Najświętszego Serca Jezusa

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Budzów
Miejscowość
Budzów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sułkowice
Parafia
Parafia Matki Boskiej Pocieszenia
Tagi
Kania Jan ołtarz boczny
Miejsce przechowywania
północne skrzydło transeptu
Identyfikator
DZIELO/13343
Kategoria
ołtarz
Dookreślenie zabytku
Ołtarz boczny
Ilość
1
Czas powstania
około 1913 roku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Kalwaria Zebrzydowska
Technika i materiał
drewno, cięte, rzeźbione, polichromowane, złocone
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Ołtarz wykonał Jan Kania z Kalwarii Zebrzydowskiej w 1913 roku.

Opis

Ołtarz drewniany, prostopadłościenny, na dwustopniowej podstawie; mensa drewniana; antependium podzielone na trzy kwadratowe pola wypełnione maswerkami, z czwórliśćmi pośrodku.
Tabernakulum w formie prostopadłościennej skrzynki. Ścianka frontowa flankowana dwiema lizenami dźwigającymi niepełne belkowanie wyłamane nad osią środkową, opasujące tabernakulum z trzech stron, z fryzem dekorowanym maswerkowymi czwórliśćmi. Drzwiczki w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem ostrym z płaskorzeźbionym krzyżem w polu.

Nastawa ołtarzowa architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem, z predellą. Kondygnacja ujęta parą dwustrefowych kapliczek: w dolnej części w niszach zwieńczonych wimpergą figury św. Alojzego Gonzagi i św. Stanisława Kostki; w górnej zamknięte od góry baldachimem z ażurową fialą, zdobioną maswerkiem, sterczynami i wimpergami. Pole środkowe nastawy na cokole, ujęte wysokimi, wąskimi kolumienkami podtrzymującymi ostrołukową arkadę z niszą, zwieńczoną wimpergą. Wimperga wypełniona maswerkiem z czwórliściem pośrodku. W niszy obraz „Najświętsze Serce Pana Jezusa”. Kondygnację ujmują uszy w postaci łuków przyporowych. Zwieńczenie w formie wieżyczki, flankowane łukami przyporowymi, zakończone wysoką fialą z kwiatonem.

Struktura w kolorze naturalnego drewna, płyciny polichromowane na czerwono i niebiesko; kolumienki, ornamentyka, profile i detale architektoniczne złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz w stylu neogotyckim, wykonany przez Jan Kanię z Kalwarii Zebrzydowskiej w drugiej dekadzie XX wieku. Ołtarz posiada typowe dla neogotyku formy: przewagę elementów pionowych (wertykalizm), strzelistość bryły, a także szereg dekoracji zaczerpniętych z gotyku: ostre łuki, sterczyny, wimpergi, maswerki, czwórliście i żabki. W polu głównym umieszczono obraz Najświętszego Serca Jezusa, przedstawiający otoczony kultem wizerunek. Kult Najświętszego Serca Jezusa sięga XVII wieku. Na jego teologiczne ujęcie i liturgiczny kształt nabożeństwa miały wpływ objawienia siostry Marii Alacoque ze Zgromadzenia Sióstr Wizytek. W XIX wieku kult rozpropagowało, założone w 1844 roku w Vals Apostolstwo Modlitwy — pierwowzór bractwa z Budzowa, założonego w 1915 roku.

Streszczenie

Ołtarz w stylu neogotyckim, wykonany przez Jan Kanię z Kalwarii Zebrzydowskiej w 1913 roku. W polu głównym znajduje się obraz Najświętszego Serca Jezusa.

Bibliografia

"Dziedzictwo kulturowe Podbabiogórza. Zabytki", Sucha Beskidzka 2014
Klekot Ewa, "Najświętsze Serce Jezusowe – sceny z życia symbolu" , „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” , s. 55-66
Kolarski Stanisław, Morawiec Henryk , "Zarys dziejów parafii pod wezwaniem Matki Boskiej Pocieszenia w Budzowie", Kraków 2004

Jak cytować?

Maria Działo, "Najświętszego Serca Jezusa", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/najswietszego-serca-jezusa

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności