Krucyfiks
Zdjęcie nr 1: Do krzyża o prostych ramionach przybita trzema gwoździami figura w typie Cristo morte. Ciało Chrystusa jest w lekkim zwisie, o szeroko rozłożonych ramionach, jego głowa opada bezwładnie na prawy bark, lewa noga ugięta jest w kolanie, prawa wyprostowana, stopy skrzyżowane w układzie lewa na prawą. Twarz ma pociągłą, o dużym nosie, zamkniętych oczach i lekko rozchylonych ustach, okoloną krótką, rozdwajającą się brodą oraz długimi włosami opadającymi na prawy bark, skręconymi w jeden, duży pukiel. Na głowie ma koronę cierniową. Jego ciało jest szczupłe, o silnie uwypuklonym kośćcu klatki piersiowej z guzowato rzeźbionymi żebrami i zapadłą płaszczyzną brzucha. Perizonium krótkie, w formie skręconej tkaniny ze zwisem na prawym boku. Na zakończeniu pionowej belki krzyża banderola z napisem „IN/RI”. Polichromia naturalistyczna w partii karnacji, o bladym odcieniu, z zaznaczonymi malowaną krwią ranami, włosy i broda brązowe, perizonium srebrzone.
Zdjęcie nr 2: Do krzyża o prostych ramionach przybita trzema gwoździami figura w typie Cristo morte. Ciało Chrystusa jest w lekkim zwisie, o szeroko rozłożonych ramionach, jego głowa opada bezwładnie na prawy bark, lewa noga ugięta jest w kolanie, prawa wyprostowana, stopy skrzyżowane w układzie lewa na prawą. Twarz ma pociągłą, o dużym nosie, zamkniętych oczach i lekko rozchylonych ustach, okoloną krótką, rozdwajającą się brodą oraz długimi włosami opadającymi na prawy bark, skręconymi w jeden, duży pukiel. Na głowie ma koronę cierniową. Jego ciało jest szczupłe, o silnie uwypuklonym kośćcu klatki piersiowej z guzowato rzeźbionymi żebrami i zapadłą płaszczyzną brzucha. Perizonium krótkie, w formie skręconej tkaniny ze zwisem na prawym boku. Na zakończeniu pionowej belki krzyża banderola z napisem „IN/RI”. Polichromia naturalistyczna w partii karnacji, o bladym odcieniu, z zaznaczonymi malowaną krwią ranami, włosy i broda brązowe, perizonium srebrzone.
Zdjęcie nr 3: Do krzyża o prostych ramionach przybita trzema gwoździami figura w typie Cristo morte. Ciało Chrystusa jest w lekkim zwisie, o szeroko rozłożonych ramionach, jego głowa opada bezwładnie na prawy bark, lewa noga ugięta jest w kolanie, prawa wyprostowana, stopy skrzyżowane w układzie lewa na prawą. Twarz ma pociągłą, o dużym nosie, zamkniętych oczach i lekko rozchylonych ustach, okoloną krótką, rozdwajającą się brodą oraz długimi włosami opadającymi na prawy bark, skręconymi w jeden, duży pukiel. Na głowie ma koronę cierniową. Jego ciało jest szczupłe, o silnie uwypuklonym kośćcu klatki piersiowej z guzowato rzeźbionymi żebrami i zapadłą płaszczyzną brzucha. Perizonium krótkie, w formie skręconej tkaniny ze zwisem na prawym boku. Na zakończeniu pionowej belki krzyża banderola z napisem „IN/RI”. Polichromia naturalistyczna w partii karnacji, o bladym odcieniu, z zaznaczonymi malowaną krwią ranami, włosy i broda brązowe, perizonium srebrzone.

Krucyfiks

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Wieliczka
Miejscowość
Grabie
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niepołomice
Parafia
Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Tagi
Chrystus Ukrzyżowany Cristo morte rzeźba XVII wieku
Miejsce przechowywania
elewacja kościoła
Identyfikator
DZIELO/12913
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
pierwsza połowa XVII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Krucyfiks powstał w pierwszej połowie XVII wieku i należał zapewne do wyposażenia dawnego kościoła w Grabiu. Został przeniesiony do nowej świątyni po 1742 roku.

Opis

Do krzyża o prostych ramionach przybita trzema gwoździami figura w typie Cristo morte. Ciało Chrystusa jest w lekkim zwisie, o szeroko rozłożonych ramionach, jego głowa opada bezwładnie na prawy bark, lewa noga ugięta jest w kolanie, prawa wyprostowana, stopy skrzyżowane w układzie lewa na prawą. Twarz ma pociągłą, o dużym nosie, zamkniętych oczach i lekko rozchylonych ustach, okoloną krótką, rozdwajającą się brodą oraz długimi włosami opadającymi na prawy bark, skręconymi w jeden, duży pukiel. Na głowie ma koronę cierniową. Jego ciało jest szczupłe, o silnie uwypuklonym kośćcu klatki piersiowej z guzowato rzeźbionymi żebrami i zapadłą płaszczyzną brzucha. Perizonium krótkie, w formie skręconej tkaniny ze zwisem na prawym boku. Na zakończeniu pionowej belki krzyża banderola z napisem „IN/RI”. Polichromia naturalistyczna w partii karnacji, o bladym odcieniu, z zaznaczonymi malowaną krwią ranami, włosy i broda brązowe, perizonium srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźbę charakteryzuje podkreślenie fizycznego aspektu cierpienia Chrystusa poprzez ukazanie skrajne wychudzonego ciała, z formowaną guzowato klatką piersiową, a także obficie broczących krwią ran. Można jednak dostrzec przejawy dekoracyjności w jej modelowaniu, chociażby w stylizowaniu włosów w ślimakowato skręcony pukiel oraz w kształtowaniu obfitego perizonium z rozwianym zwisem z boku. Cechy te wskazują, że figura jest jeszcze gotycyzująca, dlatego można zasugerować jej datowanie na pierwszą połowę XVII wieku.
Figura ukazana jest w typie Cristo morte, a więc Chrystusa umarłego, ilustrującym moment, kiedy Zbawiciel skonał już na krzyżu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Drobne odpryski polichromii, po konserwacji.

Streszczenie

Cechy formalne figury wskazują, że jest jeszcze gotycyzująca, dlatego można zasugerować jej datowanie na pierwszą połowę XVII wieku. Należała zapewne do wyposażenia poprzedniego kościoła w Grabiu i przeniesiono ją do nowej świątyni po 1742 roku. Figura ukazana jest w typie Cristo morte, a więc Chrystusa umarłego, ilustrującym moment, kiedy Zbawiciel skonał już na krzyżu.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona jest przyścienna, wisząca, z dostępem od zakrystii przez drzwiczki w zaplecku. Kosz ma na planie połowy ośmioboku, na podstawie w formie wałka dekorowanego liśćmi, z podwieszeniem zakończonym szyszką. Ścianki kosza wydzielone są pilastrami rozmieszczonymi w narożach wieloboku, zakończonymi palmetami. Pomiędzy pilastrami znajdują się prostokątne płyciny dekorowane w górnej części ornamentem roślinnym, parapet przyjmuje formę gzymsu. Rolę zaplecka pełnią prostokątne drzwi we wnęce ujęte prostą ramą. Baldachim niepołączony z zapleckiem, na planie ośmioboku, ma formę pełnego belkowania dekorowanego kostkowaniem, w partii fryzu widnieje napis: „A(NNO) D(OMINI) 1601. [CUSTO]DIVNT ILLV[D] VERBVM DEI. BEATI QUI”. Podniebienie baldachimu malowane jest w motywy roślinne z podwieszoną rzeźbioną gołębicą Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana jest w kolorze błękitnym, szarym i kremowym, z czerwonymi, pozłacanymi i posrebrzanymi elementami.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Kamienna chrzcielnica stoi na niewysokiej, kamiennej podstawie na planie koła. Jej stopa jest na planie ośmioboku, u dołu z pionowo ściętym cokołem i zwęża się stożkowato ku górze. Nodus jest spłaszczony, ośmioboczny. Czara ośmioboczna, dwustrefowa, u dołu zaokrąglona, u góry prosto ścięta, nadwieszona, w górnej strefie pola dekorowane są motywem trójlistnego maswerku. Wewnątrz czary znajduje się metalowa misa. Drewniana pokrywa przyjmuje kształt korony zamkniętej sześcioma kabłąkami z kulą i krzyżem umieszczonymi na szczycie. Polichromowana w kolorach zielonym i czerwonym, wewnątrz na niebiesko, obręcz korony i kula posrebrzane, detale i brzegi pozłacane.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Dzwonnica drewniana, konstrukcji słupowej, ściany szalowane z listowaniem, więźba dachowa drewniana. Założona na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu, na betonowym podmurowaniu, przesłoniętym okapowym daszkiem gontowym. Dach gontowy, czterospadowy, zakończony metalowym szpikulcem. Otwór drzwiowy w ścianie południowej o wykroju stojącego prostokąta zamknięty drzwiami spągowymi. Niewielkie otwory głosowe w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym nadwieszonym po dwa na południowej, wschodniej i północnej ścianie. Wnętrze wypełnione elementami konstrukcji.
dzwonnica
Dzwonnica
Zdjęcie nr 1: Figura przedstawia Chrystusa w pozycji leżącej, z nogami ułożonymi równolegle oraz rękami spoczywającymi wzdłuż ciała. Jego twarz jest trójkątna, o wystających kościach policzkowych, prostym nosie i zamkniętych oczach, okolona krótką brodą i długimi włosami opadającymi na ramiona. Ciało Jezusa jest silnie wychudzone, z podkreśloną muskulaturą rąk i nóg oraz żebrami i mostkiem klatki piersiowej, z zaznaczonymi śladami męki. Partię bioder przesłania krótkie pozłacane, perizonium zawieszone na sznurze, z końcówką tkaniny przerzuconą przez sznur w partii podbrzusza oraz ze zwisem tkaniny na jego prawym boku. Polichromia ciała naturalistyczna, traktowana niemal monochromatycznie, z zaznaczonymi śladami męki.
rzeźba
Chrystus do grobu
Zdjęcie nr 1: Figura pełnoplastyczna ustawiona na podstawie na planie kwadratu oraz na półkuli. Chrystus stoi frontalnie, w kontrapoście, w lewej ręce trzyma drzewce chorągwi zakończone krzyżem, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Jego twarz jest pociągła, o długim, prostym nosie, migdałowatych oczach i niewielkich ustach, okolona krótką brodą i długimi włosami opadającymi na ramiona i plecy. Z tyłu jego głowy jest dosztukowany nimb promienisty. Chrystus ubrany jest w czerwony płaszcz odsłaniający tors, zapięty na piersi, mocno pofałdowany na wysokości bioder, otaczający postać i przerzucony przez lewe przedramię. Polichromia naturalistyczna, drzewce chorągwi pozłacane.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Obie rzeźby są ścięte z tyłu i głęboko drążone. Figury zwrócone są frontalnie z głowami skierowanymi w stronę ołtarza, stoją w kontrapoście. Anioł na lewej bramce unosi prawą rękę w górę, lewą opuszcza w dół. Anioł z prawej bramki prawą rękę kładzie na piersi, lewa zaś jest ugięta i i uniesiona. Anioły mają pociągłe twarze o uwypuklonych brodach, prostych, dużych nosach i szerokich nozdrzach, oczach o łukowatych górnych powiekach i półkolistych łukach brwiowych, pełnych ustach z wydrążonymi kącikami. Włosy opadające na plecy rzeźbione są w grube, falowane i zmierzwione pukle. Postacie ubrane są w tuniki przepasane w talii, przykrywające jedno ramię szerokim rękawem, odsłaniające część torsu i drugą rękę oraz w płaszcze zawinięte w partii ud. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, szaty pozłacane.
rzeźba
Dwa anioły

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Figura Chrystusa ścięta z tyłu, przybita do belki krzyża trzema gwoździami, w typie Christo morte. Ciało w głębokim zwisie, ramiona ułożone w kształt litery „Y”. Głowa opadająca na klatkę piersiową, przechylona na prawe ramię. Twarz szeroka, okolona krótką brodą i włosami opadającymi na prawe ramię. Oczy zamknięte, nos niewielki, prosty, usta rozchylone. Na głowie korona cierniowa. Sylwetka ciała smukła o wyraźnie zaznaczonej muskulaturze, zwłaszcza w partii klatki piersiowej i ramion. Dłonie o zaciśniętych palcach. Wokół bioder perizonium układające się w głębokie poprzeczne fałdy, z rozwianym zwisem przy lewym boku. Stopy skrzyżowane, prawa założona na lewą. Karnacja ciała w jasnoszarym odcieniu z zaznaczonymi czerwoną farbą śladami męki. Włosy i zarost ciemnobrązowe, perizonium i korona cierniowa złote. Nad głową srebrny titulus w formie banderoli.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Na krzyżu z jasnego drewna zawieszono polichromowaną figurę martwego Chrystusa o szeroko rozpostartych ramionach. Ciało Zbawiciela do krzyża jest przymocowane za pomocą trzech gwoździ. On sam został ukazany jako martwy z zamkniętymi oczami i nieznacznie słaniającą się głową. Jego postać jest nieznacznie wysmuklona z naturalnie potraktowaną muskulaturą korpusu, zaznaczononą raną prawego boku. Nogi są lekko zwrółcone do osi środkowej, z założeniem prawej stopy na lewą. Twarz Zbawiciela jest mocno wychudła i pociągła. Charakteryzują ją zamknięte oczy, wydatny nos i usta. Otaczają ją brązowe włosy opadające puklami na kark oraz na prawe ramię oraz brązowy zarost. Chrystus ma na głowie cierniową koronę, spod której na czoło spływają nieznaczne krople krwi. Biodra Zbawiciela przepasane są szarobiałym perizonium w formie zawoju z rozwianym festonem przy prawym boku. Tkaninę drapują ostre załamania. Ponad głową Chrystusa na pionowej belce krzyża zawieszono rozwiany titulus z napisem INRI przytwierdzone do krzyża wbitym na środku gwoździem. Całą figurę pokrywa naturalistyczna polichromia.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Figura umarłego Chrystusa przybita jest do krzyża o prostych ramionach czterema gwoździami. Ciało w lekkim zwisie o horyzontalnie rozłożonych ramionach, głowa bezwładnie opada na prawe ramię, nogi ugięte w kolanach, skierowane w prawo. Twarz Chrystusa jest pociągła, o zamkniętych oczach, prostym, długim nosie oraz pełnych, rozchylonych ustach, okolona krótką brodą oraz delikatnie kręconymi włosami opadającymi na prawe ramię. Na głowie ma koronę cierniową. Ciało wychudzone, o silnie zaznaczonej muskulaturze rąk i nóg, wyraźnie podkreślonych żebrach klatki piersiowej i zapadłym brzuchu. Biodra przepasane są krótkim perizonium zawieszonym na sznurze, z rozwianym zwisem tkaniny przy lewym boku. Polichromia ciała naturalistyczna z zaznaczonymi śladami męki, korona cierniowa i perizonium pozłocone.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Figura umarłego Chrystusa przybita do krzyża o prostych ramionach trzema gwoździami. Ciało w lekkim zwisie o horyzontalnie rozłożonych ramionach, głowie opadającej bezwładnie w prawą stronę, z lekko ugiętymi w kolanach nogami oraz stopami skrzyżowanymi w układzie prawa na lewą. Twarz szczupła, pociągła, z zamkniętymi oczami, długim, wąskim nosem i otwartymi ustami, okolona krótką brodą skręconą w regularne pukle oraz falowanymi włosami opadającymi na plecy i prawe ramię. Na głowie ma zieloną koronę cierniową w formie kołpaka. Sylwetka smukła, proporcjonalnie wydłużona, ciało silnie wychudzone o podkreślonych mięśniach, żebrach i mostku klatki piersiowej oraz ścięgnach nóg i rąk. W boku zaznaczona rana z rzeźbionymi kroplami krwi. Perizonium białe, krótkie, ściśle przylegające do ciała, silnie drapowane, odwinięte i osuwające się w partii podbrzusza, z kaskadowym zwisem tkaniny na prawym boku. Polichromia ciała naturalistyczna z zaznaczonymi śladami męki. Do górnej belki krzyża przybita płaskorzeźbiona tabliczka z inskrypcją „INRI”.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Rzeźba Chrystusa pełnoplastyczna przybita do krzyża trzema gwoździami. Sylwetka delikatnie wygięta, ciało zawieszone w dużym zwisie z wyraźnie zaznaczoną anatomią, stopy przebite jednym gwoździem w układzie prawa na lewą, głowa pochylona do przodu. Twarz szczupła, z delikatnie rozchylonymi ustami, długim i prostym nosem, otwartymi oczami, okolona średniej długości brodą zwiniętą na końcu w dwa pukle. Włosy długie, brązowe, z przedziałkiem pośrodku opadające na plecy i do przodu z prawej strony, rzeźbione w równoległe fale. Na ciele widoczne ślady męki. Białe perizonium zawieszone na sznurze, zdobione na brzegach złotą lamówką z jednym końcem rozwianym wzdłuż lewego uda, odsłaniające nagie, lewe biodro. Krzyż prosty, w kolorze naturalnego drewna. U szczytu pionowej belki titulus w formie banderoli z napisem „IN / RI”. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Krucyfiks w typie Christo morte; postać Chrystusa umarłego przybitego do krzyża trzema gwoździami. Sylwetka w delikatnym zwisie, o silnie zaznaczonej anatomii ciała, z podkreśloną linią żeber i zaznaczonymi śladami męki. Perizonium w formie tkaniny przewiązanej na sznurze, sięgające kolan i odsłaniające prawe udo; z prawej strony spływające kaskadowo. Twarz Jezusa podłużna opadająca na prawe ramię, okolona zarostem; oczy zamknięte, nos podłużny, wystające kości policzkowe; włosy długie spływające na prawe ramię, na głowie złota korona cierniowa. Partie ciała polichromowane naturalistycznie, korona cierniowa i perizonium złocone.
rzeźba

Krucyfiks

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Krucyfiks", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2023, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/krucyfiks-35

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności