Św. Stanisław

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Nowy Targ
Miejscowość
Łopuszna
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niedzica
Parafia
Świętej Trójcy
Tagi
rzeźba rzeźba barokowa św. Stanisław
Miejsce przechowywania
prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/03772
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XVII/XVIII wiek
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Figura pochodzi z dawnego, barokowego ołtarza głównego, który został zastąpiony neogotyckim w 1935 roku. Jeszcze w latach osiemdziesiątych XX wieku stała w przedsionku wraz z pozostałymi rzeźbami z tego ołtarza.

Opis

Figura ścięta, na cokole. Święty Stanisław został ukazany w pozycji stojącej z uniesionymi rękami, w lewej dłoni trzymając pastorał. Twarz ma pociągłą, o drobnych rysach. Jest ubrany w fioletową albę, białą komżę z pasem złotej koronki u spodu oraz czerwoną kapę podbitą zielenią. Włosy ma kręcone, zaczesane do tyłu, na głowie czerwoną infułę ze złotymi ozdobami; rękawiczki i buty brązowe. Po prawej stronie, u stóp biskupa ukazany został Piotrowin, w popiersiu, z głową wzniesioną w stronę św. Stanisława, z rękami złożonymi w geście modlitewnym. Ma bujny zarost, jest ubrany w szarą koszulę. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Stanisław urodził się w Szczepanowie, po latach studiów został biskupem krakowskim, był również gorliwym duszpasterzem. Zdecydowana większość przedstawień, tak jak omawiane, odnosi się do jednego wydarzenia z jego życia. Wskazuje na to ukazany u stóp biskupa fragment męskiej postaci nawiązujący do legendy o wskrzeszeniu Piotrowina. Stanisław oskarżony przez króla Bolesława o bezprawne przywłaszczenie wsi należących do Piotrowina, aby dowieść swojej niewinności przywrócił życie zmarłemu, byłemu właścicielowi. Ożywiony Piotr (Piotrowin) osobiście zaświadczył, że majątek został nabyty legalnie, a wszyscy, którzy zeznawali inaczej zasługują na karę. Stanisław dowiódł prawdy, jednak z powodu konfliktu z Bolesławem Szczodrym został z polecenia króla zamordowany w 1079 roku, według tradycji podczas mszy świętej w kościele św. Michała na Skałce. Rzeźba nosi cechy niskiej jakości pracy warsztatowej. Odpowiada umieszczonej po przeciwnej stronie figurze św. Wojciecha, również jednego z najważniejszych świętych patronów Polski.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Figura św. Stanisława pochodzi z dawnego, barokowego ołtarza głównego, który został zastąpiony neogotyckim w 1935 roku. Nosi cechy niskiej jakości pracy warsztatowej i odpowiada umieszczonej po przeciwnej stronie figurze św. Wojciecha.

Bibliografia

Marecki Józef, Rotter Lucyna, "Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych", Kraków 2013
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016
Skorupa Andrzej, "Zabytkowe kościoły Niżnego Podhala", Kraków 2004
Apostoł Stanisław, "Szlak Gotycki. Nowy Targ-Kieżmark-Nowy Targ", Nowy Targ 2003
Kornecki Marian, "Gotyckie kościoły drewniane na Podhalu", Kraków 1987
Janicka-Krzywda Urszula, "Zabytkowe kościoły Orawy, Spisza, Podhala, Gorców i Pienin", Kraków 1987

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Agata Felczyńska , "Św. Stanisław", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-stanislaw-19

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności