Najświętszego Serca Jezusa
Zdjęcie nr 1: Ołtarz drewniany, prostopadłościenny, na dwustopniowej podstawie; mensa drewniana; antependium podzielone na trzy kwadratowe pola wypełnione maswerkami, z czwórliśćmi pośrodku. Tabernakulum w formie prostopadłościennej skrzynki. Ścianka frontowa flankowana dwiema lizenami dźwigającymi niepełne belkowanie wyłamane nad osią środkową, opasujące tabernakulum z trzech stron, z fryzem dekorowanym maswerkowymi czwórliśćmi. Drzwiczki w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem ostrym z płaskorzeźbionym krzyżem w polu. Nastawa ołtarzowa architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem, z predellą. Kondygnacja ujęta parą dwustrefowych kapliczek: w dolnej części w niszach zwieńczonych wimpergą figury św. Alojzego Gonzagi i św. Stanisława Kostki; w górnej zamknięte od góry baldachimem z ażurową fialą, zdobioną maswerkiem, sterczynami i wimpergami. Pole środkowe nastawy na cokole, ujęte wysokimi, wąskimi kolumienkami podtrzymującymi ostrołukową arkadę z niszą, zwieńczoną wimpergą. Wimperga wypełniona maswerkiem z czwórliściem pośrodku. W niszy obraz „Najświętsze Serce Pana Jezusa”. Kondygnację ujmują uszy w postaci łuków przyporowych. Zwieńczenie w formie wieżyczki, flankowane łukami przyporowymi, zakończone wysoką fialą z kwiatonem. Struktura w kolorze naturalnego drewna, płyciny polichromowane na czerwono i niebiesko; kolumienki, ornamentyka, profile i detale architektoniczne złocone.
Zdjęcie nr 2: Ołtarz drewniany, prostopadłościenny, na dwustopniowej podstawie; mensa drewniana; antependium podzielone na trzy kwadratowe pola wypełnione maswerkami, z czwórliśćmi pośrodku. Tabernakulum w formie prostopadłościennej skrzynki. Ścianka frontowa flankowana dwiema lizenami dźwigającymi niepełne belkowanie wyłamane nad osią środkową, opasujące tabernakulum z trzech stron, z fryzem dekorowanym maswerkowymi czwórliśćmi. Drzwiczki w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem ostrym z płaskorzeźbionym krzyżem w polu. Nastawa ołtarzowa architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem, z predellą. Kondygnacja ujęta parą dwustrefowych kapliczek: w dolnej części w niszach zwieńczonych wimpergą figury św. Alojzego Gonzagi i św. Stanisława Kostki; w górnej zamknięte od góry baldachimem z ażurową fialą, zdobioną maswerkiem, sterczynami i wimpergami. Pole środkowe nastawy na cokole, ujęte wysokimi, wąskimi kolumienkami podtrzymującymi ostrołukową arkadę z niszą, zwieńczoną wimpergą. Wimperga wypełniona maswerkiem z czwórliściem pośrodku. W niszy obraz „Najświętsze Serce Pana Jezusa”. Kondygnację ujmują uszy w postaci łuków przyporowych. Zwieńczenie w formie wieżyczki, flankowane łukami przyporowymi, zakończone wysoką fialą z kwiatonem. Struktura w kolorze naturalnego drewna, płyciny polichromowane na czerwono i niebiesko; kolumienki, ornamentyka, profile i detale architektoniczne złocone.

Najświętszego Serca Jezusa

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Budzów
Miejscowość
Budzów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sułkowice
Parafia
Parafia Matki Boskiej Pocieszenia
Tagi
Kania Jan ołtarz boczny
Miejsce przechowywania
północne skrzydło transeptu
Identyfikator
DZIELO/13343
Kategoria
ołtarz
Dookreślenie zabytku
Ołtarz boczny
Ilość
1
Czas powstania
około 1913 roku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Kalwaria Zebrzydowska
Technika i materiał
drewno, cięte, rzeźbione, polichromowane, złocone
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Ołtarz wykonał Jan Kania z Kalwarii Zebrzydowskiej w 1913 roku.

Opis

Ołtarz drewniany, prostopadłościenny, na dwustopniowej podstawie; mensa drewniana; antependium podzielone na trzy kwadratowe pola wypełnione maswerkami, z czwórliśćmi pośrodku.
Tabernakulum w formie prostopadłościennej skrzynki. Ścianka frontowa flankowana dwiema lizenami dźwigającymi niepełne belkowanie wyłamane nad osią środkową, opasujące tabernakulum z trzech stron, z fryzem dekorowanym maswerkowymi czwórliśćmi. Drzwiczki w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem ostrym z płaskorzeźbionym krzyżem w polu.

Nastawa ołtarzowa architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem, z predellą. Kondygnacja ujęta parą dwustrefowych kapliczek: w dolnej części w niszach zwieńczonych wimpergą figury św. Alojzego Gonzagi i św. Stanisława Kostki; w górnej zamknięte od góry baldachimem z ażurową fialą, zdobioną maswerkiem, sterczynami i wimpergami. Pole środkowe nastawy na cokole, ujęte wysokimi, wąskimi kolumienkami podtrzymującymi ostrołukową arkadę z niszą, zwieńczoną wimpergą. Wimperga wypełniona maswerkiem z czwórliściem pośrodku. W niszy obraz „Najświętsze Serce Pana Jezusa”. Kondygnację ujmują uszy w postaci łuków przyporowych. Zwieńczenie w formie wieżyczki, flankowane łukami przyporowymi, zakończone wysoką fialą z kwiatonem.

Struktura w kolorze naturalnego drewna, płyciny polichromowane na czerwono i niebiesko; kolumienki, ornamentyka, profile i detale architektoniczne złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz w stylu neogotyckim, wykonany przez Jan Kanię z Kalwarii Zebrzydowskiej w drugiej dekadzie XX wieku. Ołtarz posiada typowe dla neogotyku formy: przewagę elementów pionowych (wertykalizm), strzelistość bryły, a także szereg dekoracji zaczerpniętych z gotyku: ostre łuki, sterczyny, wimpergi, maswerki, czwórliście i żabki. W polu głównym umieszczono obraz Najświętszego Serca Jezusa, przedstawiający otoczony kultem wizerunek. Kult Najświętszego Serca Jezusa sięga XVII wieku. Na jego teologiczne ujęcie i liturgiczny kształt nabożeństwa miały wpływ objawienia siostry Marii Alacoque ze Zgromadzenia Sióstr Wizytek. W XIX wieku kult rozpropagowało, założone w 1844 roku w Vals Apostolstwo Modlitwy — pierwowzór bractwa z Budzowa, założonego w 1915 roku.

Streszczenie

Ołtarz w stylu neogotyckim, wykonany przez Jan Kanię z Kalwarii Zebrzydowskiej w 1913 roku. W polu głównym znajduje się obraz Najświętszego Serca Jezusa.

Bibliografia

"Dziedzictwo kulturowe Podbabiogórza. Zabytki", Sucha Beskidzka 2014
Klekot Ewa, "Najświętsze Serce Jezusowe – sceny z życia symbolu" , „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” , s. 55-66
Kolarski Stanisław, Morawiec Henryk , "Zarys dziejów parafii pod wezwaniem Matki Boskiej Pocieszenia w Budzowie", Kraków 2004

