Wojciech klęczący przed stołem ustawionym na jednym stopniu. Święty zwrócony w trzech czwartych w prawo, z pochyloną głową, ręce ma ugięte, prawą opiera o blat, dłonie ma splecione. Twarz ma szczupłą, o oczach skierowanych w dół, dużym, garbatym nosie i małych ustach; okoloną długą, puszystą, brązową brodą i krótkimi, brązowymi włosami. Nad głową aureola. Ubrany jest w białą albę, białą rokietę obszytą koronką, na ramiona ma narzuconą niebieską kapę o dekoracyjnej bordiurze, na piersi ma paliusz, a na głowie malowaną na złoto infułę z taśmami (fannones). Na stole stoi krucyfiks, leży otwarta księga i liść palmy. Na stopniu przed świętym znajduje się szabla. Postać ukazana we wnętrzu, z widoczną kolumną.
obraz
Św. Wojciech
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta zamkniętego wydłużonym łukiem półkolistym nadwieszonym, z uskokiem. W centrum św. Jan Nepomucen ukazany w całej postaci, zwrócony w trzech czwartych w lewo, w wykroku, z głową uniesioną do góry. Lewą ręką ujmuje krucyfiks i liść palmy, prawą, opuszczoną w dół, dotyka otwartej księgi leżącej na cokole. Twarz ma kwadratową, szczupłą, o podkreślonych kościach policzkowych, z oczami skierowanymi w górę, lekko garbatym nosem, z rozchylonymi ustami; okoloną krótką brodą oraz falowanymi, jasnobrązowymi włosami, opadającymi na kark. Wokół głowy ma gwieździsty nimb. Ubrany jest w czarną sutannę, białą komżę dekorowaną przy brzegach koronką, niebieską stułę oraz brązową almucję z czerwoną podszewką, zawiązaną pod szyją sznurem z dwoma chwostami. Po prawej stronie świętego cokół, na którym leży otwarta księga i czerwony biret. Postać ukazana we wnętrzu, z szachownicową posadzką i filarami w tle. W dolnej partii cokołu sygnatura „P(eter) Bohúň”.
obraz
Św. Jan Nepomucen
Zdjęcie nr 1: 14 stacji drogi krzyżowej w kształcie stojących prostokątów ujętych w drewniane, profilowane ramy zwieńczone krzyżami. Sceny są narracyjne, wielofiguralne, przedstawiane na tle architektonicznym lub pejzażowym. W centrum wielu z nich znajduje się postać Chrystusa ubranego w różową tunikę i niebieski płaszcz, z nimbem wokół przybranej koroną cierniową głowy. Sceny są tłumne, postacie krępe o zaburzonych proporcjach i uproszczonych rysach twarzy. U dołu kompozycji malowane czarną farbą numery stacji: Stacyja I, Stacyja II etc. Kolorystyka ciemna, ciepła ze zdecydowaną przewagą brązów.
obraz
Stacje drogi krzyżowej
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem odcinkowym. W centrum kompozycji dwie męskie postacie, zwrócone w trzech czwartych w lewo, stojące jedna za drugą. Z przodu św. Szymon z piłą, prawą ręką podtrzymuje księgę, lewą wznosi ku górze, tam też kieruje wzrok. Stojący z tyłu św. Juda palcem prawej ręki wskazuje na księgę, lewą, z krzyżem, unosi ponad nimi. Szymon ubrany jest w żółtą tunikę i brązowy płaszcz, zaś Juda w czerwoną tunikę i zielony płaszcz. Ponad nimi, z jasnożółtych obłoków wyłania się anioł w czerwono-niebieskiej sukni, który trzyma dwie palmy męczeństwa. Święci stoją na boso na ziemi, w lewym dolnym rogu kompozycji, obok stóp św. Judy leży kątownik i strzały. Tło przedstawienia ciemne, rozjaśnia się ku górze.
obraz
Św. Szymon i św. Juda Tadeusz

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Zdjęcie nr 1: Epitafium architektoniczne, w formie aediculi, na cokole z wyciętym u dołu łukiem odcinkowym, ujęte parą kolumn o kapitelach korynckich, dźwigających niepełne belkowanie zakończone wyłamanym szerokim gzymsem. W partii zwieńczenia widnieje płaskorzeźbiona, ujęta liściastymi labrami tarcza z godłem herbu Prus I. Niegdyś epitafium wieńczył zapewne krzyż (obecnie zniszczony). Pośrodku profilowana płycina z inskrypcją „PAMIĘCI / Adama / WIŚNIEWSKIEGO / Dziedzica wsi Przebieczany / zm(arłego) d(nia) 6 Grudnia 1857 / w 64 roku życia. / Pozostała wdowa z dziećmi / poświęca”. W prawej dolnej części epitafium sygnatura „E(dward) Stehlik”.
płyta nagrobna

Epitafium Adama Wiśniewskiego

Zdjęcie nr 1: Płyta w kształcie leżącego prostokąta, w profilowanej opasce tynkowej dekorowanej kimationem. Inskrypcja majuskułowa w języku polskim i zapisem daty po łacinie: TU LEŻY SIMON CHALUBKA / Z MAŁŻANKA HELENA Y SIN/EM MIKOLAIEM W GROBIE TYM / ODPOCZYWAIA POZOSTALY SIN / STANISLAW RODZICOM Y BRATV / TE PAMIATKE WISTAWIŁ MIEISCE / MAŁE MALEMU WZROSTOWI / SOBIE ZABISAWSZY ROKV / 1634. DIE 2I. NOVEMB(RIS).
płyta nagrobna

Epitafium

Zdjęcie nr 1: Płyta w formie stojącego prostokąta. W górnej części ryty monogram IHS z krzyżem. W polu inskrypcja „Adamo Kołaczkowski / Bonorum Cameralium Ann(o) 9 Praefecto / Die 24. Decembris 1824 A(nn)o vitae 54 / non tam aetate quam maerore / propter culpas aliorum consumpto / addicti amici posuere. / Quisquis es superior disce / quam durum piaesse aliis / Defuncto autem aeternam / precare requiem.” U dołu płyty ryta czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami.
płyta nagrobna

Epitafium Adama Kołaczkowskiego

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Zdjęcie nr 1: Tablica w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkolistym łukiem nadwieszonym z uskokami, ujęta profilowaną ramą. W górnej partii, w polu łuku znajduje się wpisane w owal, polichromowane godło herbu Szembek, poniżej tekst „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Ad perpetuam rei memoriam / A(nn)o ab Incarnatione D[omi]ni 1781. / Die octava Julii. / Celsissimus Ill(ust)ri(ssi)mus R(enovere)nd(issi)mus D(omi)nus. / Christophorus Comes / SZEMBEK / Epp(iscop)us Uranopolitan(ensis) Coadjutor Ploc(ensis) / Dux Sielun(ensis) etc. Eccl(esi)am hanc Divo Jo/anni CANTIO dicatam solenni ritu Conse/cravit Anniversarium quo ad Officium et / Missam obeundum D(omini)ca prima p(os)t Festum Visita(ti)o / B(EATE) V(IRGINIS) MARIAE statuit et determinavit / Cura R(everendi) Stanislai Petulski huius Eccl(esiasti)cae / Actualis Praebendarii”.
tablica pamiątkowa

Epitafium

Zdjęcie nr 1: Epitafium z fantazyjnie wyciętą płyciną o bokach w kształcie półkolistych, nadwieszonych łuków na wklęsłych uskokach, ujętą uproszczonymi wolutami z chrząstkami. Pod dolną krawędzią kartusz z tarczą z godłami herbów Ostoja i Rola. W górnej części epitafium okrągły medalion ujęty taśmami zakończonymi ślimacznicami z krzyżem. W jego polu uproszona trupia czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami. W polu Inskrypcja: "D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / PERIL(LVST)RI ET R(EVERENDI)S(I)MO DOMINO ADAMO / PAVLO A TARNOW TARNOWSKI PRAEPO/SITO SEVERIENSI FRATRI SVO GERMA/NO DESIDERATISSIMO AN(NO) 1712 / ATQVE / IOSEPHO, ET STANISLAO FILIIS AC MA/RIANNAE ET SALOMEAE TVM GEMINIBVS / ANNAE ALTER AEVE SALOMEAE NEC NON CHRI/STINAE FILIABVS, CHARISSIMAE SOBOLI SVAE PVBESCENTE AETATE ANNV(M) 1725 /DEFVNCTIS / SIBIQVE / ILLVSTRES ET MAGNIFICI MICHAEL STANISLAVS AB EADEM TARNOW TARNOWSKI EX / VENATORE LANCICIEN[sic] CAPITANEO SEVERIEN(IS) PRIMO BIECEN(SI] NVNC SIRADIENSIS CASTELLANVS / ET ROSA DE RILSKO SCIBOROWNA CONIVGES AD HIC VIATORES TAMEN MORITVRI, PRO / MORE CHRISTIANO AMORE HOC POSVERVNT MONVMENTVM AN(NO) D(OMINI) 1729 / QVORVM / VIRVTES ET QVALITATES MERITA VERITATI / VERITAS REFERAT POSERITATI / ETTI LECTOR PIE ETIAM MORTALIS / ANIMABVS FIDELIVM DEFVNCTORVM / PACEM PRECANDO DIC / REQVIESCANT IN PACE /AMEN".
płyta nagrobna

Epitafium Adama Pawła Tarnowskiego i jego dzieci Józefa, Stanisława, Marianny, Salomei, Ewy i Salomei

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Epitafium Józefa Michalca", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/epitafium-jozefa-michalca

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności