Chrystus na krzyżu
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta. Na tle ciemnych chmur rozświetlonych na brzegach krzyż z rozpiętym na nim martwym Chrystusem. Ciało w głębokim zwisie, esowato wygięte, z głową pochyloną na prawy bark, wokół bioder szare perizonium przewiązane sznurem, odsłaniające prawe biodro. Pod krzyżem czaszka. Tonacja ciemna, z odcieniami zieleni na ciele. Ponad głową Chrystusa titulus z literami: I N / R I.

Chrystus na krzyżu

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków-Nowa Huta
Miejscowość
Kraków-Nowa Huta (dawniej: Ruszcza)
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wawrzeńczyce
Parafia
Św. Grzegorza Wielkiego
Miejsce przechowywania
plebania
Identyfikator
DZIELO/06333
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XVIII wiek??
Technika i materiał
Technika olejna na płótnie
Autor noty katalogowej
Andrzej Włodarek
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta. Na tle ciemnych chmur rozświetlonych na brzegach krzyż z rozpiętym na nim martwym Chrystusem. Ciało w głębokim zwisie, esowato wygięte, z głową pochyloną na prawy bark, wokół bioder szare perizonium przewiązane sznurem, odsłaniające prawe biodro. Pod krzyżem czaszka. Tonacja ciemna, z odcieniami zieleni na ciele. Ponad głową Chrystusa titulus z literami: I N / R I.

Zarys problematyki artystycznej

Dewocyjne przedstawienie ukrzyżowanego Chrystusa w typie obrazów Antona van Dycka, ukazujące samotność Zbawiciela w chwili śmierci. Dzieło prowincjonalnego malarza namalowane zapewne według wzoru graficznego lub starszego obrazu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry

Streszczenie

Przedstawienie zmarłego Chrystusa rozpiętego na krzyżu w głębokim zwisie i ekstatycznym wygięciu ciała, na tle nieba zasnutego ciemnymi chmurami rozświetlonymi jedynie przy brzegach. Dzieło nieprofesjonalnego twórcy, być może z drugiej połowy XVIII wieku.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Chrystus wiszący na ramionach łagodnym łukiem rozpostartych na krzyżu, o smukłej sylwecie, z nogami skrzyżowanymi, lekko ugiętymi w kolanach. Ciało zmarłego Chrystusa ukazane jest realistycznie, z głową silnie przechyloną na prawe ramie, zamkniętymi oczami, długim nosem i otwartymi ustami. Twarz okala krótka, spiczasta broda i wąsy, włosy opadają na kark i klatkę piersiową, na głowie korona cierniowa w kształcie skręconego sznura z kolcami. Klatka piersiowa o owalnym obrysie, z zaznaczonymi żebrami. Stosunkowo długie perizonium, zdobione srebrzeniem na pulmencie, układa się z przodu łukowatymi fałdami i spływa z bioder dekoracyjnie traktowanymi zwisami. Na ciele widoczna rana od włóczni, z niej i z ran na rękach i nogach widoczne spływające strużki krwi.
rzeźba
Krucyfiks na belce tęczowej
Zdjęcie nr 1: Na miejscu kościoła romańskiego, orientowany, dwunawowy, halowy; nawa południowa na rzucie prostokąta, na osi prezbiterium, dwuprzęsłowa, sklepiona kolebkowo z lunetami, na gurtach; nawa północna węższa od południowej, dwuprzęsłowa, sklepiona krzyżowo-żebrowo z kolistymi płaskorzeźbionymi zwornikami, jeden z literami ihs, drugi z literą s pod koroną. Prezbiterium prostokątne, dwuprzęsłowe, sklepione krzyżowo-żebrowo, z kolistymi zwornikami i profilowanymi wspornikami; przy nim od północy dawna zakrystia na rzucie prostokąta, sklepiona kolebkowo, otwarta do nawy wtórną arkadą, od wschodu nowa zakrystia na rzucie ośmioboku. Od zachodu przylega do nawy kwadratowa, czterokondygnacyjna wieża, z wieżyczką schodową w narożu północno-wschodnim, kruchtą w przyziemiu i chórem muzycznym na piętrze. Przy niej od północy drewniana piętrowa przybudówka mieszcząca w przyziemiu komorę bracką, na piętrze miech i kanał organowy. Przy nawie południowej od południa kwadratowa kruchta. Arkada tęczy zamknięta łukiem półkolistym, arkady do nawy północnej łukiem lekko zaostrzonym. Mury opięte przyporami, elewacje na cokole, z wzorami z zendrówki. Okna pierwotnie ostrołukowe, obustronnie rozglifione (niektóre zbarokizowane). Portale: zachodni, do kruchty pod wieżą, oraz do kruchty południowej, kamienne, prostokątne. Dachy dwuspadowe, pokryte blachą miedzianą. Zakrystia od wschodu przy prezbiterium wzniesiona na miejscu drewnianej kaplicy Ogrojcowej z XVIII wieku.
kościół
Kościół parafialny pw. św. Grzegorza
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica stoi na okrągłym postumencie i wyżej ośmiobocznej podstawie. Składa się z trzonu w typie gruszkowym i czary półkulistej, puklowanej, z profilowanym brzegiem. Na czarze wypukłorzeźbiony kartusz z tarczą z herbem Ogończyk i syglami Z[YGMUNT] O[GOŃCZYK] P[ROBOSZCZ] R[USIECKI]. Pokrywa drewniana, utworzona z sześciu faliście kształtowanych spływów wolutowych ozdobionych liśćmi, podtrzymujących koronę zamkniętą z sześcioma kabłąkami zwieńczonymi kulą z krzyżem. Obręcz korony z imitacją kamieni szlachetnych, zdobiona w górnej części perełkowaniem. U nasady kabłąków znajdują się rozłożyste kwiaty, od wewnątrz kabłąki pomalowane czerwoną farbą imitującą tkaninę.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Obraz o kształcie stojącego prostokąta, ukazujący apoteozę św. Grzegorza Wielkiego. Kompozycja wielofigurowa, dwustrefowa. W dolnej strefie św. Grzegorz i aniołowie, w górnej gołębica Ducha Świętego i aniołowie na tle rozświetlonego otwartego nieba. Pośrodku św. Grzegorz, ukazany w trzech czwartych, klęczy na czerwonej poduszce ze złotymi chwostami. Po jego lewej stronie, na pierwszym planie, stoi anioł wymownym gestem w lewej ręki wskazuje na modlącego się papieża. Po jego prawej stronie, nieco w głębi, klęczący anioł z dłońmi splecionymi na wysokości piersi. Święty papież pochylony w lewą stronę, ręce wzniesione w geście oranta. Twarz pociągła, włosy ciemne, krótkie, odsłaniające uszy. Czoło wysokie, nos długi i prosty. Święty odziany w albę i purpurowy mucet ze złotą bordiurą. Anioł po lewej ukazany w dynamicznej pozie, w trzech czwartych. Lewa noga wyprostowana, prawa ugięta i uniesiona. Lewą ręką wskazuje na św. Grzegorza, prawa dłoń położona na piersi. Twarz okrągła, włosy krótkie, kręcone. Anioł odziany jest w krótką, błękitną tunikę, z krótkimi, szerokimi rękawami i brązowy płaszcz zarzucony na biodra. Anioł po lewej ukazany w pozycji klęczącej, w trzech czwartych, głowa odchylona. Ręce złożone na piersiach. Twarz pociągła, włosy krótkie, kręcone. Anioł odziany w beżową tunikę, opinająca ciało. W głębi po lewej widoczny fragment mensy ołtarza, na której tiara papieska. W górnej strefie grupa sześciu aniołów, siedzących na obłokach, w dynamicznych pozach, odzianych w rozwiane szaty. Dolna strefa ciemna, górna jasna, rozświetlona, chmury ciemne. W dolnej części obrazu nierozpoznany, częściowo zatarty herb lub gmerk z inicjałami wokół.
obraz
Obraz Apoteoza św. Grzegorza Wielkiego
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zamkniętego łukiem półpełnym, ujęty w profilowaną, złoconą ramą zdobioną kimationem. Tło niebiesko-szare, ze złotą, regencyjną kratą dekorowaną srebrnymi rozetami na przecięciach listew. Matka Boska ukazana w półpostaci, z głową zwróconą en trois quarts w lewo, prawą ręką uniesioną na wysokość piersi, podtrzymuje złote, tralkowate berło, lewą unosi Dzieciątko. Twarz owalna o beżowobrązowej karnacji, z prostym nosem, jasnoczerwonymi, uśmięchniętymi ustami, brązowymi oczami i regularnymi łukami brwiowymi. Głowa ujęta promienistą glorią. Chrystus siedzący na ramieniu matki, lewą ręką podtrzymuje zamkniętą księgę, prawą unosi na wysokość piersi w geście błogosławieństwa. Twarz, okrągła, o brązowobeżowej karnacji, z prostym nosem, lekko uśmiechniętymi ustami, brązowymi oczami, okolona krótkimi, prostymi włosami. Twarze i dłonie obu postaci odsłonięte, reszta przesłonięta srebrną sukienką z ornamentem roślinnym. Na głowie Matki Boskiej i Dzieciątka złocone, zamknięte, kameryzowane korony, zwieńczone krzyżami na kulach.
obraz
Obraz Matka Boska Różańcowa w sukience
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zamkniętego łukiem półpełnym, ujęty w profilowaną, złoconą ramę. Na gładkim, cieniowanym, brązowożółtym tle, ukazana Matka Boska w typie Hodegetrii, ujęta frontalnie w półpostaci, z głową zwróconą en trois quarts w lewo, prawą rękę z różańcem w dłoni unosi na wysokość piersi, wskazując na Dzieciątko, które podtrzymuje lewą ręką. Maria ubrana w czerwoną suknię i niebieski płaszcz ze złotą lamówką zarzucony na ramiona i głowę. Twarz owalna z prostym nosem, drobnymi, uśmiechniętymi ustami, błękitnymi oczami i regularnymi, wąskimi łukami brwiowymi. Dzieciątko, ubrane w białą sukienkę z długimi rękawami, siedzi na lewym ramieniu Marii, z prawą dłonią uniesioną na wysokość piersi w geście błogosławieństwa, lewą podtrzymuje wspartą o kolana zamkniętą księgę. Twarz okrągła, z prostym nosem, wąskimi, uśmiechniętymi ustami, niebieskimi oczami i regularnymi łukami brwiowymi, okolona krótkimi, jasnobrązowymi włosami, układającymi się w lekko skręcone pukle. Kolorystyka ciepła, utrzymana w tonacji brązów i żółcieni.
obraz
Obraz Matka Boska z Dzieciątkiem (bez sukienki)

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Zdjęcie nr 1: Fresk wkomponowany w arkadę zamkniętą półkoliście, w ścianie południowej prezbiterium, nad portalem do aneksu. Ukazuje siedzącą na tronie Matkę Boską z Dzieciątkiem na kolanach oraz klęczących i stojących przed nią od lewej proboszcza Józefa Krzemińskiego, rodzinę w stroju ludowym, Izabelę i Felicjana Szybalskich oraz chłopca z chorągwią w ręku.
polichromia ścienna

Adoracja Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Czworoboczne pole obrazowe w kształcie stojącego prostokąta, ujęte w dekoracyjną ramę ze zwieńczeniem oraz ażurową wicią akantowo-kwiatową po bokach, ustawiono na postumencie w kształcie leżącego prostopadłościanu dekorowanego profilami o wklęsłych bokach z wywiniętym ornamentem roślinnym. Całość przytwierdzonym do prostopadłościennego cokołu, profilowanego i fazowanego, przeprutego po bokach otworami na drążki do noszenia, wspartego na czterech rzeźbionych lwich łapach. Zwieńczenie uzyskało kształt półkolistego pola z krzyżem równoramiennym w otoku w środku, ujętego dekoracyjną ramą otoczoną na zewnątrz ażurowym ornamentem, zakończonego na szczycie krzyżem. Na awersie w polu obrazowym umieszczono obraz z adoracja św. Franciszka z Asyżu. Święty został ukazany frontalnie stojąc w centrum kompozycji na stopniu przed ołtarzem. Obie rozłożone ręce z widocznymi stygmatami ma uniesione w górze. Prawą zdaje się błogosławić klęczącą przed nim parę. Franciszek ma pociągłą twarz o jasnej karnacji z półprzymkniętymi oczami o spojrzeniu skierowanym na klęczących z wydatnym nosem i ustami. Jego głowę otaczają krótkie włosy z wyciętą tonsurą oraz brązową broda. Ubrany jest w brązowy habit franciszkańskie przewiązany w pasie sznurem. Przed nim z prawej strony kompozycji klęczy kobieta z mężczyzną ujęci od tyłu w trzech czwartych w prawo. Oboje mają modlitewnie złożone dłonie. Mężczyzna ma ciemne włosy i zarost, ubrany jest w surdut. Kobieta ma krótko upięte włosy oraz czarną suknię z białym kołnierzykiem. Z lewej strony kompozycji stoi brodaty franciszkanin z tonsurą ujęty w profilu w prawo. W lewej ręce trzyma złożony habit, a w prawej sznur. Za Franciszkiem znajduje się prostopadłościenny ołtarz nakryty białym obrusem z ustawionym na nim krucyfiksem i czterema płonącymi świecami w wysokich lichtarzach. Tło dla ołtarza tworzy szarobeżowa wnęka flankowana dwiema lizenami. Na rewersie wyobrażono Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny. W centrum kompozycji znalazła się wyobrażona w całej postaci w mocnym kontrapoście Madonna stojąca na półksiężycu na obłokach. Maria obie dłonie ma skrzyżowane na piersiach. Jej głowa została ujęta w trzech czwartych w prawo. Jest to młoda dziewczyna o pociągłej twarzy, jasnej karnacji wydatnym nosie i pełnych ustach. Jej spojrzenie uniesionych oczu skierowane jest w górę. Głowę otaczają długie, brązowe włosy spływające na plecy oraz świetlista poświata z dwunastoma gwiazdkami. Niepokalana ubrana jest w białą suknię przewiązaną w talli oraz niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię, którego poły opadają na obłoki. Ponad głową Marii dwa putta unoszą zamkniętą, złotą koronę. Po jej bokach na rozjaśnionym tle na obłokach wyobrażono dwie pary uskrzydlonych aniołków. Pozostałych pięć aniołków igra pośród obłoków poniżej półksiężyca, na którym wspiera się Maria.
feretron

Adoracja św. Franciszka z Asyżu, Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna wisząca, z dostępem od strony prezbiterium w postaci dwubiegowych schodów z podestem. Balustrada pełna, na cokole, dekorowana płycinami w formie rombów, z poręczą w postaci gzymsu. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach i wklęsłych bokach, na cokole w formie spłaszczonego wałka dekorowanego kampanulami w układzie poziomym. U spodu podwieszony odwrócony ostrosłup o ściętym wierzchołku i wklęsłych bokach ujęty w narożach spływami wolutowymi, dekorowany kampanulami, zakończony szyszką zdobioną cęgami. Ścianki kosza wydzielone pilastrami w formie wolut, których trzony dekorowane są ukwieconymi gałązkami. Na ściankach rocaille'owe płyciny z ornamentem roślinnym. Parapet w postaci gzymsu. Baldachim na planie analogicznym względem kosza, w formie gzymsu, dekorowany stylizowanym perełkowaniem, z podwieszonym lambrekinem. Na nim, na podstawie utworzonej z obłoków figura Chrystusa, zwróconego frontalnie, trzymającego na lewym ramieniu krzyż, z prawą ręką wskazującą w górę. Po jego lewej figurka Mojżesza z tablicami przykazań, po prawej św. Michała Archanioła trzymającego trąbę i wagę. Na podniebieniu baldachimu płaskorzeźbiona gołębica Ducha Świętego z czterema wiązkami promieni oraz dwie ukwiecone gałązki. Struktura polichromowana w kolorze beżowym, z białym detalem, ornamentyka i profile złocone, obłoki i gołębica srebrzone.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, ustawiona na rzeźbionym konarze, rozwarstwiającym się na pnącza ujmujące kosz. Kosz na planie ośmioboku na cokoliku, u spodu podwieszona półkula. Ścianki wydzielone rzeźbionymi pnączami z winnym gronem. W polach płytkie nisze, wsparte na cokolikach, wypełnione okuciami przechodzącymi w wić roślinną, u góry zamknięte półkoliście z konchami. Ścianki w dwóch trzecich wysokości włącznie z wnękami obiega profilowany gzyms. Parapet kosza w formie gzymsu dekorowany głębokim kimationem. Zaplecek o kształcie stojącego prostokąta wypełnionego kanelurami, zamkniętego fryzem z metopami zdobionymi kulami; ujęty strzępionymi liśćmi palmowymi. Baldachim na planie analogicznym względem kosza, płaski, zwieńczony palmetami; na podniebiu rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w medalionie utworzonym z liśćmi wawrzynu, w glorii promienistej. Struktura polichromowana na kolor czarny, podwieszenie kosza na kolor biały; ornamentyka, profilowania i detale złocone, srebrzone oraz polichromowane na czerwono. Ornamentyka na koszu dodatkowo pokryta laserunkiem.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem od strony zakrystii. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach, na podstawie w formie wałka z wyłamanymi, ściętymi narożami, dekorowanego rokokowymi kartuszami; z podwieszeniem w formie stożka o wklęsłych bokach ze spływami wolutowymi w narożach, zakończonym szyszką. Kosz o ściętych narożach ujęty pilastrami, których trzony przechodzą w spływy wolutowe dekorowane kwiatowymi zwisami, podtrzymującymi gzyms stanowiący parapet; ścianki dekorowane rocaille'em z kwiatowymi zwisami. Zaplecek wąski, ujęty pilastrami dźwigającymi silnie wysunięte imposty podtrzymywane przez konsole, na nich wazony. Trzony dekorowane rokokowymi kampanulami oraz rocaille'em. W polu wnęka z wąskimi drzwiami, dekorowanymi płycinami; ponad nimi płycina i rocaille. Zaplecek ujęty uszami utworzonymi z rocaille'u. Całość zwieńczona glorią promienistą, w której centrum znajduje się gołębica Ducha Świętego w otoku z obłoków. Struktura polichromowana w kolorze czerwonym z czarnymi detalami, profile i ornamentyka złocone i srebrzone.
ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca z dostępem od strony wewnętrznej klatki schodowej usytuowanej w murze kościoła. Kosz na planie kwadratu o wklęsłych bokach, wypukłym froncie i ściętych narożach, z podwieszeniem w formie stylizowanego, odwróconego stożka zakończonego wolutą. Kosz w narożach ujęty pilastrami o trzonach w formie wolut, dźwigającymi belkowanie parapetu. Ścianki dekorowane płycinami z polami o obrysie utworzonym z linii wklęsło-wypukłej wzbogaconej odcinkami prostymi; w płycinach uskrzydlone główki anielskie. W partii belkowania parapetu front ambony zdobiony muszlą, ujętą kwiatowymi girlandami, na tle pilastrów dwa putta. Zaplecek ujęty pilastrami oraz spływami wolutowymi, dźwigającymi belkowanie. W polu drzwiczki w formie stojącego prostokąta, dekorowane płyciną o wykroju ukształtowanym na bazie falistej, wklęsło-wypukłej linii. Powyżej dwie uskrzydlone główki anielskie. Baldachim płaski, na planie analogicznym do kosza ambony, opasany profilowanym gzymsem, dźwigającym przerwany, wolutowy przyczółek, flankowany przez dwa putta. Całość zwieńczona glorią promienistą z rzeźbioną gołębicą Ducha Świętego. Struktura marmoryzowana, w kolorze brązowo-szarym, ciemnoszarym i niebieskim, profile i ornamenty złocone i srebrzone.
ambona

Ambona

Jak cytować?

Andrzej Włodarek, "Chrystus na krzyżu", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/chrystus-na-krzyzu-3

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności