Krucyfiks

Dzieje zabytku

Krucyfiks powstał w XIX wieku, być może od początku z przeznaczeniem do ogrójca na zewnętrznej ścianie prezbiterium. W 1989 roku w kapliczce domalowane zostało tło z postaciami Marii i Jana oraz sceny na ścianach bocznych.

Opis

Figura Chrystusa umarłego, przybita jest do prostego krzyża trzema gwoździami. Ukazana została w lekkim zwisie ciała, o szeroko rozpostartych ramionach z zaciśniętymi dłońmi, nogi są delikatnie ugięte w kolanach, a stopy w układzie prawa na lewą. Twarz pociągła o wyraźnych rysach łuków brwiowych i prostego nosa, oczy są zamknięte. Okolona jest brodą oraz włosami opadającymi na ramiona. Ciało jest wychudzone, o delikatnym modelunku klatki piersiowej, z podkreślonymi mięśniami ramion wyłamanych z barków. Białe perizonium sięgające połowy ud, zawiązane jest na prawym biodrze ze zwisem tkaniny. Polichromia ciała naturalistyczna z delikatnie zaznaczonymi krwawiącymi ranami.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźbiony krucyfiks razem z malowanymi postaciami Marii i św. Jana przedstawia grupę Ukrzyżowania. Pojawienie się tych postaci przywołuje scenę, kiedy pod krzyżem stała Matka Boska i ulubiony uczeń Chrystusa, któremu przed śmiercią Jezus powierzył opiekę nad Marią. Grupa ukazuje moment śmierci Zbawiciela, gdyż gesty towarzyszących postaci wyrażają ból i opłakiwanie. Dzięki wykonaniu polichromii ogrojca Ukrzyżowanie zostało wpisane w szerszy kontekst, jako główna ze scen Męki Pańskiej umieszczonych na ścianach bocznych kapliczki.
Tradycyjnie na zewnętrznej ścianie prezbiterium w kościołach parafialnych umieszczano kaplicę z przedstawieniem modlitwy Chrystusa w Getsemani, po czym pozostała nazwa tego miejsca – ogrojec. Z czasem zaczęto sytuować tam również wizerunki Ukrzyżowanego. Ogrojce stanowią pozostałość po cmentarzach przykościelnych obok ambon i latarni dla zmarłych. Były to jedne z tych miejsc na cmentarzu, gdzie dawniej ludność podczas poszczególnych świąt zbierała się i modliła.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Zabrudzenia całej figury, miejscami przetarcia warstwy polichromii.

Streszczenie

Krucyfiks powstał w XIX wieku, być może od początku z przeznaczeniem do ogrojca na zewnętrznej ścianie prezbiterium. W 1989 roku w kapliczce domalowane zostało tło dla Ukrzyżowanego z postaciami Marii i św. Jana oraz sceny na ścianach bocznych. Ogrojce stanowią pozostałość po cmentarzach przykościelnych obok ambon i latarni dla zmarłych. Były to jedne z tych miejsc na cmentarzu, gdzie dawniej ludność podczas poszczególnych świąt zbierała się i modliła.

Bibliografia