Krzyż procesyjny

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Wadowice
Miejscowość
Barwałd Dolny
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Południe
Parafia
Św. Erazma Biskupa i Męczennika
Tagi
krucyfiks krzyż procesyjny procesja
Miejsce przechowywania
zakrystia
Identyfikator
DZIELO/00582
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XVIII/XIX wiek
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 200 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – 50 cm
Szerokość figury – 36 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Opis

Krzyż procesyjny o długim drzewcu zakończonym gałką, na którym umieszczony jest krucyfiks o trójlistnie zakończonych ramionach. Rzeźba Chrystusa umarłego ułożona w lekkim zwisie, przybita do krzyża trzema gwoździami, ze stopami założonymi prawa na lewą, nogami delikatnie ugiętymi w kolanach i głową przechyloną na prawe ramię. Ciało szczupłe o delikatnie zaznaczonej muskulaturze, podkreślonej linii żeber i wąskiej talii, palce u dłoni silnie zaciśnięte. Twarz podłużna z długim nosem, zamkniętymi oczami, okolona krótkim zarostem; włosy długie, opadające na plecy i prawe ramię; na głowie złocona korona cierniowa spleciona z dwóch gałązek. Perizonium złocone, zawieszone na podwójnym sznurze, odsłaniające lewe biodro, z lewym końcem rozwianym z tyłu lewego uda. Nad głową Chrystusa wisi tabliczka w formie złotej wstęgi z napisem „I.N.R.I.”. Polichromia ciała naturalistyczna, perizonium i korona złocone. Krzyż malowany na brązowo, na brzegach i na gałce na złoto.

Zarys problematyki artystycznej

Nazwa krucyfiks pochodzi od łacińskiego słowa „crucifixus” i oznacza „przybity do krzyża”. Krzyż jest niesiony na początku każdej procesji. Ten zwyczaj, jak wyjaśnił w swoim dziele z 1739 roku Protazy Newerani, symbolizuje kilka ważnych treści religijnych. Po pierwsze oznacza, że procesja podąża i jest zgromadzona w imię Jezusa Chrystusa Ukrzyżowanego. Po drugie, że postępując według napomnień św. Pawła, nabożeństwo zaczyna się w imię Jezusa. Po trzecie krzyż na początku procesji pokazywał, że ukrzyżowany Chrystus jest jej wodzem. I po czwarte, że procesja uprasza Boga Ojca o dane łaski w imię krzyża i w imię Jezusa Chrystusa, zgodnie z jego zachętą: „O cokolwiek byście prosili Ojca, da wam w imię moje” (J 16, 23). Omawiany krzyż został wykonany na przełomie XVIII i XIX wieku.

Streszczenie

Omawiany krzyż procesyjny został wykonany na przełomie XVIII i XIX wieku.

Bibliografia

"Słownik terminologiczny sztuk pięknych", Warszawa 2011
Newerani Protazy, "Ozdoba Koscioła Katolickiego, to iest Ceremonie Ktorych Kościoł S. w wszelkich okolicznościach zwykł zażywać: Pismem S. Powagą Oycow SS. Dawnością utwierdzone, gruntownym wykładem Obiasnione Naprzod Niemieckim ięzykiem, Teraz Na Polski z przydatkiem wielu rzeczy", Lwów 1739

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Archiwum parafialne kościoła w Barwałdzie Dolnym, Karta inwentaryzacyjna krzyża procesyjnego WUOZ, oprac. Krystyna Mastalska, 1971 r.

Jak cytować?

Maria Działo, "Krzyż procesyjny", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/krzyz-procesyjny-37

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności