Anioł

Dzieje zabytku

Witraż wykonano w pracowni Maksymiliana Romańczyka w 1937 roku według projektu Kazimierza Puchały z fundacji proboszcza Juliana Łyska.

Opis

Witraż w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście. Na tle sumarycznie ukazanego wnętrza przedstawiona postać anioła w pozycji klęczącej, widocznego z prawego profilu, z prawą ręką uniesioną, w której trzyma trybularz. Postać ubrana w długą, różową suknię z długimi rękawami, skrzydła długie, kolorowe, wokół głowy złoty i kolisty nimb. Karnacja w kolorze ciemnego brązu, włosy długie. W dolnej części kompozycji siedem świec w małych lichtarzach. Po prawej stronie wazon z kwiatami. U góry półkolisty łuk z napisem „VENITE – ADOREMUS”, a w jego polu gorejące serce. Tło wielobarwne. Na dole, po prawej sygnatura „Pr(ojekt) / pr(rojektował) Puchała / WYK(ONAŁ) / M(AKSYMILIAN) ROMAŃCZYK / KRAKÓW”. U dołu, po lewej inskrypcja „FUNDOWAŁ / Ks(iądz) JULIAN ŁYSEK / PROBOSZCZ w Jabłonce – / r(oku) 1937 Oraw(skiej)”.

Zarys problematyki artystycznej

Witraż projektu Kazimierza Puchały, wykonany w pracowni Maksymiliana Romańczyka w 1937 roku. Zespół witraży w prezbiterium kościoła powstał w latach 1937-1938 w trakcie prowadzonych w tym czasie prac remontowych w prezbiterium, w ramach których wykonano również nową polichromię. Autor projektu Kazimierz Puchała był nauczycielem w pobliskich Matonogach. Jego nazwisko widnieje na sześciu witrażach w kościele. Nie ma jednak pewności, czy zaprojektował pozostałe witraże w kościele. Nad ich wykonaniem pracowały dwie firmy: wspomniana wyżej pracownia Maksymiliana Romańczyka oraz Krakowski Zakład Witrażów S. G. Żeleński. Ponieważ wydaje się dziwne, aby dwie konkurujące ze sobą firmy miały jednocześnie wykonywać witraże do jednego, niewielkiego kościoła można domniemywać, iż w trakcie prac doszło do zmiany wykonawcy. Stylistyka projektów Puchały nawiązuje do repertuaru form popularnych w witrażownictwie początku XX wieku. Omawiany witraż przedstawia anioła adorującego Boga z trybularzem w dłoni. Anioły zgodnie z tradycją ikonograficzną ubrane są w tuniki podwiązane pasem i przedstawiają młodzieńców o męskich cechach twarzy. Mają bose stopy (na witrażu ukryte pod długą szatą), które symbolizują gotowość spełnienia boskich poleceń oraz skrzydła oznaczające szybkość przenoszenia się z miejsca na miejsce. Według Molanusa, kontrreformacyjnego katolickiego teologa, z którego poglądów na temat chrześcijańskiej ikonografii często czerpali nowożytni artyści, pas ten oznacza duchową gotowość do posług, powściągliwość i czystość. Misję posłańców najlepiej odzwierciedla również polskie tłumaczenie greckiego słowa „aggelos”, czyli „poseł”.

Streszczenie

Witraż wykonano w pracowni Maksymiliana Romańczyka w 1937 roku według projektu Kazimierza Puchały. Przedstawia anioła adorującego Boga z trybularzem w dłoni.

Bibliografia