Św. Michał Archanioł

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Jabłonka
Miejscowość
Orawka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Jana Chrzciciela
Tagi
miecz rzeźba XVIII wieku św. Michał Archanioł
Miejsce przechowywania
zwieńczenie ołtarza bocznego Matki Boskiej Niepokalanej
Identyfikator
DZIELO/04959
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
około 1693-1705
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Ołtarz Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej powstał zapewne w latach około 1693-1705. W tym samym czasie została wykonana rzeźba Michała Archanioła. W 1997 roku przeprowadzono konserwację ołtarza.

Opis

Rzeźba pełna przedstawiająca św. Michała Archanioła depczącego szatana. Archanioł zwrócony trzy czwarte w prawo, w pozycji stojącej z prawą nogą uniesioną, wspartą na głowie szatana. W prawej dłoni trzyma ognisty miecz, skierowany w górę, a w lewej wysuniętej do przodu fragment łańcucha od wagi. Twarz pełna, oczy szeroko otwarte, nos i usta niewielkie. Święty Michał ubrany jest w strój legionisty, złotą i krótką tunikę z czerwonym podbiciem, zbroję torsową oraz hełm z pióropuszem na głowie. Figura polichromowana jest naturalistycznie, szaty i atrybuty złocone. Pod jego stopami leży na brzuchu szatan z głową uniesioną, wspartą na prawej ręce, lewą rękę opuszcza w dół. Postać przedstawiona monstrualnie z kopytami i czarnym ogonem. Twarz owalna z dużymi i przekrwionymi oczami, czarnymi brwiami, wydatnym nosem i ustami rozchylonymi w lekkim grymasie, uszy małe i sterczące do góry. Szatan polichromowany w kolorze jasnobrązowym.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba św. Michała Archanioła przedstawia cechy formalne dzieła o delikatnie poruszonej i ekspresyjnie podkreślonej sylwetce przy pomocy draperii szat. Święty Michał Archanioł był księciem i wodzem chóru anielskiego, który strącił szatana do piekła, dlatego w rzeźbie został ukazany jako żołnierz depczący diabła. Jego atrybutem jest również waga (tutaj niezachowana), którą mierzy dobre i złe uczynki. W takiej ikonografii pojawia się w scenach Sądu Ostatecznego.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, rzeźba silnie zabrudzona, urwana kadzielnica.

Streszczenie

Rzeźba św. Michała Archanioła powstała w latach około 1693-1705. Święty Michał Archanioł był księciem i wodzem chóru anielskiego, który strącił szatana do piekła, dlatego w rzeźbie został ukazany jako żołnierz depczący diabła.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Trajdos Tadeusz, Pieńkowska Hanna, "Kościół w Orawce", Kraków 1999
Monita Rafał, Skorupa Andrzej, "Orawka. Kościół św. Jana Chrzciciela", Kraków 2015
Skorupa Andrzej, "Kościoły polskiej Orawy", Kraków 1997
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Michał Archanioł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-michal-archaniol-6

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności