Zwiastowanie

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Czernichów
Miejscowość
Czernichów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Świętej Trójcy
Tagi
malarstwo barokowe Zwiastowanie
Miejsce przechowywania
ołtarz przytęczowy lewy
Identyfikator
DZIELO/01055
Kategoria
obraz
Czas powstania
XVIII wiek
Technika i materiał
olej na desce
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Obraz pochodzi z kaplicy różańcowej znajdującej się na wzgórzu nad miastem i został znacząco przemalowany. W 1930 roku oczyszczono go, w latach 1934-1936 oraz w 1964 roku przeprowadzono konserwację całego ołtarza.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta ze sceną Zwiastowania. Po lewej stronie przedstawienia przed pulpitem z otwartą księgą klęczy Maria. Obie ręce kieruje w stronę ukazującego się jej archanioła, głowę odwraca w przeciwnym kierunku. Ma okrągłą twarz, przymknięte oczy, długi nos i szerokie usta. Ciemne, związane włosy opadają jej na plecy. Jest ubrana w różową suknię i niebieski płaszcz. Przed nią, na ziemi leżą rozsypane róże. Z prawej strony kompozycji na chmurze klęczy archanioł, który prawą ręką wskazuje niebo, a w lewej trzyma kwiat lilii. Ma podłużną twarz, z dużymi oczami, szpiczastym nosem i małymi ustami, jasne włosy opadają mu na kark. Jest ubrany w białą suknię z czerwonym podbiciem widocznym przy rękawach i rozcięciu ponad lewym kolanem. Skrzydła ma rozłożone. Ponad jego prawą ręką widoczna jest gołębica Ducha Świętego. Tło ciemnożółte, przechodzące w ciemne po lewej stronie kompozycji. W tle ukazane aniołki i putta: dwa putta powyżej archanioła, powyżej Marii jedno, a nad nim trzy aniołki zrzucające na ziemię kwiaty róż. Obraz oprawiony w profilowaną, złoconą ramę, dekorowaną na górnej i dolnej krawędzi plakietami z kwiatu róży z liśćmi.

Zarys problematyki artystycznej

Na płótnie przedstawiono moment zwiastowania, gdy Marię nawiedził archanioł Gabriel, obwieszczając jej, że została wybrana na Matkę Jezusa. Scena została skomponowana w sposób typowy dla sztuki zachodniej – do klęczącej przed pulpitem, na którym leży otwarta księga, Marii zlatuje trzymający symbolizującą jej czystość lilię archanioł, wskazując palcem na unoszącą się ponad nimi gołębicę Ducha Świętego. Ukazane w obłokach aniołki zrzucają z góry róże, które gromadzą się wokół Marii. Kwiaty te symbolizują mękę Chrystusa oraz samą Marię, która jest „różą pośród cierni” , jak w pieśni „Carmen Paschale” opisuje Seduliusz.
Obraz datowany na przełom XVII i XVIII wieku lub na XVIII wiek uległ tak znacznym przemalowaniom, że trudno o jednoznaczne określenie czasu jego powstania.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

W 1930 roku obraz oczyszczono, w latach 1934-1936 oraz w 1964 roku przeprowadzono konserwację całego ołtarza.

Streszczenie

Obraz pochodzi z kaplicy różańcowej znajdującej się na wzgórzu nad miastem. Jest datowany na przełom XVII i XVIII wieku lub na XVIII wiek, jednak uległ tak znacznym przemalowaniom, że trudno o jednoznaczne określenie czasu jego powstania.

Bibliografia

"Encyklopedia katolicka, t. 20", Lublin 2014
"Słownik terminologiczny sztuk pięknych", Warszawa 2011

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Kronika Parafialna (http://www.parafiaczernichow.pl/index.php/o-parafii)

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Zwiastowanie", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/zwiastowanie-5

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności