Najświętsze Serce Jezusa

Dzieje zabytku

Obraz Najświętszego Serca Jezusa został wykonany w 1879 roku przez krakowskiego malarza Wojciecha Eljasza. Został wymieniony w inwentarzu kościoła sporządzonym w 1883 roku jako jeden z obrazów w ołtarzu bocznym wówczas pod wezwaniem Pana Jezusa.

Opis

Obraz w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym z przedstawieniem Chrystusa w całej postaci na tle zachmurzonego, żółto-brązowego nieba. Chrystus stoi na obłoku, ukazany jest frontalnie, z rękoma uniesionymi i rozłożonymi na boki. Twarz ma owalną, o dużych, okrągłych oczach, prostym nosie i pełnych, małych ustach, okoloną jasną, krótką brodą skręconą w dwa pukle oraz długimi, jasnobrązowymi włosami opadającymi na ramiona. Chrystus ubrany jest w różową tunikę o szerokich rękawach, przepasaną w talii oraz niebieski płaszcz zapięty klamrą pod szyją, zarzucony na ramiona i podwieszony z przodu na pasie. Na stopach ma sandały. Wokół głowy nimb. Obraz ujęty profilowaną, złoconą ramą dekorowaną perełkowaniem. Pod lewą stopą Chrystusa, na obłoku sygnatura „Wojciech Eljasz / 1879”.

Zarys problematyki artystycznej

Wizerunek Najświętszego Serca Jezusa ukazany jest w jednym z wariantów ikonograficznych tego przedstawienia zwanym Venite ad me („Przyjdźcie do mnie”; „Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię”, Mt 11, 28). Charakteryzuje go przedstawienie Chrystusa w postaci stojącej z rozłożonymi na boki rękami i gorejącym sercem unoszącym się na jego piersi. Ten wariant ikonograficzny zainspirowany był powstałą w 1820 roku figurą Chrystusa Miłosiernego wykonaną przez Berthela Thorvaldsena. Swój rozkwit przeżywał w latach siedemdziesiątych XIX wieku.
Ikonografia Najświętszego Serca Pana Jezusa kształtowała się od XVIII wieku, począwszy od zaaprobowania przez Klemensa XIII nabożeństwa do tegoż (1765) i powstania jego pierwszych wizerunków autorstwa Pompeo Batoniego. Jednak to wiek XIX był okresem największego kultu Serca Jezusowego, a za tym ukształtowania się jego jedynej dopuszczalnej ikonografii ustalonej dopiero w 1891 roku, a więc wizerunku Chrystusa z unoszącym się na jego piersi gorejącym sercem.
Autor obrazu – Wojciech Eljasz – był niezwykle prężnym malarzem tworzącym w drugiej połowie XIX wieku. Malował głównie obrazy o tematyce religijnej, jego dzieła znajdują się w licznych kościołach i klasztorach na terenie Małopolski. W latach 1856-1879 wykonał do kościoła w Biskupicach kilka obrazów ołtarzowych oraz stacje Drogi Krzyżowej.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Zabrudzenia powierzchni płótna.

Streszczenie

Obraz Najświętszego Serca Jezusa został wykonany w 1879 roku przez krakowskiego malarza Wojciecha Eljasza. Wizerunek Najświętszego Serca Jezusa ukazany jest w jednym z wariantów ikonograficznych tego przedstawienia zwanym Venite ad me („Przyjdźcie do mnie”). Był on zainspirowany powstałą w 1820 roku figurą Chrystusa Miłosiernego wykonaną przez Berthela Thorvaldsena. Swój rozkwit przeżywał w latach siedemdziesiątych XIX wieku.

Bibliografia