Melchizedek

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Jabłonka
Miejscowość
Orawka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Jana Chrzciciela
Tagi
Melchizedek rzeźba XVIII wieku
Miejsce przechowywania
ołtarz w kaplicy, prawa bramka
Identyfikator
DZIELO/04982
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
około 1728 roku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Rzeźba powstała wraz z całą nastawą ołtarzową około 1728 roku. O rzeźbach w kaplicy bocznej w kościele w Orawce wspominali w latach pięćdziesiątych XX wieku, wędrujący po terenie Spisza Halina Pieńkowska i Tadeusz Staich: „Ołtarz zapełniony jest ornamentyką barokową, splotami rzeźbionych akantów, ludowymi postaciami świętych, o wybałuszonych oczach. Szaty ich są drobno fałdowane, a dalekie echa gotyckie widoczne w kontrapoście i płynnym ruchu. Figury białych aniołów o grubych, chłopskich rysach twarzy – pozbawione wyrazu – przygniatają swoją wielkością”.

Opis

Rzeźba drążona, ustawiona na półkolistym postumencie, przedstawiająca Melchizedeka. Figura zwrócona jest trzy czwarte w prawo z naczyniem w prawej dłoni i kielichem w lewej. Twarz znacznie wydłużona, nieproporcjonalna, okolona jasnobrązowymi włosami i brodą. Włosy średniej długości, zawinięte w bujne loki. Melchizedek ubrany jest w długą, białą suknię, przewiązaną w talii oraz swobodnie zarzucony na plecy złocony płaszcz, odsłaniający prawe ramię, na głowie ma założone nakrycie kapłana żydowskiego. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała, płaszcz złocony, atrybuty srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Po bokach ołtarza w kaplicy Matki Boskiej Bolesnej, nad bramkami ustawiono rzeźby dwóch postaci biblijnych. Prawdopodobnie omawiana figura przedstawia Melchizedeka, króla Szalemu, który powitał Abrahama po zwycięskiej bitwie chlebem i winem. Ofiara Melchizedeka uważana jest za symbol Eucharystii i ofiary Chrystusa. Jest on też prefiguracją Mesjasza ze względu na swoje kapłaństwo. Figura powstała w nieznanym warsztacie rzeźbiarskim.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Rzeźba Melchizedeka powstała wraz z całą nastawą ołtarzową około 1728 roku. Przedstawia króla Szalemu, który powitał Abrahama po zwycięskiej bitwie chlebem i winem. Ofiara Melchizedeka uważana jest za symbol Eucharystii i ofiary Chrystusa. Rzeźba powstała w nieznanym warsztacie rzeźbiarskim.

Bibliografia

Pieńkowska Hanna, Staich Tadeusz, "Drogami skalnej ziemi. Podtatrzańska włóczęga krajoznawcza", Kraków 1956
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Trajdos Tadeusz, Pieńkowska Hanna, "Kościół w Orawce", Kraków 1999
Monita Rafał, Skorupa Andrzej, "Orawka. Kościół św. Jana Chrzciciela", Kraków 2015
Skorupa Andrzej, "Kościoły polskiej Orawy", Kraków 1997
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Zieliński Chwalisław, "Sztuka sakralna. Co należy wiedzieć o budowie, urządzeniu, wyposażeniu, ozdobie i konserwacji Domu Bożego. Podręcznik opracowany na podstawie przepisów kościelnych", Poznań 1959

Jak cytować?

Maria Działo, "Melchizedek ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/melchizedek-1

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności