Ambona
Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna. Kosz na planie kwadratu o wklęsłych narożach; na profilowanej podstawie, cokół wydatny zdobiony wklęsłym puklowaniem; u spodu szyszka. Ścianki kosza dekorowane malowanymi płycinami, w formie stojących prostokątów z wklęsłymi narożami, w polu środkowym marmoryzowane zdobienia. Ścianki wklęsłe zdobione rocaille'm. Parapet w formie profilowanego, pełnego belkowania z fryzem dekorowanym motywem roślinnym. Na parapecie, w lewym narożu pulpit; od frontu zdobiony płyciną z rocaille'm. Zaplecek w formie wydłużonego, stojącego prostokąta, w polu z malowaną płyciną w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym. Płycina marmoryzowana i obwiedziona złotą ramką. Baldachim na planie kwadratu z wklęsłymi narożami; ujęty lambrekinem, zamknięty gzymsem. U spodu rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii. Wejście na ambonę od strony prezbiterium, w postaci pięciostopniowych schodów z balustradą. Struktura polichromowana na niebiesko, profile i ornamenty złocone.
Zdjęcie nr 2: Ambona wisząca, przyścienna. Kosz na planie kwadratu o wklęsłych narożach; na profilowanej podstawie, cokół wydatny zdobiony wklęsłym puklowaniem; u spodu szyszka. Ścianki kosza dekorowane malowanymi płycinami, w formie stojących prostokątów z wklęsłymi narożami, w polu środkowym marmoryzowane zdobienia. Ścianki wklęsłe zdobione rocaille'm. Parapet w formie profilowanego, pełnego belkowania z fryzem dekorowanym motywem roślinnym. Na parapecie, w lewym narożu pulpit; od frontu zdobiony płyciną z rocaille'm. Zaplecek w formie wydłużonego, stojącego prostokąta, w polu z malowaną płyciną w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym. Płycina marmoryzowana i obwiedziona złotą ramką. Baldachim na planie kwadratu z wklęsłymi narożami; ujęty lambrekinem, zamknięty gzymsem. U spodu rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii. Wejście na ambonę od strony prezbiterium, w postaci pięciostopniowych schodów z balustradą. Struktura polichromowana na niebiesko, profile i ornamenty złocone.
Zdjęcie nr 3: Ambona wisząca, przyścienna. Kosz na planie kwadratu o wklęsłych narożach; na profilowanej podstawie, cokół wydatny zdobiony wklęsłym puklowaniem; u spodu szyszka. Ścianki kosza dekorowane malowanymi płycinami, w formie stojących prostokątów z wklęsłymi narożami, w polu środkowym marmoryzowane zdobienia. Ścianki wklęsłe zdobione rocaille'm. Parapet w formie profilowanego, pełnego belkowania z fryzem dekorowanym motywem roślinnym. Na parapecie, w lewym narożu pulpit; od frontu zdobiony płyciną z rocaille'm. Zaplecek w formie wydłużonego, stojącego prostokąta, w polu z malowaną płyciną w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym. Płycina marmoryzowana i obwiedziona złotą ramką. Baldachim na planie kwadratu z wklęsłymi narożami; ujęty lambrekinem, zamknięty gzymsem. U spodu rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii. Wejście na ambonę od strony prezbiterium, w postaci pięciostopniowych schodów z balustradą. Struktura polichromowana na niebiesko, profile i ornamenty złocone.
Zdjęcie nr 4: Ambona wisząca, przyścienna. Kosz na planie kwadratu o wklęsłych narożach; na profilowanej podstawie, cokół wydatny zdobiony wklęsłym puklowaniem; u spodu szyszka. Ścianki kosza dekorowane malowanymi płycinami, w formie stojących prostokątów z wklęsłymi narożami, w polu środkowym marmoryzowane zdobienia. Ścianki wklęsłe zdobione rocaille'm. Parapet w formie profilowanego, pełnego belkowania z fryzem dekorowanym motywem roślinnym. Na parapecie, w lewym narożu pulpit; od frontu zdobiony płyciną z rocaille'm. Zaplecek w formie wydłużonego, stojącego prostokąta, w polu z malowaną płyciną w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym. Płycina marmoryzowana i obwiedziona złotą ramką. Baldachim na planie kwadratu z wklęsłymi narożami; ujęty lambrekinem, zamknięty gzymsem. U spodu rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii. Wejście na ambonę od strony prezbiterium, w postaci pięciostopniowych schodów z balustradą. Struktura polichromowana na niebiesko, profile i ornamenty złocone.

Ambona

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Wadowice
Miejscowość
Barwałd Dolny
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Południe
Parafia
Św. Erazma Biskupa i Męczennika
Tagi
ambona sztuka XVIII wieku
Miejsce przechowywania
prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/00566
Kategoria
ambona
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XVIII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie, snycerskie, polichromowanie, marmoryzacja, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Opis

Ambona wisząca, przyścienna. Kosz na planie kwadratu o wklęsłych narożach; na profilowanej podstawie, cokół wydatny zdobiony wklęsłym puklowaniem; u spodu szyszka. Ścianki kosza dekorowane malowanymi płycinami, w formie stojących prostokątów z wklęsłymi narożami, w polu środkowym marmoryzowane zdobienia. Ścianki wklęsłe zdobione rocaille'm. Parapet w formie profilowanego, pełnego belkowania z fryzem dekorowanym motywem roślinnym. Na parapecie, w lewym narożu pulpit; od frontu zdobiony płyciną z rocaille'm. Zaplecek w formie wydłużonego, stojącego prostokąta, w polu z malowaną płyciną w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym. Płycina marmoryzowana i obwiedziona złotą ramką. Baldachim na planie kwadratu z wklęsłymi narożami; ujęty lambrekinem, zamknięty gzymsem. U spodu rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii. Wejście na ambonę od strony prezbiterium, w postaci pięciostopniowych schodów z balustradą. Struktura polichromowana na niebiesko, profile i ornamenty złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Ambona stanowi jeden z głównych elementów wyposażenia każdego kościoła. Jej przeznaczenie wiązało się z odczytywaniem teksów liturgicznych oraz wygłaszaniem kazań. Podniebienie baldachimu zdobi płaskorzeźbiona gołębica, która symbolizuje natchnienie Duchem Świętym, tego który przemawia. Strukturę charakteryzują rokokowe dekoracje, typowe dla ambon z tego okresu.

Streszczenie

Ambona została wykonana w drugiej połowie XVIII wieku. Podniebienie baldachimu zdobi płaskorzeźbiona gołębica, która symbolizuje natchnienie Duchem Świętym, tego który przemawia. Strukturę charakteryzują rokokowe dekoracje, typowe dla ambon z tego okresu.

Bibliografia

"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Stopa wysoka, na planie ośmioboku, w górnej części profilowana. Trzon w kształcie balaski, nodus owoidalny, ujęty dwoma pierścieniami. Czara półkolista, gładka z wywiniętą wargą. Wewnątrz miedziana misa. Pokrywa współczesna w formie ośmiobocznej kopuły, zdobionej motywem rybiej łuski, zwieńczona kulą z krzyżem. Kamienna chrzcielnica marmoryzowana; pokrywa złocona.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Konfesjonał usytuowany w nawie głównej, przy ścianie północnej. Podstawa na planie zbliżonym do kwadratu, z przodu zakończona linią wklęsło-wypukłą. Drzwi zamykające wejście do siedziska wypukłe, zakończone profilowanym gzymsem, ujęte po bokach ukośnie ustawionymi lizenami. Boczne, występujące ku górze ścianki ograniczające siedzisko zwieńczone fantazyjnymi łukami wklęsło-wypukłymi zakończonymi ślimacznicami. Ściana zaplecka zakończona profilowanym gzymsem w kształcie łuku wklęsło-wypukłego. Po bokach konfesjonału dostawione, wolnostojące klęczniki w formie prostopadłościanów. W ściankach flankujących z boków siedzisko księdza prześwity z grubą kratą, w kształcie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem ostrym, ujęte prostą ramą. Konfesjonał polichromowany w kolorze beżowym, profilowania złocone.
konfesjonał
Konfesjonał
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum Chrystus, ukazany w półpostaci, zwrócony delikatnie w lewo. Głowa uniesiona lekko ku górze, w zielonej koronie cierniowej. Twarz podłużna, okolona nieznacznym zarostem, o dużych oczach oraz wąskich, zaciśniętych ustach. Włosy ciemne, kręcone, opadają na plecy. Jezus prawą dłoń wkłada w przebity bok, lewą wskazuje na ranę. Tors odsłonięty, czerwony płaszcz narzucony na lewe ramię i opadający na kolana, obficie drapowany. W dolnej części obrazu banderola zawijająca się ku górze, z napisem „Patrz grzeszniku com cierpiał za Twe nieprawości / Dałem sobie Bok otworzyć Ku Tobie z miłości”. Tło jednolite, brunatne.
obraz
Chrystus Bolesny
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełna, ustawiona na niskim, kwadratowym, profilowanym cokole. Chrystus ukazany frontalnie, stojący na kawałku zielonej murawy, w kontrapoście, z głową zwróconą w prawo. W lewej, ugiętej ręce trzyma chorągiew; prawa, uniesiona jest wysoko w geście błogosławieństwa. Twarz pociągła, okolona brodą, z na wpół przymkniętymi oczami; włosy długie, kręcone opadają na ramiona. Ciało wychudzone, z zaznaczonymi śladami męki i podkreśloną linią żeber. Przez lewe ramię przerzucony czerwony płaszcz spływający na plecy i z przodu na lewe przedramię; na biodrach złocone perizonium, ciasno oplecione. Polichromia ciała jest naturalistyczna, perizonium złocone.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Kościół orientowany, drewniany, na podmurówce z kamienia łupanego, konstrukcji zrębowej, jednonawowy, szalowany, z wieżą konstrukcji słupowej usytuowaną od strony prezbiterium, z zakrystią w przyziemiu. Nawa prostokątna, szersza od prezbiterium, z kruchtami od zachodu, południa i północy. Prezbiterium zamknięte trójbocznie. Wieża od wschodu, na planie kwadratu, o konstrukcji ze słupów pochyłych, na zewnątrz trzy kondygnacje przedzielone obiegającymi daszkami. Dolna i górna izbica o ścianach pionowych, środkowa o ścianach pochyłych; wieża zwieńczona hełmem baniastym z latarnią. Kościół przykrywa dach siodłowy, na kruchtach trójspadowy, kryty cementówką. Pod wydatnymi okapami dachów biegnie gzyms o profilu ćwierćkoliście wklęsłym z wałkiem. Więźba dachowa nad prezbiterium jest krokwiowa, a nad nawą płatwiowa. Wewnątrz znajdują się stropy z fasetami, pod którymi umieszczony jest profilowany gzyms. Arkada tęczowa o łuku spłaszczonym. Chór muzyczny wsparty jest na dwóch filarach z wybrzuszoną balustradą. Wnętrze polichromowane, ściany w kruchtach oszalowane. Do kościoła prowadzą cztery wejścia: główne od zachodu, dwa boczne od południa i północy oraz przez zakrystię od wieży, od strony północno-zachodniej. W prezbiterium znajdują się dwa okna: po stronie południowej i północnej; a w nawie dwa po stronie południowej i północnej, natomiast w wieży cztery okna prostokątne, w latarni osiem okien zamkniętych dwoma nałęczami. Kościół otoczony jest murkiem ze stacjami drogi krzyżowej i dwiema bramkami z lat 1863 i 1864.
kościół
Kościół św. Erazma Biskupa i Męczennika w Barwałdzie Dolnym
Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna w kształcie stojącego prostokąta z inskrypcją „QVI ME PLA/SMASTI MI/SERERE MEI T”. Poniżej okrąg w obręczy, zdobionej rzędem trójkątów, w polu serce z trzema gwoździami i litery „W(ALERIANUS) S(TANISLAVIENSIS) / P(LEBANUS) B(ARWALDENSIS)”. Dolna część płyty zniszczona.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Waleriana Stanisławskiego

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem w postaci jednobiegowych schodów z pełną balustradą, dostawionych od północy. Kosz na planie ośmioboku, ustawiony na niskim, profilowanym cokole, z podwieszeniem w formie zbliżonej do spłaszczonego stożka, o wklęsło-wypukłych ściankach, zakończonego szyszką. Ścianki ambony wydzielone zwielokrotnionymi pilastrami toskańskimi, z płycinami w partii trzonów, podtrzymującymi przełamujący się nad nimi gzyms tworzący parapet. W polach płyciny w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym z figurami czterech ewangelistów ustawionych na wspornikach w postaci uskrzydlonych główek anielskich. Baldachim na planie ośmioboku, w formie zbliżonej do spłaszczonego stożka, o wklęsło-wypukłych ściankach, o krawędzi obwiedzionej lambrekinem, zakończonego postumentem z figurą Chrystusa w typie Salvator Mundi. Na podniebieniu gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana w odcieniach beżu, z bladoróżowymi detalami i złoconymi profilami. Figury ewangelistów i Chrystusa ścięte z tyłu, ukazane frontalnie, w kontrapostach. Twarze mają pociągłe, o migdałowatych oczach, garbatych nosach i pełnych ustach, okolone są gęstymi, krótkimi brodami i falowanymi włosami opadającymi na ramiona. Postacie ubrane są w złocone tuniki przepasane w talii oraz płaszcze. Ewangeliści trzymają w rękach pióra i otwarte księgi, przy nogach znajdują się ich atrybuty. Chrystus w lewej ręce trzyma jabłko królewskie, prawą błogosławi.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona zawieszona jest na ścianie, z wejściem w zaplecku. Kosz ambony, na rzucie owalu, artykułują cztery pilastry osadzone na obiegającym jego podstawę cokole, wspierające wyłamujący się ponad nimi gzyms wieńczący. Podwieszenie kosza jest w formie czterech wolutowych kabłąków spiętych spłaszczonym pierścieniem. Zaplecek jest w formie prostokątnej płyciny ujętej parą pilastrów wspierających wyłamujące się ponad nimi belkowanie z wydatnym gzymsem. Zwieńczenie ma formę półkolistego przyczółka. Pola kosza ambony wypełniają płaskorzeźbione przedstawienia trzech świętych Janów. W środkowym znajduje się św. Jan Kanty siedzący przy pulpicie z otwartą księgą, poniżej znajduje się kartusz herbowy, o krawędziach zdobionych ornamentyką akantową, z napisem: „Et lex / clementia / in linqua / eius”, natomiast w medalionie powyżej jest zamknięta księga z siedmioma pieczęciami. Po lewej znajduje się św. Jan Ewangelista, poniżej na kartuszu napis: „Quia verum est testimo/nium eius”, w medalionie zaś klatka. Po prawej jest przedstawienie św. Jana Chrzciciela z kartuszem z napisem: „Et enim / manus Domini / errat /cum / suo” oraz medalionem ze znakiem ręki trzymającej trąbę. Pilastry zdobią motywy kampanulli oraz uskrzydlonych główek anielskich, z których niektóre są na tle konch. Tuż pod gzymsem wieńczącym podwieszona jest girlanda kwiatowa. Belkowanie zaplecka ambony wsparte jest dodatkowo na wolutowych wspornikach, trzony pilastrów zdobią kampanulle. Po środku płyciny zaplecka, nad wejściem znajduje się ujęty akantem kartusz herbowy z napisem: „Docebit vos omnia”. Zwieńczenie ambony zdobią figurki dwóch par aniołków, z czego jedna usytuowana jest na krawędziach przyczółka, druga wypełnia pole tympanonu. Ukazane naprzeciw siebie w pozycjach półleżących, o przeplatających się nogach obuczącz podtrzymują otwartą księgę z napisem: „EVANGELIUM IESU CHRISTI”. Szczyt zwieńczenia jest w formie promienistej glorii z gołębicą Ducha Świętego po środku. Struktura ambony jest pomalowana na biało, podobnie, jak odsłonięte partie ciał aniołków. Detal architektoniczny, ornamnetyka, szaty i skrzydła są złocone i srebrzone.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca ustawiona przy północnej ścianie, dostępna jednobiegowymi schodami z balustradą od strony prezbiterium. Kosz na planie sześcioboku u dołu z ćwierćwałkiem, zdobionym na narożach dekoracją rokokową; u góry zamknięty profilowanym gzymsem. Ścianki artykułowane spływami wolutowymi o karbowanych trzonach. W polach prostokątne płyciny mieszczące płaskorzeźbione rocaille. Podwieszenie w formie stożka o wklęsło-wypukłych bokach, zakończonego płaskorzeźbioną rozetą. Ścianki flankowane w narożach analogicznie jak kosz, w polach trapezoidalne płyciny, przerwane pośrodku okręgiem z rozetką. Zaplecek prostokąty ujęty płaskim obramieniem o zgeometryzowanych wolutach w dolnych narożach oraz rocaille'm w górnych. Pośrodku płaskorzeźbione przedstawienie św. Jana Chrzciciela na tle pejzażu. Baldachim powtarzający plan kosza, zwieńczony wazonem ustawionym na sześciu spiętych kabłąkach. W podniebiu gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii, na brzegach zawieszony lambrekin. Balustrada schodów pełna, od dołu ujęta półwałkiem, zamknięta profilowanym gzymsem, w polu dwie płyciny w kształcie rombów, w których umieszczone są rocaille. Balustrada zakończona filarkiem, na którym ustawiony jest wazonik. Całość struktury ambony polichromowana w odcieniach brązu, płaskorzeźba wielobarwna, profilowania i detal architektoniczny pozłacany, podniebienie baldachimu malowane na niebiesko, lambrekin posrebrzany.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca z dostępem od zakrystii. Podwieszenie w formie odwróconego ostrosłupa o ściętym wierzchołku, na krawędziach flankowane pilastrami zakończonymi u góry wolutowo, a na ściankach zdobione płycinami. Kosz na planie kwadratu umieszczony na wybrzuszonej podstawie, dekorowanej rocaille'owymi kartuszami, o ściętych górnych narożach; ścianki wklęsłe, zwężające się ku górze, ujęte w narożach pilastrami z trzonami dekorowanymi rocaille'em i zwisami z różanych gałązek. Podpory dźwigają gzyms wyłamany na ich osi, tworzący parapet. W polu ścianek płyciny z rocaille'ami w narożach z malowanymi olejem na desce obrazami przedstawiającymi ewangelistów. Od strony lewej: św. Mateusz z aniołem, pośrodku św. Marek z lwem i św. Łukasz z wołem, a po prawej św. Jan z orłem. Ewangeliści ukazani w pozycji siedzącej z księgami w dłoniach, ubrani w różnokolorowe, powłóczyste szaty na złotym tle. Zaplecek w kształcie stojącego prostokąta, ujęty pilastrami dekorowanymi rocaille'ami. W polu płycina w kształcie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem nadwieszonym z płaskorzeźbionymi tablicami dekalogu, ujętymi od dołu skrzyżowanymi gałązkami oliwnymi, związanymi wstęgą. Belkowanie nad zapleckiem o wypukłej linii, z przerwanym pośrodku gzymsem, od góry wypełnionym rocaille'em, od dołu ozdobionym podwieszonym lambrekinem z chwostami. Zwieńczenie ma formę zbliżoną do trapezu, ujęte jest wolutami spływającymi na belkowanie, na których ustawione są rokokowe wazony. W polu zwieńczenia znajduje się medalion z glorią pośród obłoków, a powyżej gołębica Ducha Świętego. Zwieńczenie flankują umocowane na ścianie, uskrzydlone główki aniołków dobrej i złej rady: po lewej o jasnej karnacji, a po prawej o czarnej karnacji. Szczyt zwieńczenia ma formę gzymsu z podwieszonym lambrekinem. Całość wieńczy zawieszona na ścianie promienista gloria z wieńcem utworzonym z obłoków. Struktura polichromowana jest w kolorze czerwonym, z czarnymi profilami oraz złoconą i srebrzoną ornamentyką.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona stojąca, ustawiona w prezbiterium. Stopa na planie ośmioboku z uskokiem; tuleja na podwójnym cokole, ośmioboczna, przechodząca w podstawę dla kosza; dekorowana w narożach maswerkiem. Kosz na planie sześciu boków z ośmioboku. Ścianki wydzielone wąskimi kolumienkami na wysokich cokołach podtrzymujących wysokie imposty i parapet kosza. W polu ścianek bocznych prostokątne płyciny z maswerkiem, powyżej fryz z kwadratowymi płycinami ze stylizowanymi rozetkami. Kosz u spodu dekorowany motywem geometrycznym i krenelażem. Na parapecie ustawiony na nóżce kwadratowy pulpit w profilowanej ramie. Z boku dwustopniowe schodki z metalową, ażurową balustradą, dekorowaną motywem roślinnym. Polichromia w kolorze jasnozielonym, z marmoryzowanymi i czerwonymi elementami, detale złocone.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z wejściem od strony zaplecka. Kosz jest na planie ściętego sześcioboku ze ściankami wydzielonymi półfilarami o kapitelach korynckich. Pola ścianek wypełniają płyciny w kształcie stojącego prostokąta o narożach w formie uszaków, ujęte profilowanym obramieniem. Dół kosza obiega belkowanie z wybrzuszonym architrawem, szerokim fryzem i delikatnym gzymsem. Podwieszenie kosza zakończone jest motywem złoconej szyszki. Parapet ambony jest w formie belkowania ze znacznie wysuniętym gzymsem. W dolnej części zaplecka znajdują się prowadzące na ambonę drzwi. Powyżej jest płycina w kształcie leżącego prostokąta z płaskorzeźbioną, złoconą parą tablic Mojżeszowych, ujętych srebrzonymi obłokami. Baldachim na rzucie sześcioboku tworzy sześć wklęsłych płycin, dołem obiega je belkowanie z wydatnym gzymsem. Powyżej gzymsu znajduje się niewysoki cokół wyłamujący się na narożach, na których ustawione są płonące wazony. Baldachim wieńczy krzyż. Płyciny kosza ambony zdobią motywy stylizowanej ornamentyki roślinnej, w podniebiu znajduje się sylwetka gołębicy Ducha Świętego ujętej promienistą glorią. Struktura ambony utrzymana jest w odcieniach brązu, detal architektoniczny i ornamentyka są złocone i srebrzone.
ambona

Ambona

Jak cytować?

Maria Działo, "Ambona", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/ambona-123

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności