Św. Stanisław

Dzieje zabytku

Figurę św. Stanisława oraz pozostałe rzeźby w ołtarzach bocznych sprowadził ksiądz Julian Łysek (proboszcz w Jabłonce w latach 1928-1967). Rzeźbę ustawiono w ołtarzu bocznym południowym powstałym w pierwszej ćwierci XX wieku. Ołtarz przekształcono w 1950 roku. Osie boczne wykonali stolarze z Jabłonki: Czesław Kojs i Ignacy Suwada. W 2004 roku ołtarz wraz z rzeźbami poddano gruntownej konserwacji.

Opis

Rzeźba św. Stanisława wydrążona z tyłu, ustawiona na niskim cokole. Święty ukazany w pozycji stojącej, frontalnie, w lekkim kontrapoście, w lewej dłoni trzyma pastorał, a prawą czyni gest oratorski. Twarz szeroka o ostrych rysach, dużych i głęboko osadzonych oczach, długim nosie, bez zarostu. Włosy średniej długości, brązowe, bujne, zasłaniające uszy. Święty jest ubrany w niebieską albę, czerwony ornat i paliusz. Na dłoniach ma białe rękawiczki, na głowie biało-złotą infułę, na stopach brązowe buty. U jego stóp rzeźba przedstawiająca Piotrowina, ukazująca tylko głowę i prawą dłoń. Twarz Piotrowina podłużna, okolona bujną brodą, z długim i prostym nosem, ma założoną na głowę białą szatę, dekorowaną kolorowymi paskami. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, detale złocone i srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Stanisław ze Szczepanowa urodził się około 1030 roku w Szczepanowie. Z powodu konfliktu z Bolesławem Śmiałym został z polecenia króla zamordowany w 1079 roku, według tradycji podczas mszy w kościele św. Michała na Skałce. Był biskupem krakowskim, męczennikiem, jest jednym z głównych patronów Polski. W ikonografii św. Stanisław przedstawiany jest w stroju biskupim oraz z pastorałem w dłoni. W omawianym dziele u jego stóp znajduje się głowa Piotrowina, która nawiązuje do legendy wskrzeszenia zmarłego przez św. Stanisława. Po drugiej stronie ołtarza znajduje się rzeźba św. Wojciecha, który zwykle występuje w parze w dekoracji ołtarzy ze św. Stanisławem. Rzeźby zostały wykonane przez jednego artystę.

Streszczenie

Rzeźba św. Stanisława została wykonana przez nieznanego artystę około połowy XX wieku, a następnie ustawiona w ołtarzu bocznym z pierwszej ćwierci XX wieku. Przedstawia św. Stanisława ze Szczepanowa, który urodził się około 1030 roku w Szczepanowie. Z powodu konfliktu z Bolesławem Śmiałym został z polecenia króla zamordowany w 1079 roku, według tradycji podczas mszy w kościele św. Michała na Skałce. Był biskupem krakowskim, męczennikiem, jest jednym z głównych patronów Polski.

Bibliografia