Krucyfiks
Zdjęcie nr 1: Rzeźba Chrystusa pełnoplastyczna przybita do krzyża trzema gwoździami. Sylwetka delikatnie wygięta, ciało zawieszone w dużym zwisie z wyraźnie zaznaczoną anatomią, stopy przebite jednym gwoździem w układzie prawa na lewą, głowa pochylona do przodu. Twarz szczupła, z delikatnie rozchylonymi ustami, długim i prostym nosem, otwartymi oczami, okolona średniej długości brodą zwiniętą na końcu w dwa pukle. Włosy długie, brązowe, z przedziałkiem pośrodku opadające na plecy i do przodu z prawej strony, rzeźbione w równoległe fale. Na ciele widoczne ślady męki. Białe perizonium zawieszone na sznurze, zdobione na brzegach złotą lamówką z jednym końcem rozwianym wzdłuż lewego uda, odsłaniające nagie, lewe biodro. Krzyż prosty, w kolorze naturalnego drewna. U szczytu pionowej belki titulus w formie banderoli z napisem „IN / RI”. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna.

Krucyfiks

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Jabłonka
Miejscowość
Podwilk
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Marcina
Kościół
Św. Marcina
Tagi
krucyfiks rzeźba XIX wieku
Miejsce przechowywania
zakrystia
Identyfikator
DZIELO/13836
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XIX wiek
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 139 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – 43 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Opis

Rzeźba Chrystusa pełnoplastyczna przybita do krzyża trzema gwoździami. Sylwetka delikatnie wygięta, ciało zawieszone w dużym zwisie z wyraźnie zaznaczoną anatomią, stopy przebite jednym gwoździem w układzie prawa na lewą, głowa pochylona do przodu. Twarz szczupła, z delikatnie rozchylonymi ustami, długim i prostym nosem, otwartymi oczami, okolona średniej długości brodą zwiniętą na końcu w dwa pukle. Włosy długie, brązowe, z przedziałkiem pośrodku opadające na plecy i do przodu z prawej strony, rzeźbione w równoległe fale. Na ciele widoczne ślady męki. Białe perizonium zawieszone na sznurze, zdobione na brzegach złotą lamówką z jednym końcem rozwianym wzdłuż lewego uda, odsłaniające nagie, lewe biodro. Krzyż prosty, w kolorze naturalnego drewna. U szczytu pionowej belki titulus w formie banderoli z napisem „IN / RI”. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba powstała w XIX wieku w nieznanym warsztacie rzeźbiarskim. Przedstawia Chrystusa w typie Cristo vivo, czyli jeszcze przed śmiercią. Cechuje ją podkreślenie fizycznego cierpienia Chrystusa poprzez zaznaczone ślady męki oraz otwarte usta w wyrazie bólu. Nad głową Chrystusa wisi titulus – tabliczka ze skróconym napisem winy, który według Ewangelii św. Jana został umieszczony na krzyżu w języku hebrajskim, łacińskim i greckim (J 19, 19-22). Na omawianym dziele widnieje skrócony zapis łacińskiego tytułu winy, który w pełnej wersji brzmiał: „Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum”.

Streszczenie

Rzeźba z XIX wieku wykonana w nieznanym warsztacie rzeźbiarskim. Przedstawia Chrystusa w typie Cristo vivo, czyli jeszcze przed śmiercią. Nad jego głową wisi titulus – tabliczka ze skróconym napisem winy, który według Ewangelii św. Jana został umieszczony na krzyżu w języku hebrajskim, łacińskim i greckim.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica stojąca na ośmiobocznej dwustopniowej stopie. Ścianki stopy dekorowane rautami. Trzon w dolnej części o zdwojonym, ośmiobocznym cokole, wyżej w formie kolumny, zakończony półkolistym talerzykiem. Czara ośmioboczna, spłaszczona, każda ze ścianek dekorowana dwoma rautami. Pokrywa ośmioboczna w formie półkuli. Na szczycie ustawiona rzeźba św. Jana Chrzciciela. Święty ukazany w całej postaci, w delikatnym kontrapoście. W prawej dłoni trzyma dzbanuszek do polania wodą, a w lewej równoramienny krzyż na długim drzewcu. U jego prawej nogi leży biały baranek. Twarz podłużna o sumarycznie oddanych detalach, małe oczy i usta, krótki nos. Włosy bujne, ciemnobrązowe, opadają na plecy i ramiona, broda krótka rozdzielona na końcu w dwa pukle. Święty ubrany jest w suknię wykonaną z wielbłądziej skóry, sięgającą połowy łydek oraz czerwony płaszcz z jasnobeżową podszewką założony na prawe ramię i spływający pod lewą ręką. Draperia szat spokojna, niewielka. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna. Struktura chrzcielnicy marmoryzowana na kolor różowy, detale i profilowania złocone.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca ustawiona przy północnej ścianie, dostępna jednobiegowymi schodami z balustradą od strony prezbiterium. Kosz na planie sześcioboku u dołu z ćwierćwałkiem, zdobionym na narożach dekoracją rokokową; u góry zamknięty profilowanym gzymsem. Ścianki artykułowane spływami wolutowymi o karbowanych trzonach. W polach prostokątne płyciny mieszczące płaskorzeźbione rocaille. Podwieszenie w formie stożka o wklęsło-wypukłych bokach, zakończonego płaskorzeźbioną rozetą. Ścianki flankowane w narożach analogicznie jak kosz, w polach trapezoidalne płyciny, przerwane pośrodku okręgiem z rozetką. Zaplecek prostokąty ujęty płaskim obramieniem o zgeometryzowanych wolutach w dolnych narożach oraz rocaille'm w górnych. Pośrodku płaskorzeźbione przedstawienie św. Jana Chrzciciela na tle pejzażu. Baldachim powtarzający plan kosza, zwieńczony wazonem ustawionym na sześciu spiętych kabłąkach. W podniebiu gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii, na brzegach zawieszony lambrekin. Balustrada schodów pełna, od dołu ujęta półwałkiem, zamknięta profilowanym gzymsem, w polu dwie płyciny w kształcie rombów, w których umieszczone są rocaille. Balustrada zakończona filarkiem, na którym ustawiony jest wazonik. Całość struktury ambony polichromowana w odcieniach brązu, płaskorzeźba wielobarwna, profilowania i detal architektoniczny pozłacany, podniebienie baldachimu malowane na niebiesko, lambrekin posrebrzany.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Kapliczka ustawiona na niskim prostopadłościennym postumencie w formie zdwojonego słupa, zamkniętego profilowanym gzymsem, na którego szczycie ustawiona jest figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Na ściance frontowej cokołu wieniec z liści, w polu inskrypcja: „ANNO D[OMI]NI / 1759 DIE 1/ IUNI(?)”. Na cokole ustawiony czworoboczny filar zdobiony płaskorzeźbami. Na ściance frontowej w prostokątnej płycinie, zamkniętej łukiem nadwieszonym krucyfiks i św. Maria Magdalena, powyżej dwie uskrzydlone główki anielskie. Poniżej słaboczytelna inskrypcja: „(?)1815 DIE / 18. 8BRIS.” Na lewej ściance bocznej w analogicznej niszy rzeźba nierozpoznanej świętej, wyżej w tondzie uskrzydlona główka anielska. Na szczycie pod metalowym daszkiem zamocowanym na czterech prętach jest figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Maria ukazana w postawie stojącej na globie ziemskim, prawą stopą depcząca węża, z Dzieciątkiem Jezus na prawym ręku. Twarz szeroka o sumarycznie oddanych rysach twarzy; włosy ciemnobrązowe, bujne, spływające na plecy. Ubrana jest w białą suknię oraz niebieski płaszcz, na stopach ma założone sandały. Dzieciątko zwrócone w prawo ze skrzyżowanymi nóżkami, rączkami chwytające matkę za szyję. Twarz o podobnych rysach, okolona krótkimi, jasnymi włosami. Ubrane jest w białą pieluszkę, owijającą biodra. Polichromia postaci w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna.
kapliczka
Kapliczka Matki Boskiej
Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna, polichromowana figura Chrystusa w typie Cristo morte przybitego trzema gwoździami do dużego, brązowego krzyża. Chrystus ukazany w statycznej pozie, w mocnym zwisie z ugiętymi w kolanach nogami. Twarz podłużna z długim nosem, okolona krótką brodą, która na końcu zawija się w dwa pukle. Włosy długie, ciemnobrązowe opadające na prawe ramię i plecy. Sylwetka szczupła o wyraźnie podkreślonej linii żeber z guzowatą klatką piersiową; na głowie, kolanach, dłoniach, stopach i boku ślady krwi. Perizonium przewiązane na prawym boku ze zwisem wzdłuż prawego uda, złocone. Na głowie szeroka korona cierniowa, wokół niej niekompletny nimb krzyżowy z jedną wiązką promieni. Kolorystyka ciała utrzymana w odcieniach bladego beżu. U góry pionowej belki posrebrzany titulus w formie pionowej pogiętej banderoli z napisem: „IN / RI”. Krucyfiks otaczają cztery aniołki na obłokach o teatralnych gestach, nad krzyżem dwie uskrzydlone główki anielskie. Tło malowane na kolor ciemnoniebieski. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, detale złocone i srebrzone.
rzeźba
Krucyfiks
Zdjęcie nr 1: Kapliczka ustawiona na niskim prostopadłościennym podeście, dwukondygnacyjna. W dolnej partii trzy filary ustawione na masywnych cokołach, u dołu profilowane; boczne zdobione perełkowaniem, a u góry zamknięte falującym gzymsem i dekorowane kostkowaniem. Na ściankach frontowych płyciny w kształcie stojących prostokątów, na filarze środkowym tondo z obłokami i promienistą glorią, na filarach bocznych białe kwiaty. Na środkowym filarze, na wysokim profilowanym cokole, zdobionym z przodu prostokątną płyciną, malowaną w zielone liście, a u góry zamkniętym gzymsem dekorowanym kimationem ustawiona jest figura św. Jana Nepomucena. Święty ukazany w postawie stojącej w kontrapoście o esowato wygiętej sylwetce z krucyfiksem i palmą męczeństwa w dłoniach. Twarz szeroka z długim nosem, okolona krótką brodą. Święty ubrany jest czarną sutannę, białą rokietę i befkę oraz brązową almucję, na głowie ma założony czarny biret, a wokół głowy wieniec z pięciu gwiazd, na stopach bordowe buty. Na bocznych filarach ustawione są rzeźby dwóch aniołków, z których lewy trzyma kłódkę w dłoniach, a prawy klucz. Przed kapliczką leży płyta, silnie zniszczona z długą łacińską inskrypcją, słabo czytelną: „MAGNE […] ROGAS TIBI QVIS DICAT HAEC MOR[…] / […] / […] / […] HOC / [...] RES / […] CAV[…] / […] COLIT IN / […] MORE DIC[…]A / […]SOCER[…] / […]”. Kapliczka u góry nakryta metalowym, współczesnym daszkiem.
kapliczka
Kapliczka św. Jana Nepomucena
Zdjęcie nr 1: Kościół usytuowany jest w centrum miejscowości, na północny-zachód od drogi prowadzącej z Orawki do Spytkowic. Plac kościelny otoczony jest żeliwnym płotem na kamiennej podmurówce. Główne wejście prowadzi od strony zachodniej; drugie, mniejsze od strony południowej. Kościół orientowany, jednonawowy z emporami w części zachodniej, podtrzymywanymi przez arkady, które tworzą dodatkowe przejścia; prezbiterium krótkie i węższe od nawy, zamknięte półkoliście, od północny przylega do niego niewielka zakrystia. Główne wejście do kościoła znajduje się od strony zachodniej przez czworoboczny przedsionek, nad którym wznosi się wieża, drugie wejście przez kruchtę od strony południowej nawy. Kościół jest oświetlony przez sześć podłużnych okien zamkniętych półkoliście oraz dwóch takich samych w prezbiterium, ponadto na wschodniej ścianie prezbiterium dwa niewielkie, okrągłe otwory okienne. Wnętrze artykułowane jest pilastrami wspierającymi gurty sklepienne, w ostatnim wschodnim przęśle nawy półkoliste arkady tworzące pseudotransept. Chór muzyczny wsparty na trzech arkadach, zamkniętych łukiem odcinkowym, analogiczne dwie pary arkad wspierają empory po bokach nawy. Sklepienie w nawie trójprzęsłowe, kolebkowe na gurtach, w prezbiterium jednoprzęsłowe. Elewacja kościoła w dolnej części z kamienną okładziną, wyżej kościół tynkowany, artykułowany lizenami. Fasada zachodnia trójosiowa, w osi środkowej wysunięta do przodu trójkondygnacyjna wieża, flankowana lizenami. W drugiej kondygnacji na osiach bocznych fasady spływy flankujące wieżę, za którymi schowany jest dach nad nawą. Wieża nakryta hełmem baniastym z latarnią. Na zakończeniu nawy wieżyczka na sygnaturkę, nakryta analogicznym, mniejszym hełmem z latarnią. Dach nad nawą dwuspadowy, nad prezbiterium, nad kruchtą siodłowy. Na przyczółku kruchty umieszczona jest w głębokiej wnęce, zamkniętej łukiem odcinkowym rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem, a nad wejściem zachodnim do świątyni rzeźba św. Wojciecha.
kościół
Kościół św. Marcina

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna przedstawiająca Chrystusa zawieszonego na krzyżu na wyprostowanych ramionach, figura w typie Cristo vivo. Głowa Chrystusa delikatnie przechylona na prawe ramię; nogi wyprostowane w kolanach, stopy przebite jednym gwoździem w układzie prawa na lewą. Twarz Zbawiciela szeroka o wyraźnych rysach, długim i wąskim nosie oraz krótkiej brodzie, zawiniętej na końcu w dwa krótkie i silnie skręcone pukle. Włosy długie, opadające na plecy z jednym długim puklem spływającym sztywno na prawe ramię. Na głowie Chrystus ma założoną ciasno splecioną, zieloną koronę cierniową, zawiązaną opaską z gałązek. Sylwetka wychudzona, ułożona w nienaturalnej pozie z dużymi dłońmi i stopami. Perizonium złocone, ciasno oplatające biodra, przewiązane pośrodku z jednym końcem wystającym z prawej strony. Nad głową Chrystusa znajduje się titulus w formie białej tabliczki namalowanej na wolutowo wyciętym kartuszu z napisem w polu „I(ESUS) N(AZARENUS) R(EX) I[UDAEORUM]”. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała z zaznaczonymi śladami męki. Krzyż drewniany, prosty, malowany na kolor ciemnobrązowy.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Figura Chrystusa ścięta z tyłu, przybita do belki krzyża trzema gwoździami, w typie Christo morte. Ciało w głębokim zwisie, ramiona ułożone w kształt litery „Y”. Głowa opadająca na klatkę piersiową, przechylona na prawe ramię. Twarz szeroka, okolona krótką brodą i włosami opadającymi na prawe ramię. Oczy zamknięte, nos niewielki, prosty, usta rozchylone. Na głowie korona cierniowa. Sylwetka ciała smukła o wyraźnie zaznaczonej muskulaturze, zwłaszcza w partii klatki piersiowej i ramion. Dłonie o zaciśniętych palcach. Wokół bioder perizonium układające się w głębokie poprzeczne fałdy, z rozwianym zwisem przy lewym boku. Stopy skrzyżowane, prawa założona na lewą. Karnacja ciała w jasnoszarym odcieniu z zaznaczonymi czerwoną farbą śladami męki. Włosy i zarost ciemnobrązowe, perizonium i korona cierniowa złote. Nad głową srebrny titulus w formie banderoli.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Na krzyżu z jasnego drewna zawieszono polichromowaną figurę martwego Chrystusa o szeroko rozpostartych ramionach. Ciało Zbawiciela do krzyża jest przymocowane za pomocą trzech gwoździ. On sam został ukazany jako martwy z zamkniętymi oczami i nieznacznie słaniającą się głową. Jego postać jest nieznacznie wysmuklona z naturalnie potraktowaną muskulaturą korpusu, zaznaczononą raną prawego boku. Nogi są lekko zwrółcone do osi środkowej, z założeniem prawej stopy na lewą. Twarz Zbawiciela jest mocno wychudła i pociągła. Charakteryzują ją zamknięte oczy, wydatny nos i usta. Otaczają ją brązowe włosy opadające puklami na kark oraz na prawe ramię oraz brązowy zarost. Chrystus ma na głowie cierniową koronę, spod której na czoło spływają nieznaczne krople krwi. Biodra Zbawiciela przepasane są szarobiałym perizonium w formie zawoju z rozwianym festonem przy prawym boku. Tkaninę drapują ostre załamania. Ponad głową Chrystusa na pionowej belce krzyża zawieszono rozwiany titulus z napisem INRI przytwierdzone do krzyża wbitym na środku gwoździem. Całą figurę pokrywa naturalistyczna polichromia.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Figura Chrystusa umarłego przybita trzema gwoździami do krzyża o prostych ramionach. Jego ciało jest w delikatnym zwisie o horyzontalnie rozłożonych ramionach. Prawa noga ugięta w kolanie, stopy skrzyżowane w układzie prawa na lewą. Twarz Chrystusa jest szczupła, o głęboko osadzonych, zamkniętych oczach, prostym, krótkim nosie i lekko rozchylonych ustach, okolona krótką brodą skręconą w dwa pukle oraz kręconymi włosami opadającymi na ramiona. Na głowie ma koronę cierniową. Ciało szczupłe, miękko modelowane, o podkreślonej muskulaturze ud i ramion oraz silnie uwypuklonych żebrach i mostku klatki piersiowej. Biodra przesłonięte są białym, krótkim, mocno drapowanym i przylegającym do ciała perizonium z ekspresyjnie rozwianym zwisem tkaniny na prawym boku. Polichromia naturalistyczna z zaznaczonymi śladami męki. Na zakończeniu pionowej belki krzyża namalowana tabliczka z napisem „I.N. / R.I.”.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Figura umarłego Chrystusa przybita jest do krzyża o prostych ramionach czterema gwoździami. Ciało w lekkim zwisie o horyzontalnie rozłożonych ramionach, głowa bezwładnie opada na prawe ramię, nogi ugięte w kolanach, skierowane w prawo. Twarz Chrystusa jest pociągła, o zamkniętych oczach, prostym, długim nosie oraz pełnych, rozchylonych ustach, okolona krótką brodą oraz delikatnie kręconymi włosami opadającymi na prawe ramię. Na głowie ma koronę cierniową. Ciało wychudzone, o silnie zaznaczonej muskulaturze rąk i nóg, wyraźnie podkreślonych żebrach klatki piersiowej i zapadłym brzuchu. Biodra przepasane są krótkim perizonium zawieszonym na sznurze, z rozwianym zwisem tkaniny przy lewym boku. Polichromia ciała naturalistyczna z zaznaczonymi śladami męki, korona cierniowa i perizonium pozłocone.
rzeźba

Krucyfiks

Zdjęcie nr 1: Krzyż prosty, współczesny. Rzeźba zawieszona na krzyżu na wyprostowanych ramionach, figura w typie Christo vivo, głowa delikatnie przechylona na prawe ramię; nogi ugięte w kolanach, stopy przebite jednym gwoździem w układzie prawa na lewą. Twarz Chrystusa pociągła, o wyraźnych rysach, dużym i wąskim nosie; okolona krótkim zarostem; na głowie szeroka korona cierniowa. Sylwetka wychudzona, z wydatną klatką piersiową i wąską talią. Perizonium przewiązane na lewym boku, ciasno oplatające biodra. Nad głowią Chrystusa znajduje się titulus w formie białej banderoli z napisem „INRI”. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała z zaznaczonymi śladami męki, perizonium złocone.
rzeźba

krucyfiks

Jak cytować?

Maria Działo, "Krucyfiks", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/krucyfiks-70

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności