Anioł z arma Christi

Dzieje zabytku

Rzeźba powstała wraz z całą nastawą ołtarzową około 1728 roku. Jej ikonografia w całości poświęcona jest tematyce pasyjnej, tak również przedstawiony został omawiany anioł – z narzędziem męki Pańskiej w dłoniach. O rzeźbach aniołów w kaplicy bocznej w kościele w Orawce wspominali w latach pięćdziesiątych XX wieku, wędrujący po terenie Spisza Halina Pieńkowska i Tadeusz Staich: „Ołtarz zapełniony jest ornamentyką barokową, splotami rzeźbionych akantów, ludowymi postaciami świętych, o wybałuszonych oczach. Szaty ich są drobno fałdowane, a daleko echa gotyckie widoczne w kontrapoście i płynnym ruchu. Figury białych aniołów o grubych, chłopskich rysach twarzy – pozbawione wyrazu – przygniatają swoją wielkością”.

Opis

Rzeźba ścięta z tyłu, ustawiona na postumencie. Figura ukazana frontalnie, w kontrapoście z lewą nogą ugiętą w kolanie, w lewej ręce trzyma pochodnię, prawą wyciąga w bok, skrzydła złożone. Twarz owalna, o pełnych policzkach, bez indywidualnych rysów fizjonomii z delikatnie rozchylonymi ustami. Włosy ciemnobrązowe, w postaci loków opadają na plecy. Anioł ubrany jest w białą szatę odsłaniającą tors, prawe ramię i lewą nogę. Szata jest gęsto drapowana. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Anioły zgodnie z tradycją ikonograficzną ubrane są w tuniki podwiązane pasem i przedstawiają młodzieńców o męskich cechach twarzy. Mają bose stopy, które symbolizują gotowość spełnienia boskich poleceń, a u ramion skrzydła oznaczające szybkość przenoszenia się z miejsca na miejsce. Misję posłańców najlepiej odzwierciedla również polskie tłumaczenie greckiego słowa „aggelos”, czyli „poseł”. Anioły flankujące ołtarz w Orawce trzymają w dłoniach arma Christi. Atrybuty te pojawiły się na obrazach już w średniowieczu. W tym przypadku podkreślają pasyjny charakter ołtarza. Mają również znaczenie symboliczne. Ukazują anioły jako postacie, które dzierżą w dłoniach oręż do walki ze złem – narzędzia męki Pańskiej.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Rzeźba powstała wraz z całą nastawą ołtarzową około 1728 roku. Przedstawia anioła trzymającego w dłoniach pochodnię – symboliczne narzędzie męki Pańskiej. Niestety nieznana jest atrybucja rzeźby. Anioł zgodnie z tradycją ikonograficzną ubrany jest w tunikę podwiązaną pasem i przedstawia młodzieńca o męskich cechach twarzy.

Bibliografia