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z wejściem od strony zakrystii. Kosz na planie ośmioboku; ścianki wydzielone wąskimi kolumienkami, stojącymi na wspornikach; w polach płyciny w formie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem trójlistnym z maswerkami w przyłuczach, wewnątrz płaskorzeźbione półpostacie: św. Łukasza, św. Mateusza, Jezusa Chrystusa, św. Jana i św. Marka. Ewangeliści ukazani są frontalnie w trzech czwartych, z księgami oraz z piórami do pisania w dłoniach. Jezus z dłońmi ułożonymi w geście błogosławieństwa. Ubrani są w złote suknie i płaszcze. Wokół głów mają złote i koliste nimby; Jezus nimb krzyżowy. Ewangelistom towarzyszą ich symbole: św. Łukaszowi – byk, św. Mateuszowi – uskrzydlona główka aniołka, św. Janowi – orzeł, a św. Markowi – lew. Pod każdą płyciną znajdują się banderole z podpisami, kolejno od lewej: „Św(ięty) ŁUKASZ”, „Św(ięty) MATEUSZ”, „JEZUS CHRYSTUS”, „Św(ięty) JAN”, „Św(ięty) MAREK”. Tła płycin zapełnia kratownica, której kwadratowe pola wypełniają greckie krzyżyki. Dolna krawędź kosza zdobiona jest neogotyckim fartuchem; parapet ma formę gzymsu. Zaplecek wąski, ujęty parą kolumienek; w polu drzwi o kształcie prostokąta stojącego dekorowane dwiema płycinami z maswerkami; nad nimi prostokątna płaskorzeźba z przedstawieniem płynącej łodzi z monogramem Chrystusa na tle rozpiętego żagla. Baldachim powtarzający plan kosza, w formie podstawy dla ośmiobocznej ażurowej wieżyczki z blendami w ściankach i łukami przyporowymi, dekorowanej żabkami. Krawędź baldachimu profilowana, dekorowana sterczynami w narożach i neogotyckimi fartuchami u spodu i u góry. W podniebiu rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii. Struktura w kolorze naturalnego drewna; płyciny polichromowane na niebiesko i czerwono; elementy architektoniczne, profile, kolumienki i ścianki kosza złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica ustawiona na niskim cokole, na rzucie kwadratu; wsparta na półsferycznej stopie z cokolikiem, z datą wyrytą na płaszczu: „R(oku) P(ańskiego) 1869”. Trzon cylindryczny, lekko zwężający się ku górze, ozdobiony pionowymi żłobieniami. Czara w kształcie kielicha, w dolnej części puklowana, w górnej z wywiniętym silnie brzegiem. Pokrywa wysoka, w typie cylindrycznej aediculi ujętej kolumnami, podtrzymującymi wydatny gzyms. Na ściance frontowej drzwiczki w kształcie stojącego prostokąta, zamknięte łukiem półkolistym, ozdobione motywem kratownicy wypełnionej gwiazdkami i krzyżem o trójlistnie zakończonych ramionach. Na pokrywie grupa rzeźbiarska przedstawiająca Chrzest Chrystusa pod trzema wolutowymi kabłąkami spiętymi u góry koroną w typie zamkniętym. Nad gzymsem wtórny napis: „NA MILLENIUM 966-1966 WEŹMIJ ŚWIECĘ PŁONĄCĄ I NIENAGANNIE STRZEŻ CHRZTU SWOJEGO”. Pokrywa, kanelury oraz puklowanie złocone.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Kościół na planie krzyża łacińskiego, jednonawowy, z transeptem, zamknięty trójbocznym prezbiterium od północy i dobudowaną do niego zakrystią; na skrzyżowaniu nawy głównej i ramion transeptu wieżyczka na sygnaturkę. Fasadę tworzy masywna wieża, zwieńczona hełmem pokrytym blachą miedzianą. Główne wejście do kościoła od strony południowej, poprzez neoromański portal; wejścia boczne zlokalizowane od wschodu i zachodu, na styku nawy głównej i transeptu poprzez niewielkie kruchty. W oknach, w nawie współczesne witraże przedstawiające tajemnice różańca świętego; w prezbiterium Chrystusa ukrzyżowanego, św. Jana Pawła II i kardynała Stefana Wyszyńskiego, a w transepcie świętych zakonników: M. M. Alacoque, brata Alberta i siostrę Faustynę oraz św. Maksymiliana Marię Kolbego i bł. księdza Jerzego Popiełuszkę.
kościół
Kościół Matki Boskiej Pocieszenia
Zdjęcie nr 1: Krzyż o trójlistnym zakończeniu ramion. Rzeźba pełna; figura w typie Cristo morte, ciało w dużym zwisie, o układzie bliskim literze „Y”. Głowa przechylona na prawe ramię, nogi ugięte w kolanach, stopy przebite jednym gwoździem w układzie prawa na lewą. Twarz pociągła, o wyraźnych rysach, dużym nosie i pełnych ustach, okolona zarostem. Na głowie szeroka korona cierniowa. Sylwetka wychudzona, ciało z zaznaczonymi silnie mięśniami rąk i nóg oraz żebrami klatki piersiowej i mostkiem. Perizonium przewiązane sznurem, odsłaniające oba uda; tkanina drapowana, przerzucona przez sznur w partii podbrzusza. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała z zaznaczonymi śladami męki, perizonium złocone.
rzeźba
Krucyfiks
Zdjęcie nr 1: Feretron dwustronny z obrazami Dzieciątka Jezus i Anioła Stróża ustawiony na prostopadłościennej, profilowanej podstawie, zaopatrzonej w otwory na drążki do noszenia, flankowany spływami wolutowymi w formie wici roślinnej, zamknięty profilowanym gzymsem. W zwieńczeniu dekorowany rzeźbioną, stylizowaną ornamentyką roślinną z zatkniętym na szczycie krzyżykiem łacińskim. Obrazy ujęte w prostokątne ramy, zdobione fakturowaniem i ośmioma rozetkami. Na awersie obraz z przedstawieniem młodzieńczego Jezusa, ukazanego w centrum kompozycji, w pozycji stojącej, z rękami rozłożonymi na boki, którymi przytrzymuje otaczające go kwiaty lilii. Ubrany w długą, jasnoróżową sukienkę z długimi rękawami, ze złotym obszyciem przy szyi. Twarz młodzieńcza o delikatnych rysach, wzrok spuszczony w dół; włosy jasne, średniej długości, z przedziałkiem pośrodku; wokół głowy złoty, okrągły nimb. Całość ukazana na tle pejzażu górskiego, na pierwszym planie pole białych lilii. Na rewersie obraz z przedstawieniem Anioła Stróża czuwającego nad dwójką dzieci. Anioł Stróż ukazany po prawej stronie kompozycji, w postawie stojącej, zwrócony trzy czwarte w prawo, z rękami rozłożonymi nad dwójką bawiących się u jego stóp dzieci. Ubrany w żółtą, długą suknię, przewiązaną czerwonym paskiem, z błękitną szarfą zwiewnie spływającą za plecy, ze skrzydłami rozłożonymi wysoko nad głową, ze złotą przepaską we włosach. Twarz młodzieńcza o delikatnych rysach; włosy jasnobrązowe, średniej długości. Dzieci (chłopczyk i dziewczynka) ukazane podczas zabawy nad przepaścią, trzymające się za dłonie, z bukietem polnych kwiatów w rączkach. Ubrane w białe, krótkie sukienki, dziewczynka z czerwonym fartuszkiem. Całość ukazana na tle bujnej, zielonej roślinności; po lewej stronie kompozycji przepaść. Struktura feretronu złocona.
feretron
Dzieciątko Jezus oraz Anioł Stróż
Zdjęcie nr 1: Feretron dwustronny z obrazami „Ecce Homo” oraz św. Józefa z Dzieciątkiem Jezus, umieszczonymi na prostopadłościennej podstawie, zaopatrzonej w otwory na drążki do noszenia, stojącej na czterech esowatych nóżkach. Obrazy ujęte prostokątną ramą, zamkniętą od góry łukiem półkolistym; flankowane dwiema kolumienkami wspierającymi półkolistą arkadę z akroterionem i krzyżem łacińskim zatkniętym na kuli w zwieńczeniu. Partia cokołu i łuk arkady zdobione rzędem rozet. Pod obrazem „Ecce Homo” płaskorzeźbiony kartusz z narzędziami Męki Pańskiej w polu, pod obrazem św. Józefa kartusz z sercem przebitym mieczem, zwieńczonym krzyżykiem i dwie gałązki lauru. Na obrazie „Ecce Homo” Jezus ukazany frontalnie, w półpostaci z trzciną w prawej dłoni. Ubrany w purpurowy płaszcz, odsłaniający prawą rękę; na głowie korona cierniowa. Twarz podłużna, z długim i wąskim nosem, z dużymi oczami, ze wzrokiem skierowanym na widza; włosy długie, ciemnobrązowe, opadające na plecy i ramiona. Tło jednolite, szare, wokół głowy Jezusa otok światła. Na rewersie obraz z przedstawieniem św. Józefa z Dzieciątkiem. W centrum kompozycji ukazany św. Józef, w półpostaci, zwrócony delikatnie w lewo, rękami przytrzymujący stojące na stole stolarskim Dzieciątko Jezus. Ubrany w jasnobrązowe szaty. Dzieciątko ukazane frontalnie, z szeroko rozpostartymi na boki rączkami, ze wzrokiem skierowanym w dal. Ubrane w jasnoróżową chustę, odsłaniającą ramiona. Całość ukazana we wnętrzu pracowni stolarskiej. Struktura feretronu złocona, detale czerwone, błękitne i srebrzone.
feretron
Ecce Homo oraz św. Józef

Inne dzieła z tego roku

Zdjęcie nr 1: Figura ukazana w pozycji siedzącej, frontalnie, z głową skierowaną w lewo i nogami zwróconymi w drugą stronę. Prawą rękę ma złożoną na piersi, lewą wyciągniętą w bok. Twarz ma szczupłą, o migdałowatych oczach, zadartym nosie i rozchylonych ustach, okoloną kręconymi, ciemnobrązowymi włosami, opadającymi na ramiona. Anioł ubrany jest w złoconą szatę opasującą ciało, przepasaną w talii, zawiniętą na lewym ramieniu, odsłaniającą część torsu, lewą nogę. Skrzydła ma złocone, duże i złożone po bokach postaci. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Figura ukazana frontalnie, z głową skierowaną w prawo, w pozycji siedzącej, z uniesioną prawą nogą. Obie ręce ma złożone na piersi. Twarz ma szczupłą, o migdałowatych oczach, wąskim nosie i rozchylonych ustach, okoloną kręconymi, ciemnobrązowymi włosami. Anioł ubrany jest w złoconą szatę opasującą ciało, odsłaniającą część torsu, ramiona i prawą nogę. Skrzydła ma złocone, duże i złożone po bokach postaci. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Obrazy w kształcie leżącego prostokąta przedstawiają procesję aniołów w trzech szeregach. Postacie w typie smukłych młodzieńców, ubranych w długie suknie w kolorze czerwonym, zielonym i niebieski, przepasane na biodrach, ze złotymi nimbami wokół głów i długimi białymi skrzydłami. Anioły w pierwszym rzędzie trzymają kadzielnice, w dalszych grają na różnych instrumentach: fletach, harfach, cytrze i cymbałach. Kompozycję obiega barwna, szeroka bordiura z różnych kwiatów.
obraz
Adorujące anioły
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z wejściem od strony zakrystii. Kosz na planie ośmioboku; ścianki wydzielone wąskimi kolumienkami, stojącymi na wspornikach; w polach płyciny w formie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem trójlistnym z maswerkami w przyłuczach, wewnątrz płaskorzeźbione półpostacie: św. Łukasza, św. Mateusza, Jezusa Chrystusa, św. Jana i św. Marka. Ewangeliści ukazani są frontalnie w trzech czwartych, z księgami oraz z piórami do pisania w dłoniach. Jezus z dłońmi ułożonymi w geście błogosławieństwa. Ubrani są w złote suknie i płaszcze. Wokół głów mają złote i koliste nimby; Jezus nimb krzyżowy. Ewangelistom towarzyszą ich symbole: św. Łukaszowi – byk, św. Mateuszowi – uskrzydlona główka aniołka, św. Janowi – orzeł, a św. Markowi – lew. Pod każdą płyciną znajdują się banderole z podpisami, kolejno od lewej: „Św(ięty) ŁUKASZ”, „Św(ięty) MATEUSZ”, „JEZUS CHRYSTUS”, „Św(ięty) JAN”, „Św(ięty) MAREK”. Tła płycin zapełnia kratownica, której kwadratowe pola wypełniają greckie krzyżyki. Dolna krawędź kosza zdobiona jest neogotyckim fartuchem; parapet ma formę gzymsu. Zaplecek wąski, ujęty parą kolumienek; w polu drzwi o kształcie prostokąta stojącego dekorowane dwiema płycinami z maswerkami; nad nimi prostokątna płaskorzeźba z przedstawieniem płynącej łodzi z monogramem Chrystusa na tle rozpiętego żagla. Baldachim powtarzający plan kosza, w formie podstawy dla ośmiobocznej ażurowej wieżyczki z blendami w ściankach i łukami przyporowymi, dekorowanej żabkami. Krawędź baldachimu profilowana, dekorowana sterczynami w narożach i neogotyckimi fartuchami u spodu i u góry. W podniebiu rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii. Struktura w kolorze naturalnego drewna; płyciny polichromowane na niebiesko i czerwono; elementy architektoniczne, profile, kolumienki i ścianki kosza złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Kościół na planie krzyża łacińskiego, jednonawowy, z transeptem, zamknięty trójbocznym prezbiterium od północy i dobudowaną do niego zakrystią; na skrzyżowaniu nawy głównej i ramion transeptu wieżyczka na sygnaturkę. Fasadę tworzy masywna wieża, zwieńczona hełmem pokrytym blachą miedzianą. Główne wejście do kościoła od strony południowej, poprzez neoromański portal; wejścia boczne zlokalizowane od wschodu i zachodu, na styku nawy głównej i transeptu poprzez niewielkie kruchty. W oknach, w nawie współczesne witraże przedstawiające tajemnice różańca świętego; w prezbiterium Chrystusa ukrzyżowanego, św. Jana Pawła II i kardynała Stefana Wyszyńskiego, a w transepcie świętych zakonników: M. M. Alacoque, brata Alberta i siostrę Faustynę oraz św. Maksymiliana Marię Kolbego i bł. księdza Jerzego Popiełuszkę.
kościół
Kościół Matki Boskiej Pocieszenia
Zdjęcie nr 1: Obrazek z przedstawieniem Matki Boskiej z Dzieciątkiem w otoczeniu tajemnic różańcowych w polu o formie zbliżonej do trapezu o wklęsłych i wypukłych bokach oraz wklęsłych dolnych narożach, w ornamentalnej ramie. W centrum pola owalny medalion z wizerunkiem Marii stojącej frontalnie na globie, sierpie księżyca i wężu. Prawą ręką podtrzymuje Dzieciątko, lewą opiera księgę na kolanie. Ubrana jest w czerwoną suknię, niebieski płaszcz i biały welon. Dzieciątko w białej tunice. Wokół Marii 15 tajemnic różańcowych ukazanych jako niewielkie scenki w owalnych medalionach, dekorowanych różami. Całość ujęta różańcem, którego krzyż znajduje się nad głową Marii. Medalion ukazany na marmoryzowanym tle. Rama w formie zbliżonej do trapezu o wklęsłych bokach przechodzących w spływy wolutowe, zamknięta dwoma, zwróconymi ku sobie fragmentami falistego gzymsu, dekorowana obficie stylizowanym rocaille'm i gałązkami kwiatowymi.
obraz
Matka Boska Różańcowa

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

SDM_COVER_PHOTO
feretron

Feretron z figurą Najświętsze Serce Jezusa

SDM_COVER_PHOTO
feretron

Feretron Najświetsze Serce Jezusa

Zdjęcie nr 1: Feretron tworzy dwustronne pole obrazowe w kształcie stojącego prostokąta, zamknięte w ramę dekorowaną motywem palmetowym, ujęte z trzech stron fazowanymi listwami. Górną listwę udekorowano ażurowym, złoconym ornamentem utworzonym ze stylizowanej wici roślinnej flankującej owalny medalion z chrystogramem "IHS" na awersie i monogramem maryjnym na rewersie, zwieńczonym krzyżem. Całość przymocowana jest do prostopadłościennego, wydłużonego i profilowanego postumentu przeprutego po bokach otworami na drążki do noszenia. Dolną krawędź postumentu dekoruje płaskorzeźbiony ornament z motywem liścia palmetowego. Na awersie umieszczono obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Zbawiciel został ukazany frontalnie w dwóch trzecich postaci. Jezus by móc ukazać swoje Boskie Serce rozsuwa na piersi obiema przebitymi rękami tunikę. Płonące serce ściśnięte korona cierniową otaczają złociste promienie. Z rany oraz u góry serca widać wydobywające się płomienie. Twarz Chrystusa o jasnej karnacji i rumianych policzkach jest pociągła. Otaczają je długie brązowe włosy spływające puklami na ramiona oraz brązowa, krótka broda. Charakteryzuje się ona wysokim czołem, długim, wąskim nosem i wydatnymi ustami. Chrystus szeroko otwartymi niebieskimi oczami wpatruje się w widza. Jego głowę otaczają złociste promienie. Ubrany jest w luźną, tunikę przewiązaną w pasie szarfą i narzucony na ramiona płaszcz, którego prawa poła przerzucona jest przez prawe przedramię. Zbawiciel został ukazany na jasnobrązowym tle. Partie szat przykrywa drewniana, złocona sukienka zdobiona w wypukłe kwiatuszki. Podobnie i namalowane promienie przykryto złoconymi, profilowanymi promieniami ostro zakończonymi w jaskółczy ogon. Na rewersie pola obrazowego feretronu umieszczono wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej. Madonna została ukazana frontalnie w półpostaci. Prawą ręką wskazuje na trzymane na lewym ramieniu Dzieciątko Jezus. Jej podłużną twarz o ciemnej karnacji charakteryzuje wydatny, prosty nos, migdałowe oczy, mięsiste usta oraz dwa równoległe cięcia widoczne na prawym policzku. Na głowie ma maforion lamowany taśmą z klejnotami, odsłaniający fragment sukni na piersi oraz prawy jej rękaw. Maria ma na głowie wysoką koronę o obłych sterczynach dekorowaną imitacją pereł oraz kamieni szlachetnych. Dzieciątko zostało ujęte w trzech czwartych z głową zwróconą w lewą stronę. Prawą rękę wznosi w geście błogosławieństwa, w lewej natomiast trzyma gruby kodeks Ewangelii. Mały Jezus ma owalną twarz o ciemnej karnacji. Widoczny jest wydatny nos i usta oraz szeroko otwarte oczy. Ma na sobie tunikę lamowaną taśmą z klejnotami. Głowę Chrystusa wieńczy wysoka korona, kształtem i dekoracją zbliżona do korony Madonny. Głowy postaci otaczają zębate nimby wpisane w okręgi, poszerzone o czerwonożółty otok ze złotymi promieniami widocznymi na jasnoniebieskim tle obrazu. Obie postacie przykrywają złocone sukienki wotywne odsłaniające jedynie partie twarzy, dłoni i stóp oraz korony i nimby z ostro zakończonymi promieniami.
feretron

feretron z obrazami Najświętsze Serce Jezusa i Matka Boska Częstochowska

Zdjęcie nr 1: Feretron dwustronny z obrazami Najświętszego Serca Jezusa oraz Najświętszego Serca Marii ustawiony na prostopadłościennej i profilowanej podstawie, zaopatrzonej w otwory na drążki do noszenia w procesji. Obrazy umieszczone są w prostokątnych i profilowanych obramieniach, górne naroża ścięte ukośnie z uskokiem. Obramienia u góry i u dołu ram zdobione są rzeźbionymi wolutkami ze stylizowanymi liśćmi akantu. U szczytu ażurowe zakończenie złożone z dwóch stykających się wolut. Podstawa feretronu i boki polichromowane są na kolor zielony, obramienie po stronie Najświętszego Serca Marii malowane na kolor błękitny, a na odwrociu na kolor czerwony. Obrazy umieszczone są w szerokich ramach w kształcie stojących prostokątów o górnych narożach ściętych ukośnie z uskokiem. Rama dekorowana jest liśćmi bujnego akantu i złocona. Obraz przedstawiający Najświętsze Serce Marii w kształcie stojącego prostokąta o ściętych górnych narożach. W centrum kompozycji znajduje się serce oplecione ukośnie wieńcem z róż i przebite z prawej strony na wylot mieczem, u góry zakończone płomieniami spośród których wyłania się gałązka białej lilii. Tło obrazu jest jasnobrązowe, rozświetlone wokół serca. Po drugiej stronie feretronu znajduje się obraz Najświętszego Serca Jezusa, oplecionego ukośnie koroną cierniową, z raną po lewej stronie, z której obficie sączą się strużki krwi. Serce zakończone jest płomieniami, spośród których wyłania się krzyż. Tło obrazu jest jasnobrązowe, rozświetlone wokół serca.
feretron

Feretron Najświętsze Serce Jezusa i Marii

Zdjęcie nr 1: Płaskorzeźba w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym przedstawia scenę Chrztu Jezusa w Jordanie. Na pierwszym planie, po prawej stronie kompozycji znajduje się stojąca w lekkim kontrapoście postać Jezusa zwróconego nieznacznie w lewo. Jego postawę charakteryzuje lekko pochylona głowa z krótkim zarostem, o długich, falowanych włosach oraz skrzyżowane na piersiach ręce. Nagą sylwetkę osłania jedynie w partii bioder, sięgające połowy ud białe perizonium. Jezus stoi w płynącej środkiem kompozycji rzece. Po lewej stronie, na skalistym brzegu stoi zwrócony w trzech czwartych w prawo św. Jan Chrzciciel. Lekko pochyloną głowę charakteryzuje krótki ciemnobrązowy zarost i długie, opadające na plecy włosy. Nagą sylwetkę mężczyzny osłania w partii bioder perizonium wykonane ze skóry zwierzęcej. Prawą ręką podtrzymuje długą laskę w formie krzyża z banderolą z napisem: „Ecce Agnus Dei”, lewą, wyciągniętą nad głową Jezusa wylewa z małej, płaskiej miseczki wodę. Tło przedstawienia stanowi rozległy pejzaż z wzniesieniami, z widoczną na drugim planie murowaną zabudową oraz smukłymi drzewami palmowymi w głębi. Błękitne niebo zaczerwienione jest tuż nad linią horyzontu. Płaskorzeźbę ujmuje rzeźbiona na wzór retabulum ołtarzowego architektoniczna struktura. Podstawę tworzy wysoki cokół, ujęty parą kolumienek, którego pole wypełnia płycina w kształcie stojącego prostokąta o wklęsło ściętych narożach. Na cokole osadzona jest część środkowa struktury, w formie prostokątnej arkady zamkniętej łukiem półkolistym, ujętej parą kolumienek oraz parą uszaków w postaci zamkniętych trójkątnie przypór. Struktura powyżej arkady przybiera formę frontonu budowli ze szczytem, jaki tworzy gzyms wieńczący w kształcie trójkątnego przyczółka, flankowany parą niewielkich pilastrów. Powyżej widoczna konstrukcja przypominająca pokryty dachówką dach pulpitowy. Zwieńczenie ma formę aediculi z arkadą z łukiem trójlistnym, ujętą parą kolumienek wspierających belkowanie z gzymsem w kształcie półkolistego łuku nadwieszonego. Dodatkowo po bokach aediculi znajduje się para przypór. Powyżej arkady w części środkowej przedstawiono płaskorzeźbione popiersie Boga Ojca. W arkadzie zwieńczenia jest figura anioła. Utrzymaną w odcieniach brązu strukturę zdobi złocona dekoracja ornamentalna w formie stylizowanych wici roślinnych i rozet.
płaskorzeźba

Chrzest Jezusa w Jordanie

Zdjęcie nr 1: Feretron obustronny, z przedstawieniem Najświętszego Serca Pana Jezusa malowanym na blasze i na odwrocie Matki Boskiej Nieustającej Pomocy malowanej na drewnie. Rama w kształcie pionowego prostokąta, zamkniętego łukiem w ostry grzbiet. Przy dolnej krawędzi umieszczone ażurowe zwoje ornamentu roślinnego, ujęte postumentami, w których wydrążono prostokątne otwory do wsuwania drążków. Feretron ustawiony na dwóch nóżkach. Po bokach ustawione profilem postacie na konsolach, ponad nimi znajdują się ażurowe baldachimy ze sterczynami. Rama łuku wieńczącego ozdobiona stylizowanym astwerkiem. Całość zwieńczona jest krzyżem. Na awersie obrazu przedstawienie Chrystusa w całej postaci, stojącego na globie pośród obłoków, zwróconego w trzech czwartych w prawo, z obiema rękoma uniesionymi ku górze. Jego twarz jest pociągła, o łagodnych rysach, okolona brodą i włosami opadającymi na ramiona. Ubrany jest w czerwoną tunikę, ze złotą lamówką oraz niebieski płaszcz, o żółtej podszewce. Na jego piersi znajduje się gorejące serce w glorii promienistej. Z drugiej strony feretronu przedstawienie Matki Boskiej Nieustającej Pomocy o ikonografii zgodnej ze schematem.
feretron

Feretron z obrazami Najświętszego Serca Jezusa i Matki Boskiej Nieustającej Pomocy

Jak cytować?

Maria Działo, "Najświętszego Serca Jezusa", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/najswietszego-serca-jezusa

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności