Ołtarz boczny

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Nowy Targ
Miejscowość
Nowa Biała
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niedzica
Parafia
Parafia Św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Tagi
mała architektura neorokoko sztuka drugiej połowy XIX wieku
Miejsce przechowywania
północna ściana drugiego przęsła nawy
Identyfikator
DZIELO/04860
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XIX wieku
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie i rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Nastawa nie została wymieniona w aktach wizytacji kościoła z 1832 roku. Prawdopodobnie powstała w drugiej połowie XIX wieku.

Opis

Nastawa architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem. Ołtarz sarkofagowy, wklęsło-wypukły, na cokole, z drewnianą mensą. Na ołtarzu tabernakulum w formie drewnianej skrzynki, obwiedzionej gzymsem i zwieńczonej cokołem z krzyżem. Drzwiczki w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem odcinkowym nadwieszonym, w opasce, z płaskorzeźbionym przedstawieniem kielicha z hostią w glorii pomiędzy kłosami zbóż. Na ołtarzu dwie figury klęczących aniołów trzymających świeczniki.
Nastawa ustawiona na cokole z wyodrębnionymi dwoma prostopadłościanami, ujęta parą kolumn podtrzymujących belkowanie, częściowo przerwane nad polem środkowym, o gzymsie wyłamanym na kształt łuku odcinkowego. Na belkowaniu fragmenty przerwanego, półkolistego przyczółka z siedzącą parą aniołków. W polu środkowym wnęka w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym nadwieszonym, z uskokiem, ujęta profilowaną ramą, z grupą rzeźbiarską Matki Boskiej Różańcowej ze św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską. Po zewnętrznej stronie kolumn ustawione figury św. Jacka i bł. Czesława. Wszystkie pola nastawy wypełnione stylizowanym rocaille'm, uszy utworzone z rocaille'u. Zwieńczenie w formie zbliżonej do trapezu, ujęte spływami wolutowymi, zamknięte dwoma fragmentami wolutowego gzymsu. W polu obraz w formie stojącego owalu, ujęty ramą, z przedstawieniem Dzieciątka Jezus. Zwieńczenie flankowane uszami utworzonymi z winnej latorośli. Całość zakończona rzeźbioną gołębicą Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura ołtarza polichromowana na srebrno, z niebieskimi elementami, złoconymi kolumnami, profilami i ornamentyką.


Zarys problematyki artystycznej

Nastawa jest w typie aediculowym, a więc o prostej, jednokondygnacyjnej strukturze, ze zwieńczeniem, ujęta parą podpór. Ma charakter neorokokowy, widoczny przede wszystkim w formie niearchitektonicznego zwieńczenia oraz dzięki obfitej dekoracji utworzonej ze stylizowanego rocaille'u i ornamentu roślinnego.


Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Niewielkie odpryski warstwy malarskiej, nieliczne przetarcia, lekkie zabrudzenia.

Streszczenie

Nastawa nie została wymieniona w aktach wizytacji kościoła z 1832 roku. Prawdopodobnie powstała w drugiej połowie XIX wieku. Nastawa jest w typie aediculowym, a więc o prostej, jednokondygnacyjnej strukturze, ze zwieńczeniem, ujęta parą podpór. Ma charakter neorokokowy.

Bibliografia

Skorupa Andrzej, "Zabytkowe kościoły polskiego Spisza", Kraków 2001
Skorupa Andrzej, "Sztuki plastyczne doby baroku na Polskim Spiszu, cz. 1: Rzeźba" , „Almanach Nowotarski” , s. 107-124

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Ołtarz boczny", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-147

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności