Św. Stanisław

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Wieliczka
Miejscowość
Wieliczka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wieliczka
Parafia
Św. Franciszka z Asyżu
Tagi
św. Stanisław sztuka współczesna witraż
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/25324
Kategoria
witraż
Ilość
1
Czas powstania
1999 rok
Fundator
Stanisław Sęk
Technika i materiał
szkło barwione, cięte, ołów; witraż
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Dzieje zabytku

Witraż zaprojektowano i wykonano w końcu XX wieku.

Opis

Witraż w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem pełnym w szerokiej bordiurze wypełnionej popiersiami aniołów i figurami geometrycznymi. W centrum scena wskrzeszenia Piotrowina przez św. Stanisława. Po prawej stronie święty pochyla się nad zmartwychwstałym, wyciąga do niego prawą rękę, w lewej trzyma pastorał. Jest ubrany w czerwoną albę, białą komżę i obszerną żółtopomarańczową kapę spiętą na piersiach. Na głowie ma mitrę. Piotrowin siedzi w niszy grobowej wsparty na prawej ręce, lewą wyciąga w stronę świętego, lewą nogę ma zgiętą w kolanie. Biodra i głowę przykrywają mu jasne fragmenty całunu. Za nimi stoi męska postać z rękami złożonymi do modlitwy. Ma gęsty, ciemny zarost, jasnobrązową tunikę i ciemniejszy płaszcz spięty na prawym barku. Przed nimi fragment rozkopanej ziemi, tło stanowi krajobraz z łodzią na morzu oraz wybudowanymi na wzniesieniach miastem i kościołem z wieżami. W górnej partii tarcza herbowa otoczona od dołu wstęgą z napisem „1030 ŚW. STANISŁAW 1079”. W partii bordiury, przy dolnej krawędzi napisy „PROJEKTOWAŁ: / BOLESŁAW SZPECHT”, „WYKONALI: ANNA (dalej nieczytelne)”, „FUNDACJA / DR STANISŁAW / SĘK”.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Stanisław urodził się w Szczepanowie, po latach studiów został biskupem krakowskim, był również gorliwym duszpasterzem. Zdecydowana większość przedstawień, tak jak omawiane, odnosi się do jednego wydarzenia z jego życia. Wskazuje na to ukazany u stóp biskupa fragment męskiej postaci nawiązujący do legendy o wskrzeszeniu Piotrowina. Stanisław oskarżony przez króla Bolesława o bezprawne przywłaszczenie wsi należących do Piotrowina, aby dowieść swojej niewinności przywrócił życie zmarłemu, byłemu właścicielowi. Ożywiony Piotr (Piotrowin) osobiście zaświadczył, że majątek został nabyty legalnie, a wszyscy, którzy zeznawali inaczej zasługują na karę. Stanisław dowiódł prawdy, jednak z powodu konfliktu z Bolesławem Szczodrym został z polecenia króla zamordowany w 1079 roku, według tradycji podczas mszy świętej w kościele św. Michała na Skałce. Witraż jest nowoczesny w formie lecz tradycyjny pod względem ikonografii. Ukazuje moment cudownego wskrzeszenia rycerza Piotrowina.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ufundowany przez doktora Stanisława Sęka witraż przedstawiający św. Stanisława wskrzeszającego Piotrowina zaprojektował artysta Bolesław Szpecht a wykonała firma Zarzyckich w Krakowie w 1999 roku.

Bibliografia

Marecki Józef, Rotter Lucyna, "Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych", Kraków 2013
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Stanisław", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-stanislaw-48

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności