Św. Walenty

Dzieje zabytku

Figura św. Walentego powstała w XVII wieku. Być może stanowiła dekorację rzeźbiarską jednego z dawnych ołtarzy w kościele.

Opis

Rzeźba pełnoplastyczna, nieopracowana z tyłu, ustawiona jest na zielonej podstawie o nieregularnym kształcie. Święty zwrócony jest frontalnie, z obiema rękami ugiętymi, wyciągniętymi do przodu. Ma kwadratową twarz, o podkreślonej linii żuchwy i brody, o dużych oczach, krótkim nosie i małych, pełnych ustach. Włosy ma brązowe, falowane sięgające ramion. Ubrany jest w szarą, silnie drapowaną u dołu albę, widoczny u szyi humerał oraz złocony ornat skrzypcowy o wzorze kwiatowym, z pretekstą przednią w kolorze zielonym i niebieską podszewką. Na głowie ma złoconą mitrę. Polichromia ciała naturalistyczna o jasnej, zaróżowionej karnacji w partii twarzy.

Zarys problematyki artystycznej

Figurę cechuje statyczność, blokowa forma z przyciągniętymi blisko ciała rękoma oraz głową pozbawioną szyi. Wydaje się, że rzeźbiona jest w sposób sumaryczny, jakkolwiek ze szczegółowym oddaniem detalu stroju, chociażby ledwie dostrzegalnym humerałem i elementami ornatu z wyodrębnioną pretekstą i galonami.
Święty Walenty był biskupem i męczennikiem. W ikonografii przedstawiany jest najczęściej w stroju kapłana: albie z ornatem, niezwykle rzadko biskupim, z infułą na głowie i w kapie. Jakkolwiek w omawianej figurze o godności biskupiej świadczy mitra, którą ma na głowie. Prawdopodobnie w prawej ręce figury mógł znajdować się pastorał, o czym świadczy gest zamkniętej dłoni. Święty jest patronem w chorobach nerwowych, padaczce i epilepsji.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Liczne ślady po drewnojadach, silne zabrudzenia, ubytki, przetarcia i odspojenia warstwy polichromii i złoceń, brak atrybutów w dłoniach. Ubytki mechaniczne w partii podstawy.

Streszczenie

Figura św. Walentego powstała w XVII wieku. Być może stanowiła dekorację rzeźbiarską jednego z dawnych ołtarzy w kościele. Święty Walenty był biskupem i męczennikiem. W ikonografii przedstawiany jest najczęściej w stroju kapłana, albie z ornatem. W omawianej figurze o godności biskupiej świadczy mitra, którą ma na głowie oraz prawdopodobnie pastorał, który niegdyś święty trzymał w prawej ręce.

Bibliografia